Tháo gỡ ba nút thắt lớn để 'thủ phủ điện gió' Miền Tây phát triển

Nhiều dự án điện gió tại vùng ĐBSCL gặp khó do hạ tầng truyền tải chưa theo kịp tốc độ phát triển nguồn. Việc đầu tư đồng bộ hệ thống truyền tải được xem là yếu tố then chốt để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng xanh và phát thải ròng bằng '0'.

Ngày 8-10, UBND tỉnh Vĩnh Long tổ chức Hội thảo “Năng lượng tái tạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long – Đột phá mới trong phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.”

Cần sớm tháo gỡ ba “nút thắt”

Phát biểu khai mạc, ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Vĩnh Long cho biết phát triển năng lượng tái tạo không chỉ là xu thế mà là nhiệm vụ tất yếu, gắn với trách nhiệm bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Theo ông Tuấn, vùng ĐBSCL có lợi thế lớn về điện gió, điện mặt trời và sinh khối. Trong đó, Vĩnh Long với vị trí trung tâm và hạ tầng thuận lợi đang nổi lên như đầu tàu của khu vực.

Tỉnh cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi để các dự án năng lượng tái tạo triển khai đúng tiến độ, đúng quy hoạch. “Khi doanh nghiệp thành công, địa phương mới thật sự phát triển,” ông Tuấn khẳng định.

Đại hội Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030 đã đặt mục tiêu đưa Vĩnh Long trở thành trung tâm năng lượng tái tạo của ĐBSCL, tiến tới trung tâm xuất khẩu năng lượng sạch của cả nước.

Theo bà Nguyễn Thị Hương (Cục Điện lực, Bộ Công Thương), đến năm 2030 vùng ĐBSCL được quy hoạch phát triển hơn 21.000 MW năng lượng tái tạo, riêng Vĩnh Long chiếm hơn 6.400 MW, gồm điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối và điện rác. Đây là cơ sở quan trọng để khu vực hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng tái tạo quốc gia theo định hướng Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị.

 Các chuyên gia cùng thảo luận tại Năng lượng tái tạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long – Đột phá mới trong phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.”

Các chuyên gia cùng thảo luận tại Năng lượng tái tạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long – Đột phá mới trong phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.”

 Hạ tầng truyền tải – chìa khóa giải phóng công suất điện gió vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Hạ tầng truyền tải – chìa khóa giải phóng công suất điện gió vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Đại diện Cục Điện lực cho rằng cần sớm tháo gỡ ba “nút thắt” lớn của ngành: thủ tục đầu tư chồng chéo, hạ tầng truyền tải hạn chế, cơ chế đấu thầu chưa linh hoạt.

Việc hoàn thiện thể chế, quy hoạch đồng bộ và cơ chế lựa chọn nhà đầu tư minh bạch được xem là yếu tố then chốt để khai thác hiệu quả tiềm năng năng lượng tái tạo của vùng.

Hạ tầng truyền tải – chìa khóa giải phóng công suất điện gió

Ông Nguyễn Hữu Chương, Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng điện 4 nhận định ĐBSCL, đặc biệt là khu vực Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, có tiềm năng rất lớn để phát triển điện gió cả trên bờ, ven biển và ngoài khơi.

Tuy nhiên, hệ thống truyền tải hiện chưa đáp ứng kịp tốc độ phát triển nguồn, dẫn đến nguy cơ quá tải và tổn thất công suất cao. Ông Chương cho biết khi các trạm 220kV Bình Đại, Thạnh Phú và trạm 500kV Bến Tre đi vào vận hành, công suất sẽ được “giải phóng”, đảm bảo truyền tải ổn định và tăng khả năng liên kết vùng. Đặc biệt, trạm 500kV Trà Vinh 1 và đường dây 500kV Trà Vinh 1 – Sông Hậu được xem là “mắt xích chiến lược” để tiếp nhận điện gió ngoài khơi, giúp khu vực trở thành trung tâm năng lượng tái tạo trọng điểm của cả nước.

"Nếu chậm trễ trong đầu tư các công trình 110–220–500 kV, nhiều khu vực sẽ đối mặt với tình trạng quá tải, tổn thất công suất cao và khó khăn trong việc giải phóng nguồn năng lượng tái tạo", ông Chương nhấn mạnh

Ông Bùi Văn Thịnh, Đại diện Cộng đồng năng lượng tái tạo Việt Nam, Chủ tịch hiệp hội Điện mặt trời và điện gió Bình Thuận cũng đánh giá vùng ĐBSCL “thủ phủ điện gió” của cả nước, đang hội tụ nhiều điều kiện lý tưởng: đường bờ biển dài, tốc độ gió ổn định, vùng nước nông thuận lợi cho lắp đặt turbine quy mô lớn.

Tuy nhiên, thực tiễn phát triển còn đối mặt với nhiều “điểm nghẽn” về quy hoạch, thủ tục đầu tư, giải tỏa công suất và cơ chế giá mua điện. Nhiều dự án chậm tiến độ do thiếu hạ tầng truyền tải và cơ chế lựa chọn nhà đầu tư còn phức tạp. Chính phủ cần sớm ban hành cơ chế giá điện gió minh bạch, ổn định, mở rộng thời hạn hợp đồng mua bán điện, cho phép tư nhân đầu tư lưới điện truyền tải và thành lập quỹ tín dụng xanh quốc gia để hỗ trợ vốn vay ưu đãi cho các dự án.

Ngoài ra, cần thúc đẩy nội địa hóa công nghiệp phụ trợ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong dự báo, vận hành hệ thống điện gió.

Bà Nguyễn Ngọc Nhất Hạnh, Giám đốc Phát triển dự án Công ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) cho biết, doanh nghiệp đã triển khai nhiều dự án điện gió tại ĐBSCL, trong đó có Vĩnh Long, đạt hiệu quả cao và đúng tiến độ. Nhà máy điện gió V1-3 Trà Vinh của REE vận hành thương mại từ năm 2021, đạt sản lượng 150–160 triệu kWh/năm, độ tin cậy 98–99%.

Hiện REE đang triển khai ba dự án điện gió tại khu vực biển Vĩnh Long tổng công suất 176 MW. Tuy nhiên, bà Hạnh cho biết doanh nghiệp đang gặp khó khăn về giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư và hạ tầng truyền tải.

REE kiến nghị cơ quan quản lý cần rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, sớm tổ chức hội thảo chuyên đề về chia sẻ hạ tầng truyền tải, giảm áp lực quỹ đất và tăng hiệu quả đầu tư.

Thúc đẩy cơ chế, hợp tác và đầu tư cho tăng trưởng xanh

Phát biểu kết luận hội thảo, ông Nguyễn Huỳnh Thiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long cho biết ĐBSCL nói chung và Vĩnh Long nói riêng đang chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và xâm nhập mặn. Chuyển đổi sang mô hình phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn và năng lượng sạch là hướng đi tất yếu.

 Ông Nguyễn Quỳnh Thiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long

Ông Nguyễn Quỳnh Thiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long

Theo ông Thiện, tỉnh hiện có tổng công suất nguồn điện thương mại gần 5.430 MW, đóng góp khoảng 30 tỷ kWh/năm vào lưới điện quốc gia – tương đương 25.000 tỷ đồng giá trị điện năng, trong đó năng lượng tái tạo chiếm khoảng 5.000 tỷ đồng. Hiện tỉnh đang triển khai 18 dự án điện gió tổng công suất hơn 1.100 MW, 1 dự án điện sinh khối 25 MW và nhà máy hydro xanh 24.000 tấn/năm.

Vĩnh Long có lợi thế lớn với hạ tầng năng lượng đồng bộ, bờ biển dài hơn 130 km và tốc độ gió ổn định 7–8 m/s, thuận lợi phát triển điện gió ven biển và ngoài khơi quy mô lớn.

Ông Thiện khẳng định, thời gian tới tỉnh sẽ hoàn thiện cơ chế đầu tư thông thoáng, minh bạch, ưu tiên phát triển hạ tầng truyền tải và thu hút doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng xanh của vùng ĐBSCL.

HẢI DƯƠNG

Nguồn PLO: https://plo.vn/thao-go-ba-nut-that-lon-de-thu-phu-dien-gio-mien-tay-phat-trien-post874397.html