Tháp cổ trên đồi Bà Nài
Nơi cao nhất của ngọn đồi Bà Nài lộng gió là quần thể tháp Po Sah Inư, đây là công trình vĩ đại của người Chăm được xây dựng cách đây khoảng 1.200 năm. Đến nay những ngôi tháp vẫn giữ được khá nguyên vẹn với đường nét nghệ thuật tinh tế, mang vẽ đẹp cổ kính và nhiều điều kỳ bí về nghệ thuật xây dựng của người Chăm xưa. Nếu du khách đến đây vào dịp lễ hội Ka Tê khoảng tháng 9, tháng 10 hàng năm sẽ được chứng kiến, chiêm ngưỡng những nghi thức lễ, hội long trọng, độc đáo và hoành tráng. Hàng ngàn người Chăm dưới sự điều hành các chức sắc tôn giáo lễ rước y trang của nữ thần Po Sah Inư diễn ra trang nghiêm, lộng lẫy sắc màu; dòng người kéo dài hòa trong tiếng trống ghinăng, trống paranưng, chiêng, kèn saranai, grong (lục lạc), đàn kanhi, điệu múa tái hiện lễ nghi tết cổ truyền của người Chăm.
Tháp cổ trên đồi Bà Nài
Lễ hội Ka Tê được tổ chức trên tháp Po Sah Inư. Ảnh: Đ.Hòa
Ẩn sau công trình quần thể tháp Chăm cổ kính là câu chuyện tình đẫm lệ về nàng công chúa hồng nhan, bạc mệnh của Vương quốc Chăm Pa được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Tương truyền rằng, trước khi chưa có ngôi tháp này Vua Chăm có nàng công chúa Po Sah Inư yêu say đắm một lãnh chúa theo đạo Hồi giáo ở Ấn Độ tên là Po Sahaniempar. Vượt qua bao khắc nghiệt về tôn giáo họ đã đến với nhau. Nhưng cuộc sống êm đẹp chưa được bao lâu thì chàng trai phải trở về quê hương Ấn Độ một thời gian. Lúc tiễn chồng ra đi công chúa Po Sah Inư không quên lời nguyện ước đợi chàng quay về. Song, sự đời thật phũ phàng người em trai của công chúa tên là Po Dam luôn ganh ghét những người ngoại đạo nên đã chia rẽ tình yêu thương lứa đôi trong ngày tái ngộ. Khi người chồng quay về đoàn tụ thì không thấy công chúa Po Sah Inư ra đón như lời hẹn ước. Bên cạnh đó lại nghe những lời gièm pha ác ý nên nghĩ mình bị ruồng bỏ, chàng buồn bã đi về phươngnam rồi một mối tình mới đã lay động trái tim chàng; còn nàng Po Sah Inư tìm không được chồng đành quay lại quê nhà, nàng sống bình lặng và chỉ dạy cho người dân cách trồng lúa nước, dệt vải thổ cẩm, chăn nuôi và đánh bắt hải sản trên biển. Cuộc sống cứ trôi qua với niềm đau, nỗi nhớ nhung chôn giấu trong tim nàng. Sau khi Po Sah Inư mất, để tưởng nhớ đến đức hạnh cũng như tài năng của công chúa, các thần dân Chăm Pa đã xây đền tháp thờ nàng. Đó chính là quần thể tháp Po Sah Inư gồm: Tháp chính bên trong đỉnh cao 15m, tháp vừa cao 12m và tháp nhỏ cao 5m, nằm trên đỉnh đồi Bà Nài hướng mặt ra biển cả, thuộc phường Phú Hài, TP. Phan Thiết.
Quần thể tháp Po Sah Inư
Sự khác biệt cũng như nét đặc sắc của tháp Chăm là tinh hoa kiến trúc và nghệ thuật của người Chăm xưa tạo nên công trình độc đáo, kỳ bí đến bây giờ vẫn còn nhiều điều chưa lý giải, khám phá được. Nhất là trong nghệ thuật xây dựng, nhìn những viên gạch xây tháp nhiều tầng bậc được sắp xếp chồng lên nhau một cách khéo léo mà không cần vôi vữa, nhưng vẫn kết nhau chắc chắn bao bao thế kỷ.
Với vẻ đẹp huyền bí, lối kiến trúc độc đáo của tháp Po Sah Inư và giá trị nghệ thuật, lịch sử, văn hóa được xếp hạng di tích cấp Quốc gia đang là điểm đến tham quan lý tưởng, luôn hấp dẫn, cuốn hút du khách mỗi khi đến thành phố biển Phan Thiết.
Lê Thanh
