Từ '5 không' sang '5 có': Khẳng định vị thế, vai trò nòng cốt của phụ nữ:Bài 3: Lan tỏa '5 có, 3 sạch' qua những mô hình thiết thực
Mô hình xây dựng Gia đình '5 có, 3 sạch' đang được các Hội Liên hiệp phụ nữ Thủ đô triển khai sáng tạo thành những mô hình cụ thể, thiết thực. Từ việc xách làn đi chợ, bảo vệ môi trường đến phát triển kinh tế..., mỗi địa phương đều có cách làm riêng để biến khẩu hiệu thành hành động, xây dựng cuộc sống văn minh, bền vững cho cộng đồng.
Phường Ô Chợ Dừa: Xách làn đi chợ - Thay đổi từ thói quen nhỏ
Mô hình "Phụ nữ phường Ô Chợ Dừa dùng làn đi chợ - hạn chế sử dụng túi ni lông" vừa được Hội Liên hiệp phụ nữ phường phát động đã tạo nên làn sóng thay đổi tích cực trong cộng đồng. Đây chính là cách cụ thể hóa tiêu chí "3 sạch" trong phong trào "5 có, 3 sạch" - bắt đầu từ việc thay đổi thói quen tiêu dùng hằng ngày, từ những việc làm nhỏ nhất, gần gũi nhất với cuộc sống.

Phụ nữ phường Ô Chợ Dừa dùng làn đi chợ thường xuyên. Ảnh: PV
Trước đây, cảnh tượng quen thuộc là mỗi lần đi chợ, một người có thể sử dụng từ 3-5 túi ni lông cho các loại thực phẩm khác nhau. Túi ni lông sau khi sử dụng thường bị vứt bỏ, trở thành nguồn rác thải khó phân hủy, gây ô nhiễm môi trường đô thị. Nhận thấy vấn đề này, Hội Liên hiệp phụ nữ phường Ô Chợ Dừa đã quyết định hành động từ chính những thói quen hằng ngày của chị em phụ nữ.
Mô hình được triển khai với sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Hội Liên hiệp phụ nữ phường đã tổ chức nhiều buổi tuyên truyền tại các chi hội khu dân cư, giải thích rõ tác hại của túi ni lông đối với môi trường và sức khỏe con người. Thay vì sử dụng túi ni lông dùng một lần, các chị em được khuyến khích mang theo làn nhựa, túi vải khi đi chợ. Đây là những vật dụng truyền thống, thân thiện với môi trường, có thể sử dụng nhiều lần và mang đậm nét văn hóa Việt Nam.
Để mô hình lan tỏa mạnh mẽ, các cấp chi hội phụ nữ tại các khu dân cư đã tích cực hưởng ứng. Các hội viên không chỉ tự thực hiện, mà còn trở thành những tuyên truyền viên tích cực, lan tỏa thông điệp giảm thiểu rác thải nhựa đến từng gia đình, từng hàng xóm trong khu phố. Nhiều chị em còn tự tay đan làn, khâu túi vải tặng nhau, tạo nên không khí sôi nổi, vui tươi trong phong trào.
Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ phường Ô Chợ Dừa Võ Thị Hồng Phương cho biết: Mô hình còn tạo hiệu ứng lan tỏa đến các tiểu thương tại chợ. Nhiều quầy hàng đã chủ động giảm việc phát túi ni lông miễn phí, thay vào đó, khuyến khích khách hàng mang theo đồ đựng riêng hoặc tính phí túi ni lông để giảm sử dụng, lan tỏa sự tích cực trong việc bảo vệ môi trường.
Bên cạnh mô hình xách làn đi chợ, Hội Liên hiệp phụ nữ phường còn duy trì "Ngày thứ bảy xanh" với hoạt động ra quân tổng vệ sinh môi trường. Các hội viên phụ nữ thu gom phế liệu tận dụng như chai nhựa, giấy vụn, lon nhôm, vừa giảm thiểu rác thải, vừa tạo lập nguồn quỹ an sinh để hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn. Sự kết hợp giữa thay đổi thói quen tiêu dùng và hành động cụ thể bảo vệ môi trường đã giúp phường Ô Chợ Dừa ngày càng trở nên xanh - sạch - đẹp hơn.
Xã Thư Lâm: Tiên phong xây dựng môi trường xanh - sạch - đẹp
Hưởng ứng phong trào "3 sạch: Sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ", Hội Liên hiệp phụ nữ xã Thư Lâm đã triển khai nhiều hoạt động bảo vệ môi trường, lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
Các cấp Hội ra quân tổng vệ sinh được duy trì thường xuyên vào sáng thứ bảy và chủ nhật hàng tuần, gắn với chỉnh trang khuôn viên các điểm sinh hoạt cộng đồng, đường làng ngõ xóm. Toàn xã duy trì chăm sóc 32 đoạn đường nở hoa và 48 điểm sinh hoạt cộng đồng, nhà văn hóa, góp phần thực hiện tốt phong trào "3 sạch". Các mô hình sạch đồng ruộng, đoạn đường phụ nữ tự quản, phụ nữ nở hoa, đoạn đường tự quản xanh - sạch - đẹp được nâng cao chất lượng, khẳng định vai trò tiên phong của phụ nữ Thư Lâm trong xây dựng đời sống văn hóa mới, nông thôn kiểu mẫu.

Phụ nữ xã Thư Lâm tích cực tham gia tổng vệ sinh môi trường, duy trì phong trào “3 sạch”. Ảnh: PV
Mô hình phân loại, xử lý rác thải tại hộ gia đình được duy trì và nhân rộng. Hội Liên hiệp phụ nữ xã đã tổ chức 2 đợt tuyên truyền với 214 người tham gia. Một chi hội đã hỗ trợ trang bị 45 thùng rác có lắp đậy và vận động nhân dân để rác đúng nơi quy định, nhận được sự ủng hộ nhiệt tình. Bên cạnh đó, xã phối hợp tổ chức 3 đợt kiểm tra công tác vệ sinh môi trường, bảo đảm tính liên tục và hiệu quả của phong trào.
Trong đợt thi đua cao điểm chào mừng thành lập Đảng bộ xã và kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9, toàn xã đã đăng ký thực hiện 62 phần việc, trị giá 520 triệu đồng. Nổi bật trong đó là 12 phần việc trồng vườn hoa tại các nhà văn hóa, khu đất công thu hồi, các trục đường tại khu dân cư, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn.
Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Thư Lâm Ngô Thị Thúy Hằng chia sẻ: Phụ nữ Thư Lâm còn đóng góp quan trọng trong công tác giải phóng mặt bằng, với 16 cán bộ, hội viên đã hiến 128,7m² đất làm đường dân sinh. Họ là lực lượng nòng cốt tuyên truyền, rà soát các điểm sinh hoạt cộng đồng, nhà văn hóa, các khu đất công sau thu hồi, tham mưu cấp ủy Đảng và chính quyền cải tạo thành vườn hoa, tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp. Điển hình là Chi hội Phụ nữ một số tổ đã phối hợp với chính quyền cải tạo chân rác thành khuôn viên công cộng chung diện tích trên 30m², được nhân dân ủng hộ và đánh giá cao.
Xã Chuyên Mỹ: Thúc đẩy phát triển kinh tế, giảm nghèo
Cụ thể hóa cuộc vận động "5 không, 3 sạch" và mô hình "5 có, 3 sạch", Hội Liên hiệp phụ nữ xã Chuyên Mỹ đã chỉ đạo 35/35 Chi hội triển khai có hiệu quả các chương trình hỗ trợ sinh kế.
Hội đã quản lý hiệu quả nguồn vốn tín dụng với tổng dư nợ đạt 72,028 triệu đồng, phục vụ cho 997 thành viên vay qua 27 tổ tiết kiệm vay vốn. Vốn Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Đạt dư nợ ấn tượng 66,686 tỷ đồng, cung cấp cho 534 thành viên vay tại 55 tổ tiết kiệm vay vốn.

Phụ nữ xã Chuyên Mỹ tham quan, học tập mô hình làng nghề khảm trai sơn mài thôn Bối Khê. Ảnh: PV
Không chỉ dừng ở việc cung cấp vốn, Hội còn chú trọng phát triển năng lực sản xuất, kinh doanh cho phụ nữ. Hội đã kết nối và hỗ trợ nữ chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp tham gia 2 buổi tham quan mô hình phát triển kinh tế, giúp 61 phụ nữ học tập kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh, thương mại tại các làng nghề truyền thống. Hội đã giới thiệu việc làm cho 108 lao động nữ, giúp họ có thu nhập ổn định và cải thiện đáng kể đời sống gia đình, góp phần trực tiếp vào tiêu chí "5 có" của mô hình.
Điểm sáng đặc biệt và là minh chứng cụ thể chính là mô hình phát triển làng nghề tại thôn Bối Khê, vùng đất nổi tiếng với nghề khảm trai, sơn mài truyền thống, là điểm sáng đặc biệt. Chi hội Phụ nữ Bối Khê với 210 hội viên giữ vai trò nòng cốt trong công tác bảo tồn và phát triển làng nghề. Chi hội đã tín chấp thành công 4,5 tỷ đồng vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội cho 47 hộ phát triển sản xuất, tạo thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân.
Nhiều hội viên đã trở thành hạt nhân sản xuất tiêu biểu như các chị Nguyễn Thị Bình, Đinh Thị Vân, Lâm Thị Làn. Đặc biệt, hai nữ hội viên đã tiên phong tham gia Ban vận động thành lập Hội làng nghề, khẳng định vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong phát triển kinh tế địa phương.
Song song với việc thúc đẩy kinh tế, Chi hội đã vận động các hộ sản xuất không lấn chiếm lòng đường, di dời chợ tự phát vào khu vực tập trung, một hành động cụ thể hóa tiêu chí "3 sạch" (ngõ sạch, môi trường sạch) trong bối cảnh làng nghề.
Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Chuyên Mỹ Vũ Ngọc Yến, khẳng định: "Chi hội Phụ nữ thôn Bối Khê thể hiện sự năng động, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm cao. Không chỉ là chỗ dựa tinh thần cho hội viên, Chi hội còn là cầu nối hiệu quả giúp chị em tiếp cận vốn vay, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường làng nghề".
Thành quả chung của phong trào được thể hiện qua kết quả hỗ trợ: Hội đã hỗ trợ 34 hộ gia đình đạt tiêu chí có địa chỉ, trong đó có 10 hộ đạt tiêu chí "5 có, 3 sạch". Đặc biệt, 5 tháng cuối năm 2025, Hội đã giúp đỡ 25 hộ có địa chỉ (gồm 17 hộ cận nghèo và 8 hộ khó khăn), vượt 167% chỉ tiêu đề ra, khẳng định hiệu quả vượt trội trong việc hỗ trợ phụ nữ vươn lên làm kinh tế.
Từ những mô hình cụ thể tại 3 địa phương, có thể thấy, phong trào "5 có, 3 sạch" được cụ thể hóa thành những hành động thiết thực, phù hợp điều kiện từng địa phương, đơn vị. Và ở tất cả các mô hình đó, phụ nữ luôn là lực lượng nòng cốt, tiên phong, lan tỏa những giá trị tích cực đến toàn cộng đồng.











