Thấy gì qua việc cưỡng chế thi hành một bản án

Quá trình thi hành bản án

Trước khi bị cưỡng chế thi hành bản án, ông Văn Công Sơn và nhiều người có quyền lợi liên quan đã có nhiều đơn khiếu nại đề nghị các ngành chức năng thẩm tra, làm rõ trình tự, thủ tục thi hành bản án của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hàm Thuận Bắc có đúng quy định pháp luật hay không?

Ảnh có tính chất minh họa.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết: Năm 2016, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hàm Thuận Bắc đã ra quyết định thi hành Bản án số 115 của Tòa án nhân dân tỉnh, với nội dung: Buộc ông Văn Công Sơn, bà Văn Thị Bẻo phải giao cho bà Văn Thị Bảy thửa đất có diện tích 400,2m2 theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AH 392686 của UBND huyện Hàm Thuận Bắc cấp đứng tên ông Văn Công Sậy, bà Nguyễn Thị Hai và nhà trước cấp 4C mái lợp tôn kẽm, nền lát gạch bát tràng, với diện tích 52m2 có trên diện tích đất 400,2m2. Nhà và đất ông Văn Công Sơn, bà Văn Thị Bẻo phải giao cho bà Văn Thị Bảy tại thôn 3, xã Hàm Liêm và buộc ông Văn Công Sơn phải trả cho bà Văn Thị Bảy 3 chỉ vàng 24K. Trong quá trình thi hành án, Chi cục Thi hành án dân sự huyện đã nhiều lần động viên, thuyết phục ông Sơn, bà Bẻo tự nguyện thi hành án, nhưng vẫn không chấp hành, vì ông Sơn cho rằng: Bản án số 115 của Tòa án nhân dân tỉnh xét xử trái luật, trái đạo đức xã hội và hợp đồng thuê nhà đất ngày 10/2/2010 giữa ông Sơn và ông Sậy vẫn còn hiệu lực đến năm 2060. Ngày 2/7/2018, Tòa án nhân dân cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh đã có Thông báo số 458 trả lời: Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm chia phần thừa kế phần nhà, đất do cụ Sậy, cụ Hai để lại cho các đồng thừa kế theo quy định của pháp luật là có căn cứ. Vì vậy, không có cơ sở để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án số 115 của Tòa án nhân dân tỉnh.

Tại biên bản cuộc họp liên ngành giữa Chi cục Thi hành án dân sự huyện, Tòa án nhân dân huyện, Viện Kiểm sát nhân dân huyện đã thống nhất các nội dung khiếu nại của ông Sơn đã được tòa án các cấp xem xét, trả lời. Đối với các khiếu nại của ông Sơn liên quan đến hợp đồng thuê đất, đề nghị ông Sơn khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền để được xem xét theo quy định. Chấp hành viên đã thông báo yêu cầu ông Sơn trong thời hạn 30 ngày thực hiện quyền khởi kiện để giải quyết tranh chấp đối với hợp đồng thuê nhà đất do UBND xã Hàm Trí ký ngày 10/2/2010, nhưng ông Sơn vẫn không khởi kiện. Đến ngày 8/4/2019, Chi cục Thi hành án dân sự huyện đã ra Quyết định số 39, số 40 về việc cưỡng chế trả nhà, giao nhà và chuyển giao quyền sử dụng đất đối với ông Sơn, bà Bẻo cho bà Văn Thị Bảy. Ông Sơn không chấp nhận đã làm đơn khiếu nại việc cưỡng chế thi hành án của Chi cục Thi hành án dân sự huyện và đã được Chi cục Thi hành án dân sự huyện, Cục Thi hành án dân sự tỉnh ban hành nhiều quyết định trả lời đơn khiếu nại của ông Sơn.

Tiếp tục xem xét, giải quyết đơn

Tuy nhiên, ông Sơn vẫn cho rằng có nhiều đơn thư tập thể, cá nhân của ông vẫn chưa được Chi cục Thi hành án dân sự huyện và Cục Thi hành án dân sự tỉnh xem xét, giải quyết đầy đủ, kịp thời, đúng nội dung khiếu nại theo quy định của pháp luật. Theo Luật Thi hành án dân sự thì thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự có các nhiệm vụ, quyền hạn: Yêu cầu cơ quan đã ra bản án, quyết định giải thích bằng văn bản những điểm chưa rõ hoặc không phù hợp với thực tế trong bản án, quyết định đó để thi hành. Nhưng Chi cục Thi hành án dân sự huyện không thực hiện việc đó để trả lời cho đương sự. Căn cứ Điều 75 Luật Thi hành án dân sự, Chi cục Thi hành án dân sự huyện đã hướng dẫn cho ông Sơn khởi kiện để giải quyết tranh chấp hợp đồng thuê nhà đất.

Tuy nhiên, theo ông Sơn thì trái ngược với Điều 91 Luật Thi hành án dân sự đã quy định: Trường hợp tài sản kê biên đang cho thuê thì người thuê được tiếp tục thuê theo hợp đồng đã giao kết. Việc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CM 547153, thửa đất số 327, tờ bản đồ số 144, với diện tích 400,2m2 tại xã Hàm Liêm cho ông Trần Đại vào ngày 5/6/2018 là không đúng theo khoản 3, Điều 100 Luật Đất đai năm 2013, vì thửa đất chưa thi hành án và chưa bàn giao cho bà Văn Thị Bảy quản lý, sử dụng. Việc này ông Sơn đã làm đơn khiếu nại nhiều lần, nhưng các ngành chức năng vẫn chưa xem xét, trả lời theo luật định.

Ông Sơn nêu ra một số vấn đề là cơ quan thi hành án đã giải quyết như thế nào khi còn nhiều nội dung khiếu nại liên quan về nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí khác mà Bộ luật Dân sự đã quy định về thứ tự ưu tiên thanh toán trước khi chia phần thừa kế. Cũng như các thông báo, bản án trái ngược với nội dung khiếu nại của ông Sơn thì cơ quan thi hành án có biện pháp giải quyết như thế nào? Hiện nay bà Bẻo đang sống lang thang nay đây mai đó, vì bà Bẻo là người không nơi nương tựa đang được cháu Sơn chu cấp tiền nuôi dưỡng, bằng tiền cá nhân của ông Sơn và tiền cho thuê nhà đất.