Thị trường IPO Ấn Độ hấp dẫn các tập đoàn đa quốc gia
Mặc dù nhà đầu tư nước ngoài bán ròng cổ phiếu Ấn Độ, các tập đoàn đa quốc gia vẫn đổ xô niêm yết các đơn vị kinh doanh tại Ấn Độ, khi bị hấp dẫn bởi mức định giá cao tại một trong những thị trường IPO sôi động nhất thế giới.
Công ty đóng chai Coca-Cola tại Ấn Độ đang cân nhắc một đợt IPO trị giá hàng tỷ USD vào năm tới. Chi nhánh Ấn Độ của CJ Darcl Logistics (Hàn Quốc) đã nộp bản cáo bạch, và giới phân tích kỳ vọng nhiều doanh nghiệp toàn cầu khác cũng sẽ niêm yết hoạt động kinh doanh tại Ấn Độ lên thị trường chứng khoán.
“Mọi động thái gia tăng định giá đang được các tập đoàn đa quốc gia (MNC) thực hiện hiện nay… Các doanh nghiệp tại Ấn Độ ngày nay đều có bộ phận chuyên trách thị trường vốn trong khối tài chính để bảo đảm tạo ra giá trị…, các tập đoàn đa quốc gia muốn tận dụng khoảng chênh lệch định giá này”, Akshay Gupta của Prime Securities nhận định.
LG Electronics Ấn Độ gần đây đã niêm yết và có vốn hóa thị trường là 1,13 nghìn tỷ rupee (12,6 tỷ USD), trong khi công ty mẹ tại Hàn Quốc, LG Electronics được định giá 14,89 nghìn tỷ won (10,1 tỷ USD).
LG Electronics nắm giữ 85% cổ phần của đơn vị tại Ấn Độ sau đợt IPO. Ngay cả với lợi nhuận ròng chỉ bằng khoảng 10% so với công ty mẹ, LG Electronics Ấn Độ vẫn giao dịch ở mức P/E dự phóng là 58 lần, so với mức 9 lần của LG Electronics.
Dheeraj Agrawal, Giám đốc Điều hành của Ambit Investment Managers cho rằng khoảng cách này là do tăng trưởng doanh thu nhanh hơn ở các chi nhánh địa phương - từ mức thấp đến cao hai chữ số - so với các công ty mẹ toàn cầu, thường chỉ ở mức thấp một chữ số.
“Thị trường Ấn Độ và ở mức độ nào đó là thị trường Mỹ, thường trả giá quá cao cho các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh… Mức định giá cao ngất dành cho các công ty con tại địa phương là một “bong bóng ngắn hạn” rồi sẽ sớm được điều chỉnh”, ông Dheeraj Agrawal nói.
Bên cạnh đó, ông Gupta cho biết các công ty đa quốc gia cũng được săn đón vì "cơ chế quản trị doanh nghiệp".
Các chuyên gia cho rằng những lý do dẫn đến nhu cầu cao này kết hợp với nền tảng thanh khoản mạnh mẽ của Ấn Độ, được củng cố bởi sự gia tăng dòng tiền từ các quỹ tương hỗ đổ vào cổ phiếu, khiến nhiều công ty đa quốc gia được định giá cao hơn.
Theo Hari Shyamsunder, Phó chủ tịch kiêm Quản lý Danh mục Đầu tư Tổ chức Cấp cao của Bộ phận cổ phiếu Ấn Độ tại Templeton Global Investments, mặc dù cổ phiếu Ấn Độ đã được định giá cao hơn hầu hết các thị trường công ty mẹ toàn cầu trong nhiều năm, nhưng thay đổi quan trọng nhất là sự trưởng thành ngày càng tăng của thị trường vốn Ấn Độ.
Sự phổ biến của các Kế hoạch Đầu tư Định kỳ (SIP), bao gồm việc đầu tư một khoản tiền cố định theo định kỳ, và sự gia tăng số lượng nhà đầu tư cá nhân tham gia đã tạo ra một nguồn thanh khoản nội địa dồi dào.
Vào tháng 8, Ngân hàng trung ương Ấn Độ lưu ý rằng các nhà đầu tư cá nhân càng ưa chuộng đầu tư cổ phiếu hơn các công cụ tiết kiệm truyền thống, chủ yếu thông qua các quỹ tương hỗ.
Ngân hàng trung ương cho biết, tỷ trọng của quỹ tương hỗ trong tổng tiết kiệm tài chính của khu vực hộ gia đình đã tăng từ 0,9% trong giai đoạn 2011-2012 lên 6% trong giai đoạn 2022-2023. Các quỹ tương hỗ đang chứng kiến sự tăng trưởng cao hơn về số lượng tài khoản SIP mới từ các thị trấn nhỏ so với 30 thành phố hàng đầu, cùng với sự tham gia nhiều hơn của nhà đầu tư nữ.
Theo các chuyên gia, nền tảng thanh khoản mạnh mẽ này cho phép các đợt IPO lớn hơn. Hai đợt IPO lớn với tổng giá trị khoảng 3 tỷ USD của Tata Capital và LG Electronics đã được đặt mua hết ngay khi mở bán liên tiếp trong cùng một khoảng thời gian 5 ngày vào tháng 10. Điều này giúp các tập đoàn đa quốc gia dễ dàng niêm yết hoạt động kinh doanh tại Ấn Độ và kiếm lời đáng kể từ cổ phần nắm giữ.
“Việc niêm yết tại Ấn Độ cũng giúp nâng đỡ giá cổ phiếu của công ty mẹ nhờ việc khai phá giá trị thành công các hoạt động kinh doanh tại Ấn Độ”, Bhavesh Shah, Giám đốc Điều hành kiêm Trưởng bộ phận Ngân hàng Đầu tư tại Equirus Capital cho biết.
Hơn nữa, nhiều công ty tiếp tục được các nhà đầu tư Ấn Độ định giá cao sau khi niêm yết, giúp cải thiện định giá tổng thể của công ty mẹ.
Theo dữ liệu của Prime Database, hơn 2/3 số vốn huy động qua IPO tại Ấn Độ trong năm 2025 đã chảy vào túi các nhà đầu tư hiện hữu thông qua việc bán ra cổ phần.
“Dù những người chỉ trích cho rằng hình thức cổ đông hiện hữu bán bớt cổ phần trong đợt IPO hoặc một đợt chào bán riêng lẻ (offer for sale) cho thấy các tập đoàn đa quốc gia đang chuyển rủi ro sang nhà đầu tư trong nước, các tập đoàn này vẫn nắm giữ gần 75% cổ phần tại các công ty con ở Ấn Độ ngay cả sau khi niêm yết”, Pranav Haldea, Giám đốc điều hành Prime Database Group cho biết.
Mặc dù việc các công ty mẹ bán bớt cổ phần làm giảm dòng vốn ngoại ròng tại thời điểm thực hiện, khả năng thoái vốn và tạo giá trị này có thể thu hút thêm vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong dài hạn.
“Những thương vụ niêm yết này cho thấy chiều sâu và tính thanh khoản của thị trường tài chính Ấn Độ ở tầm toàn cầu”, ông Pranav Haldea nhận định.
