Trong cơn bão giá!

Với chị Nghìn và rất nhiều người khác trong số hàng chục triệu công nhân trên khắp mọi miền đất nước, “lạm phát” hay “chỉ số giá tiêu dùng” (CPI) là những cụm từ xa lạ, nhưng họ hiểu rằng, ngày qua ngày, tiền đi chợ sẽ tăng lên nhưng thức ăn lại ít đi.

Xuất phát từ giá xăng dầu tăng đột biến, một “cơn bão” tăng giá từ năng lượng đến phân bón, ngũ cốc tới kim loại đang hình thành trên toàn cầu. Chỉ trong tuần đầu tháng 3, giá than đá tăng 75% và dầu thô tăng 32%. Nhóm hàng nông nghiệp cũng chạy theo với lúa mì tăng 35%, bắp tăng 12%, sữa, bơ và đường đều tăng khoảng 8%. Với độ mở kinh tế hơn 200% GDP, Việt Nam khó tránh khỏi rủi ro khi chịu tác động từ việc nhập khẩu hàng hóa và các yếu tố nguyên, nhiên vật liệu đầu vào.

Ở xã Tân Hưng, huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng), những ngày này, ông Phạm Quang Đông đứng ngồi không yên vì thức ăn chăn nuôi lần thứ 10 tăng giá kể từ cuối năm 2020. Mỗi ngày, ông phải chi thêm 6 triệu đồng thức ăn cho đàn lợn gần 800 con. Đã vậy, cơ quan quản lý dự báo giá thức ăn chăn nuôi còn tiếp tục tăng. Ông Đông bảo, “đà này thì cầm chắc không có lãi, thậm chí còn lỗ” và “xuất lứa này xong chưa chắc đã dám tái đàn”.

Tương tự, các doanh nghiệp vận tải cũng đang khốn đốn vì giá xăng dầu tăng mạnh; các nhà thầu xây dựng lỗ càng thêm lỗ khi giá xăng dầu kéo giá thép, cát, đá xây dựng… đồng loạt tăng theo. Tổng cục Thống kê xác nhận, giá dầu thế giới vẫn trên đà tăng làm tăng giá nguyên, vật liệu nhập khẩu, ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động của doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vận tải do sử dụng xăng, dầu làm nguyên, nhiên liệu đầu vào.

Bình quân 2 tháng đầu năm nay, CPI cả nước tăng 1,68% so với cùng kỳ năm trước và lạm phát cơ bản tăng 0,67%. Diễn biến này đặt trong bối cảnh chiến sự Ukraine chưa hạ nhiệt, giá cả của thị trường hàng hóa tăng chóng mặt và chưa có dấu hiệu dừng lại cho thấy mục tiêu giữ CPI dưới 4% trong năm nay rất khó khả thi.

Lạm phát ảnh hưởng đến tất cả người dân và doanh nghiệp chứ không chỉ riêng những người công nhân như chị Nghìn, hay hộ chăn nuôi như ông Đông. Mức độ ảnh hưởng tuy khác nhau nhưng người lao động thu nhập thấp sẽ chịu tác động mạnh nhất. Trường hợp lạm phát tăng cao và kéo dài, khả năng hồi phục của nền kinh tế sau đại dịch sẽ trở nên khó khăn hơn… khi các nhà quản lý bắt buộc phải thi hành những chính sách vĩ mô cứng rắn. Lúc này, những cơ chế, chính sách cụ thể hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ dễ tổn thương và nhóm yếu thế, cần được Chính phủ tiếp tục triển khai hiệu quả để bảo đảm "kháng thể" cho nền kinh tế.

Cẩm Phô