Thượng tôn pháp luật - 'Chìa khóa' gỡ thẻ vàng IUU

Nâng cao nhận thức pháp luật của ngư dân

Tại các Hội nghị, báo cáo viên của BĐBP tỉnh Lâm Đồng đã phổ biến những nội dung trọng tâm của Luật Thủy sản, các Nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, cùng những quy định cụ thể về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đặc biệt là các quy định về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình, đánh dấu tàu cá, ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản theo quy định, nhất là các tàu cá khai thác vùng biển xa bờ.

Nội dung được trình bày dễ hiểu, gắn với các tình huống thực tế mà ngư dân thường gặp phải khi ra khơi, qua đó giúp bà con hiểu rõ hơn về các hành vi bị xem là khai thác IUU và mức xử phạt tương ứng, góp phần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, hướng tới mục tiêu gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC) đối với ngành thủy sản Việt Nam.

Các buổi truyền thông thu hút đông đảo ngư dân tham gia. Ảnh: Trung Thành

Các buổi truyền thông đã làm rõ những nhóm hành vi bị EC đặc biệt quan tâm trong công tác chống IUU, như việc tàu cá Việt Nam xâm phạm vùng biển nước ngoài; hành vi che giấu, làm sai lệch hoặc vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình (VMS); hành vi không ghi chép, ghi chép sai hoặc không nộp nhật ký khai thác; và hành vi chuyển tải, mua bán, vận chuyển thủy sản có nguồn gốc bất hợp pháp. Việc phân tích cụ thể từng nhóm hành vi giúp ngư dân hình dung rõ hơn về trách nhiệm pháp lý và các rủi ro mà họ có thể đối mặt.

BĐBP tỉnh cũng thông tin cụ thể về tình trạng một số tàu cá trên địa bàn vi phạm quy định mất kết nối thiết bị giám sát hành trình thời gian qua, đồng thời nhấn mạnh biện pháp xử lý nghiêm đối với những trường hợp cố tình vi phạm. Ngư dân được phát tờ rơi hướng dẫn quy trình khai báo khi thiết bị mất tín hiệu, kèm số điện thoại trực ban của Trung tâm giám sát tàu cá, để bảo đảm việc khai báo, khắc phục đúng quy định.

Song song với nội dung tuyên truyền về IUU, các báo cáo viên còn hướng dẫn chủ tàu, thuyền trưởng nhận biết, bảo đảm an toàn cho các công trình dầu khí, hệ thống ống dẫn khí dưới biển. Các tờ rơi được in rõ tọa độ vị trí các công trình và tuyến ống dẫn khí, giúp ngư dân dễ dàng xác định ranh giới an toàn khi đánh bắt, tránh nguy cơ xâm phạm hành lang bảo vệ.

Việc kết hợp tuyên truyền hai nội dung quan trọng này được đánh giá cao, không chỉ giúp ngư dân tránh vi phạm pháp luật về thủy sản mà còn bảo vệ được sinh mạng, tài sản của bản thân khi hoạt động trên biển, đồng thời bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Đây là một minh chứng cho thấy công tác tuyên truyền pháp luật đã được lồng ghép hiệu quả.

Biến nhận thức pháp luật thành hành động có trách nhiệm

Không chỉ tiếp thu kiến thức pháp luật, việc được BĐBP trực tiếp hướng dẫn, giải đáp đã giúp chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân thêm yên tâm, hiểu sâu hơn về trách nhiệm của người lao động trên biển trong thời kỳ hội nhập.

Theo đó, việc tuân thủ các quy định về chống khai thác IUU không chỉ giúp tránh bị xử phạt, mà còn là cách bảo vệ chính mình, bảo vệ phương tiện và sinh kế lâu dài. Họ cũng hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc khai báo khi thiết bị giám sát hành trình mất tín hiệu, cũng như ý nghĩa của việc chấp hành pháp luật trong góp phần giữ gìn an ninh, an toàn trên biển và bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Các chủ tàu bày tỏ sự đồng tình và cam kết sẽ trở thành những "tuyên truyền viên" tích cực tại địa phương, truyền đạt lại những kiến thức đã học được cho những người chưa có điều kiện tham gia. Tinh thần tự giác này là động lực quan trọng để cộng đồng ngư dân cùng nhau thay đổi thói quen, hướng tới nghề cá có trách nhiệm và bền vững.

Tuyên truyền pháp luật về IUU không đơn thuần là nhiệm vụ chuyên môn, mà còn là cầu nối vun đắp mối quan hệ gắn bó giữa lực lượng biên phòng và ngư dân - những người cùng chung trách nhiệm giữ gìn bình yên nơi biển cả. Mỗi hội nghị truyền thông trở thành nhịp cầu kết nối giữa lực lượng chức năng và ngư dân, để cùng chung tay vừa phát triển kinh tế biển, vừa giữ vững an ninh, an toàn vùng biển thiêng liêng của Tổ quốc.

Qua hoạt động này, BĐBP tỉnh Lâm Đồng tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, đồng thời góp phần xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong cộng đồng ngư dân. Chỉ khi mỗi ngư dân thực sự coi việc tuân thủ pháp luật là kim chỉ nam cho mọi hoạt động, Việt Nam mới có thể chứng minh được những nỗ lực không ngừng trong việc quản lý nghề cá theo tiêu chuẩn quốc tế, từ đó sớm gỡ được "thẻ vàng" IUU.

Thông qua công tác truyền thông, tinh thần tự giác, kỷ luật và ý thức trách nhiệm được lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng ngư dân, góp phần xây dựng hình ảnh "ngư dân văn minh pháp luật", cùng lực lượng biên phòng chung tay giữ vững chủ quyền, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và phát triển kinh tế biển bền vững.

Bạch Hạc