Tên lửa hành trình cận âm VCM-B do Việt Nam sản xuất khiến quốc tế chú ý

Báo nước ngoài viết gì?

Theo trang Defence Express đưa tin ngày 18.7, "có vẻ như Việt Nam đã công bố một tên lửa hành trình cận âm mới khác. Sự kiện này diễn ra trong buổi diễn tập quy mô lớn cho lễ duyệt binh vào ngày 2.9, kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh".

Defence Express dẫn tin trang Defense Blog:

"Đây là một hệ thống tên lửa mới được phát triển bởi Viện Hàng không vũ trụ Viettel (VTX). Tên lửa này có nhiều biến thể với tầm bắn từ 80 đến 100km và được thiết kế để tấn công cả mục tiêu trên mặt nước và trên đất liền.

Theo một số nguồn tin, tên lửa này dường như được phát triển dựa trên tên lửa Kh-35 của Nga, vốn đã được Việt Nam đưa vào trang bị. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa đưa ra bình luận nào về thông tin này.

Cần lưu ý rằng hiện vẫn chưa rõ liệu VCM-01, loại tên lửa cũng được xem là bản sao của Kh-35 với tầm bắn lên tới 80km, đã đi vào sản xuất hàng loạt hay chưa. Câu hỏi đặt ra là liệu các hệ thống mới xuất hiện tại buổi duyệt binh chỉ là các nguyên mẫu.

Mặt khác, rất có thể đây vẫn là những tên lửa cũ, chỉ bị nhầm lẫn bởi các nhà phân tích, quan sát viên và đại diện truyền thông. Khi không có thông tin chi tiết, chúng ta chỉ có thể đưa ra các giả thuyết và suy đoán.

Vì Việt Nam đang vận hành nhiều hệ thống tên lửa của Nga, việc tự phát triển các sản phẩm tương tự có thể được xem là vấn đề tự tôn dân tộc. Tuy nhiên, với nguồn lực vừa phải, việc phân bổ cho nhiều dự án khác nhau có thể làm chậm quá trình hiện đại hóa quân đội.

Mặt khác, việc mua vũ khí Nga gặp những rào cản do quan hệ quốc tế phức tạp. Vì vậy, Việt Nam đã bắt đầu tự phát triển vũ khí mới.

Một lập luận khác ủng hộ giả thuyết này là quyết định của Việt Nam mua tên lửa BrahMos của Ấn Độ thay vì P-800 Oniks của Nga, một loại tên lửa mà Việt Nam đã và đang vận hành. Nói cách khác, việc mở rộng năng lực tên lửa của Việt Nam thông qua phát triển trong nước dường như là một bước đi hợp lý".

Báo chí Việt Nam viết gì về VCM-B?

Ảnh chụp màn hình trang Quân đội nhân dân

Trên thực tế, trang Qdnd.vn của báo Quân đội nhân dân ngày 17.7 đã đưa hình ảnh tên lửa VCM-B kèm chú thích: "Tổ hợp tên lửa bờ VCM-B hiện đại do Viettel nghiên cứu và sản xuất, trong khối các phương tiện của Quân chủng hải quân".

Theo báo An ninh thủ đô, tên lửa VCM-B của Việt Nam là sự phát triển xa hơn của mẫu VCS-01 (cũng được gọi là VCM-01), có tầm bắn khoảng 80km và trông giống như một bản sao Neptune của Ukraine hoặc Kh-35 của Nga.

Còn tổ hợp tên lửa phòng thủ bờ biển VCS-01 đã chính thức ra mắt tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024. Thành phần tổ hợp VCS-01 bao gồm: Xe nạp đạn VTRV-01; xe chỉ huy - điều khiển VCPV-01; xe mang phóng tự hành VLV-01; xe radar cảnh giới và chỉ thị mục tiêu VRS-MCX; đạn tên lửa hành trình chống hạm VSM-01A.

Theo giới thiệu, tên lửa VSM-01A có tầm bắn 80km, vận tốc cận âm, trang bị đầu dò VASK-03 đường kính 272mm, hoạt động trên băng tần Ku, tầm phát hiện mục tiêu tối đa 20km với tàu khu trục, có khả năng chống nhiễu cao.

So với P-15 Termit (thuộc tổ hợp Rubezh cũ), đạn VSM-01A sở hữu tầm xa tương đương, mặc dù uy lực đầu đạn không bằng nhưng nhờ kích thước nhỏ gọn, nên khả năng "tàng hình" tốt hơn rất nhiều và còn thực hiện được thao tác vận động phức tạp nhằm đánh lừa phòng không hạm tàu của đối phương.

Căn cứ vào những thông số cơ bản, tổ hợp VCS-01 và tên lửa VSM-01A rõ ràng là sự thay thế xứng đáng nhất cho 4K51 Rubezh đã lạc hậu khi vừa có tính năng kỹ chiến thuật cao, lại là sản phẩm do Việt Nam tự nghiên cứu chế tạo, đảm bảo được cả vấn đề bảo mật và giá thành khi so sánh với phương án nhập khẩu những sản phẩm nước ngoài như Bal-E hay Rubezh-ME.

Không chỉ có vậy, trên nền tảng VCS-01, hoàn toàn có thể tích hợp thêm một loại tên lửa hành trình chống hạm kích thước lớn và có tầm xa hơn VSM-01A, khi đó chúng ta sẽ có một hệ thống phòng thủ bờ biển không thua kém gì Bal-E với đạn Kh-35UE do Nga sản xuất.

Tuy nhiên, từ VCS-01 đến VCM-B lại là bước tiến còn xa hơn nữa, ít nhất là tầm bắn đã nâng lên gấp 3 lần. An ninh thủ đô cho biết trang Defense Express đặc biệt quan tâm tới một bức ảnh vừa được đăng tải, cho thấy quân đội Việt Nam có tên lửa chống hạm mới với tên gọi VCM-B kích thước dài hơn loại từng xuất hiện vào năm ngoái, được cho là có tầm bắn 300km.

Bùi Tú