Thỏa thuận giữa Iran và IAEA được gia hạn thêm một tháng

Đại sứ Iran tại IAEA Kazem Gharibabadi trong cuộc họp trực tuyến về chương trình hạt nhân của Iran tại Vienna, Áo.

Thỏa thuận giữa Iran và Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) nhằm tạo thêm thời gian cho các cuộc đàm phán để cứu vãn thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Trên thực tế, các cuộc thảo luận vào phút chót cho thấy "cánh cửa hẹp" để Mỹ và các cường quốc khác đạt được thỏa thuận với Iran, do Tehran thể hiện một lập trường cứng rắn với cộng đồng quốc tế liên quan tới chương trình hạt nhân của nước này. Iran sẵn sàng làm giàu và tăng quy mô kho nhiên liệu urani ở mức cao hơn nhiều ngưỡng cho phép trong thỏa thuận hạt nhân 2015, hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA).

Phát biểu tại buổi họp báo ở Vienna ngày 24/5, Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi cho biết, quyết định trên đạt được sau cuộc thảo luận với Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi. Cùng ngày, Đại sứ Iran tại IAEA Kazem Gharibabadi cũng đăng tải thông tin tương tự trên mạng xã hội Twitter.

Đại sứ Gharibabadi nói: "Ngày 24/5, Tổng giám đốc IAEA đã được thông báo về quyết định của Iran. Dữ liệu thu thập trong 3 tháng qua vẫn thuộc quyền sở hữu của Iran và sẽ không được chuyển cho IAEA. Theo thỏa thuận, dữ liệu của tháng sau cũng sẽ chỉ thuộc về Iran".

Đối với thỏa thuận được gọi là "Nghị định thư Bổ sung" với Iran, IAEA thu thập và phân tích hình ảnh từ hàng loạt máy camera giám sát lắp đặt tại các cơ sở hạt nhân của nước Cộng hòa Hồi giáo. Số camera này giúp IAEA giám sát xem liệu chương trình hạt nhân của Iran có tuân thủ thỏa thuận JCPOA hay không.

Trước đó, hồi tháng 12/2020, Quốc hội Iran đã thông qua một dự luật đình chỉ hoạt động giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc tại nước này, nếu các nước châu Âu trong JCPOA không nới lỏng các lệnh trừng phạt ngành ngân hàng và dầu mỏ của Iran trước tháng 2/2021.

Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Baqer Qalibaf ngày 23/5 thông báo, thỏa thuận giữa Iran và IAEA về việc giám sát chương trình hạt nhân của nước này đã hết hiệu lực từ ngày 22/5.

Hãng thông tấn Fars dẫn lời ông Qalibaf cho biết, với việc chấm dứt thỏa thuận này, IAEA sẽ không được truy cập những dữ liệu mà máy quay ghi lại bên trong các cơ sở hạt nhân Iran.

Bình An