Tạo động lực mới cho sự phát triển
Chủ trương bỏ cấp huyện, sáp nhập tỉnh, triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh và xã) nhằm tạo không gian, dư địa phát triển, phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn đang được cả hệ thống chính trị vào cuộc, triển khai quyết liệt. Với nhiều ý nghĩa thiết thực và to lớn, chủ trương này nhận được sự quan tâm, đồng tình, ủng hộ cao từ cán bộ, đảng viên, nhân dân trong cả nước.
Lãnh đạo thị trấn Vĩnh Tường thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân trong quá trình thực hiện chủ trương bỏ cấp huyện, sáp nhập tỉnh. Ảnh: Dương Hà
Từ nhiều năm nay, hệ thống chính trị của nước ta được triển khai theo mô hình 4 cấp: Trung ương, tỉnh, huyện và xã. Trong đó, Trung ương đưa ra các thể chế về pháp luật, chính sách. Cấp tỉnh có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và cơ bản có thể quyết định được các vấn đề liên quan đến ngân sách và chính sách của địa phương.
Cấp huyện đóng vai trò trung gian, có nhiệm vụ truyền tải văn bản, chỉ đạo của cấp tỉnh xuống cấp xã, giám sát việc thực hiện và giải quyết các vấn đề liên xã. Cấp xã đóng vai trò nòng cốt, chủ đạo, trực tiếp tổ chức thực hiện nhằm đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống.
Trong quá trình hoạt động, cơ quan chuyên môn nhận định, nhiều chức năng, nhiệm vụ của cấp huyện bị trùng lặp với cấp tỉnh và cấp xã. Chưa kể, việc tồn tại khâu trung gian, một số chủ trương, đường lối khi triển khai qua cấp huyện rồi mới xuống đến xã nên bị chậm trễ, các thủ tục hành chính trở nên rườm rà, lãng phí.
Ví như trong lĩnh vực cấp phép xây dựng, nhiều công trình xây dựng ở xã phải trải qua 3 vòng thẩm định (xã - huyện - tỉnh), dẫn đến thời gian phê duyệt diễn ra trong nhiều tháng mới có thể hoàn thành. Sự chậm trễ này gây ra tình trạng lãng phí ngân sách địa phương, giảm hiệu suất công việc. Vô hình trung, còn tạo nên “khoảng trống trách nhiệm” khi xuất hiện tình trạng đùn đẩy nghĩa vụ giải quyết ý kiến, khiếu nại của người dân.
Xuất phát từ thực tế này, Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả" đã đề cập đến mô hình “tỉnh quản lý trực tiếp xã”.
Đây là giải pháp được xem là có tính ưu việt, nâng cao hiệu quả quản lý hành chính công, đảm bảo sự thông suốt từ cấp tỉnh xuống cấp xã, không còn sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ và có thể tăng cường trách nhiệm của cấp tỉnh trong việc điều hành và phân bổ nguồn lực.
Tại Kết luận số 126 và Kết luận số 127 của Bộ Chính trị đã đưa ra định hướng sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện. Chủ trương này được các bộ, ngành từ Trung ương đến địa phương phân tích và làm rõ, khi bỏ cấp huyện, cấp xã được tăng cường quyền tự chủ, từ đó, có thể chủ động trong việc triển khai chính sách phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương; giảm thiểu sự phụ thuộc vào cơ chế phê duyệt của cấp trung gian.
Mô hình mới này cũng được đánh giá cao khi góp phần quan trọng vào việc tinh giản biên chế, giảm áp lực ngân sách và giúp chính quyền cơ sở ngày càng gần dân, sát dân, tiếp cận người dân một cách trực tiếp và nhanh chóng hơn.
Với tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc quyết liệt nhằm sớm đưa chủ trương này trở thành hiện thực, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước và sự kỳ vọng của nhân dân.
Tại tỉnh Vĩnh Phúc, để thực hiện chủ trương này, Tỉnh ủy đã xây dựng, ban hành nhiều phương án, đề án, kế hoạch, xác định rõ các nhóm nội dung với nhiệm vụ cụ thể để sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hiệu quả nhất. Quá trình thực hiện đã bám sát nguyên tắc, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và yêu cầu thực tiễn.
Đến nay, qua công tác nắm bắt tình hình dư luận cho thấy, hầu hết cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh đều nhận thức rõ việc bỏ cấp huyện, triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là việc làm cần thiết, phù hợp với thực tiễn. Đồng thời, bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ, luôn sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi nhất để cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai sắp xếp và giải “bài toán” về vấn đề nhân sự.
Thời gian qua, nhiều cán bộ, đảng viên từ cấp tỉnh đến đến cấp huyện, xã đã chủ động xin nghỉ hưu trước tuổi. Nhiều người sẵn sàng xung phong đảm nhận cương vị thấp hơn chức vụ đang đảm nhiệm để phục vụ quá trình sắp xếp.
Trong số những đảng viên gương mẫu đó, có đồng chí Đỗ Thị Sáng, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Cao Đại, huyện Vĩnh Tường. Do chưa đến tuổi nghỉ hưu nên đồng chí mong muốn tiếp tục được cống hiến, được phục vụ nhân dân. Song, để thuận lợi cho việc sắp xếp cấp ủy sau sáp nhập các xã, đồng chí Sáng sẵn sàng điều chuyển sang địa phương khác với chức vụ thấp hơn.
Trên cương vị mới là Phó Bí thư Đảng ủy xã Thượng Trưng, huyện Vĩnh Tường, đồng chí Sáng khẳng định: "Đã là đảng viên, là công bộc của nhân dân thì dù trên cương vị nào, vị trí nào tôi cũng nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Quá trình sắp xếp tinh gọn bộ máy, bản thân cán bộ, đảng viên như chúng tôi phải đặt lợi ích của tập thể, của nhân dân lên trước, nếu tính toán thiệt hơn thì rất khó để tập thể sắp xếp ổn định tổ chức, bộ máy đi vào hoạt động hiệu quả".
Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh có gần 300 cán bộ, công chức, viên chức tự nguyện xin nghỉ công tác, hưởng các chế độ, chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 177 và 178 của Chính phủ. Trong đó, có 1 đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, 3 Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, nhiều lãnh đạo các sở, ban, ngành; trưởng, phó các phòng, ban chuyên môn, đơn vị trực thuộc.
Đến thời điểm hiện tại, Vĩnh Phúc đã chi trả chế độ, chính sách cho 199 trường hợp với số tiền hơn 215 tỷ đồng. Nhiều đầu mối trung gian trên địa bàn được cắt giảm; chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị liên tục được rà soát, điều chỉnh, tránh chồng chéo, trùng lặp.
Những kết quả này đã tạo niềm tin đối với cán bộ, đảng viên và nhân dân trong công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Ông Nguyễn Văn Bình, phường Liên Bảo, thành phố Vĩnh Yên khẳng định: "Với những bước đi, lộ trình như hiện nay, tôi tin tưởng vào chủ trương lớn của Đảng và kỳ vọng, sau khi bỏ cấp huyện, triển khai mô hình 3 cấp Trung ương, tỉnh và xã, đất nước sẽ tiếp tục phát triển vượt bậc trong giai đoạn mới. Các địa phương sẽ có nhiều không gian phát triển, phát huy thế mạnh, tiềm năng, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".
Với sự đồng tình, ủng hộ và tin tưởng tuyệt đối của người dân, có thể thấy, bỏ cấp huyện, sáp nhập tỉnh là chủ trương đúng đắn thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng. Đây không chỉ là yêu cầu cấp bách của thực tiễn mà còn là sự lựa chọn tất yếu để đưa đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, hình thành bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ tốt nhất mục tiêu phát triển quốc gia nhanh và bền vững.
