Tổng thống Mỹ thêm 20 quốc gia vào danh sách cấm và hạn chế nhập cảnh

Tổng thống Trump vừa ký sắc lệnh mở rộng danh sách các nước bị hạn chế và cấm nhập cảnh. Ảnh: BBC

Thêm 7 quốc gia bị cấm hoàn toàn

Trong một tuyên bố, Nhà Trắng cho biết, ông Trump đã ký một sắc lệnh “mở rộng và tăng cường các biện pháp hạn chế nhập cảnh đối với công dân đến từ những quốc gia có các thiếu sót nghiêm trọng, kéo dài và có hệ thống trong công tác sàng lọc, thẩm tra và chia sẻ thông tin, nhằm bảo vệ nước Mỹ trước các mối đe dọa an ninh quốc gia và an toàn công cộng”.

Theo quyết định mới, công dân các nước Burkina Faso, Mali, Niger, Nam Sudan và Syria, cùng những người sở hữu giấy thông hành do Chính quyền Palestine cấp, sẽ bị cấm nhập cảnh vào Mỹ. Ngoài ra, Lào và Sierra Leone - trước đây chỉ chịu các hạn chế một phần, nay cũng bị áp dụng lệnh cấm toàn diện.

Nhà Trắng cho biết, lệnh cấm mở rộng này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Động thái trên diễn ra bất chấp việc ông Trump trước đó từng cam kết sẽ làm mọi cách để giúp Syria “thành công”, sau các cuộc đàm phán mang tính bước ngoặt hồi tháng 11 với Tổng thống Syria Ahmed al-Sharaa, một cựu chỉ huy al-Qaeda, người cho đến gần đây vẫn nằm trong danh sách trừng phạt của Washington với tư cách là phần tử khủng bố nước ngoài.

Ông Trump đã công khai ủng hộ ông al-Sharaa, người đã trải qua một năm đầy biến động khi từ thủ lĩnh phe nổi dậy trở thành nhà lãnh đạo lật đổ chính quyền lâu năm của Tổng thống Bashar al-Assad. Kể từ đó, ông al-Sharaa đã đi thăm nhiều quốc gia nhằm thể hiện hình ảnh một nhà lãnh đạo ôn hòa, mong muốn thống nhất đất nước bị chiến tranh tàn phá và chấm dứt nhiều thập niên bị cô lập trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social cuối tuần trước, ông Trump đã cảnh báo sẽ có “biện pháp trả đũa rất nghiêm khắc” sau khi quân đội Mỹ thông báo rằng hai binh sĩ Lục quân Mỹ và một phiên dịch viên dân sự đã thiệt mạng tại Syria trong một vụ tấn công bị nghi do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) thực hiện. Vụ tấn công nhắm vào một đoàn xe của lực lượng Mỹ và Syria, trước khi nghi phạm bị bắn chết. Ông Trump mô tả đây là một vụ tấn công “kinh hoàng”.

Nhà Trắng cho biết, tỷ lệ người quá hạn thị thực là một trong những căn cứ để áp đặt lệnh cấm đối với Syria. “Syria đang bước ra khỏi một giai đoạn dài nội chiến và bất ổn nội bộ. Dù nước này đang phối hợp chặt chẽ với Mỹ để giải quyết các thách thức an ninh, Syria hiện vẫn thiếu một chính quyền trung ương đủ năng lực để cấp hộ chiếu hoặc giấy tờ dân sự, cũng như chưa có các biện pháp sàng lọc và thẩm tra phù hợp”, Nhà Trắng nêu rõ.

Mở rộng danh sách các nước bị hạn chế một phần

Hồi tháng 6, ông Trump đã ký sắc lệnh cấm công dân của 12 quốc gia nhập cảnh vào Mỹ và áp đặt các hạn chế đối với công dân của 7 quốc gia khác, với lý do cần thiết để bảo vệ Mỹ trước “các phần tử khủng bố nước ngoài” và những mối đe dọa an ninh khác. Các lệnh cấm này áp dụng cho cả người nhập cư và không nhập cư, bao gồm du khách, sinh viên và doanh nhân. Nhà Trắng cho biết các lệnh cấm đối với 12 quốc gia nói trên vẫn tiếp tục có hiệu lực.

Ngoài ra, ông Trump cũng áp đặt các hạn chế nhập cảnh một phần và các biện pháp giới hạn bổ sung đối với 15 quốc gia khác, trong đó có Nigeria. Quốc gia châu Phi này đang nằm trong tầm ngắm của ông Trump, người hồi đầu tháng 11 từng đe dọa hành động quân sự vì cáo buộc chính quyền Nigeria không bảo vệ đầy đủ cộng đồng Kitô giáo.

Phía Nigeria khẳng định, các cáo buộc về việc đàn áp Kitô hữu đã bóp méo một tình hình an ninh phức tạp, đồng thời không phản ánh đúng những nỗ lực của nước này trong việc bảo đảm tự do tôn giáo.

Kể từ khi quay trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, ông Trump đã ưu tiên mạnh mẽ cho việc siết chặt thực thi chính sách nhập cư, điều động các đặc vụ liên bang tới nhiều thành phố lớn của Mỹ và từ chối cho người xin tị nạn nhập cảnh tại biên giới Mỹ-Mexico.

Bước leo thang trong chính sách nhập cư

Việc mở rộng danh sách các quốc gia bị hạn chế nhập cảnh đánh dấu một bước leo thang mới trong các biện pháp kiểm soát nhập cư của chính quyền Tổng thống Trump, đặc biệt sau vụ xả súng khiến hai binh sĩ Vệ binh Quốc gia Mỹ thiệt mạng tại Washington, D.C. hồi tháng trước.

Các nhà điều tra cho biết, vụ tấn công này do một công dân Afghanistan thực hiện - người đã nhập cảnh vào Mỹ năm 2021 theo một chương trình tái định cư mà chính quyền Tổng thống Trump cho rằng có khâu thẩm tra chưa đầy đủ.

Chỉ vài ngày sau vụ việc, ông Trump tuyên bố sẽ “đóng băng vĩnh viễn” việc di cư từ tất cả các “quốc gia Thế giới thứ ba”, dù không nêu cụ thể những nước nào thuộc diện này hay định nghĩa rõ thuật ngữ trên.

Quỳnh Vũ