Tăng phụ cấp đặc thù với y bác sĩ, lãnh đạo bệnh viện 'đau đầu' nguồn chi

Bộ Y tế đang đề xuất Chính phủ tăng mức phụ cấp trực, phẫu thuật cho cán bộ y tế lên gần gấp 3 lần. Đây là tin vui cho người trực tiếp cống hiến ngành y, tuy nhiên có ý kiến đặt ra về việc 'tiền đâu để chi' nếu giá dịch vụ y tế không tăng.

Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định Dự thảo Nghị định quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản. Dự thảo do Bộ Y tế xây dựng.

Theo đánh giá của Bộ Y tế, chế độ phụ cấp thường trực, phụ cấp phòng chống dịch và phụ cấp phẫu thuật thủ thuật hiện hành đã được ban hành từ năm 2011 với mức hưởng phụ cấp khá cao so với mức lương cơ sở thời điểm đó. Tuy nhiên, mức phụ cấp này triển khai trong 13 năm nay, chưa được sửa đổi điều chỉnh, trong khi tiền lương cơ sở đã tăng 8 lần với giá trị tăng gần gấp ba, từ 830.000 đồng lên 2.340.000 đồng.

Ca trực đêm 12 giờ của bác sĩ tuyến huyện chỉ nhận hơn 30.000 đồng

Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận đánh giá các quy định hiện hành phạm vi điều chỉnh, đối tượng thụ hưởng và mức phụ cấp đã "bộc lộ nhiều bất cập". Đặc biệt, mức phụ cấp bằng số tiền cụ thể đã bị trượt giá sau 13 năm không điều chỉnh.

Thực tế, một ca mổ đặc biệt kéo dài cả chục giờ đồng hồ nhưng phẫu thuật viên chính chỉ được nhận 280.000 đồng phụ cấp dù vật giá đã thay đổi liên tục.

So với ngành nghề khác, mức tiền trực của ngành y rất thấp. Một phiên trực 24 giờ vất vả nhưng nhân viên y tế ở bệnh viện hạng I hoặc hạng đặc biệt như Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức, Chợ Rẫy... chỉ nhận 115.000 đồng. Một ca trực đêm 12 giờ của bác sĩ bệnh viện hạng III (thường là tuyến huyện) chỉ nhận hơn 30.000 đồng, chưa đủ mua một bát phở theo thời giá hiện tại.

Phụ cấp là một phần trong cơ cấu thu nhập của nhân viên y tế. Báo cáo năm 2024, thu nhập trung bình của đoàn viên, người lao động ngành y tế là 13 triệu đồng/người/tháng. Tuy nhiên, thực tế nhiều cán bộ, nhân viên y tế ở tuyến cơ sở, cán bộ ở đơn vị thực hiện tự chủ tuyến huyện, hoặc khối dự phòng có thể thấp hơn nhiều.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan từng cho rằng phụ cấp trực 24 giờ của y bác sĩ rất thấp và không phù hợp trong khi thời gian học tập, đào tạo dài hơn ngành nghề khác. Bộ Y tế từng xếp "thu nhập" là một trong những nguyên nhân cho việc chuyển dịch nhân lực từ công sang tư.

Bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương (bệnh viện hạng I) thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: Vy Hiếu

Bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương (bệnh viện hạng I) thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: Vy Hiếu

Theo quy định mới nhất, để được cấp chứng chỉ hành nghề, một bác sĩ phải dành tới 6 năm học đại học y khoa và mất ít nhất 12 tháng thực hành. Nhiều người dành "10 năm thanh xuân" để có thể trở thành một bác sĩ trẻ, trong khi cùng lứa tuổi, nhiều người khác đã khá vững vàng với sự nghiệp của mình.

Mức điều chỉnh bảo đảm phù hợp thực tiễn, tiền đâu để chi?

Theo Bộ Y tế, dự thảo Nghị định mới sẽ tác động đến khoảng 640.000 người trong toàn hệ thống y tế công lập, gồm 520.000 viên chức, người lao động tại các bệnh viện, trung tâm y tế, cơ sở dự phòng và 120.000 nhân viên y tế thôn, bản, tổ dân phố, cô đỡ thôn bản.

Ngoài bổ sung các đối tượng hưởng, các mức phụ cấp (trực, mổ) đều tăng khoảng 182% (tức là gấp gần 3 lần) so với mức hiện hưởng. Ví dụ, một ca trực của nhân viên y tế ở bệnh viện hạng I và đặc biệt sẽ tăng từ 115.000 đồng lên 325.000 đồng; ở bệnh viện hạng II sẽ tăng từ 90.000 đồng lên 255.000 đồng...

Với phẫu thuật loại đặc biệt, mức phụ cấp cho phẫu thuật viên chính, người gây mê hồi sức hoặc châm tê chính được đề xuất tăng gần 3 lần, từ 280.000 đồng lên 790.000 đồng. Các mức phụ cấp mới cho ca mổ loại I, II, và III lần lượt là 355.000, 185.000 và 140.000 đồng.

Mức phụ cấp phẫu thuật hiện hành (bên trái) và đề xuất mới. Ảnh chụp màn hình

Mức phụ cấp phẫu thuật hiện hành (bên trái) và đề xuất mới. Ảnh chụp màn hình

Tư lệnh ngành y tế cho biết Dự thảo Nghị định dự kiến trình Chính phủ trong quý 4 năm 2025. "Bộ Y tế đã tính toán theo mức điều chỉnh tương ứng, bảo đảm phù hợp với thực tiễn và góp phần động viên, khích lệ đội ngũ cán bộ y tế cơ sở yên tâm công tác", bà Lan cho biết trong văn bản trả lời cử tri tỉnh Lào Cai mới đây.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Bệnh viện Thanh Nhàn, một bệnh viện hạng I thuộc Hà Nội, cho rằng đây là tin vui với các cán bộ trực tiếp cống hiến trong ngành y và "đáng lẽ phải tăng từ lâu" do vật giá thay đổi chóng mặt. Đây cũng là một giải pháp góp phần giữ chân cán bộ yêu nghề gắn bó với y tế công lập.

Tuy nhiên, trao đổi với VietNamNet, một lãnh đạo bệnh viện hạng I khác cho rằng, việc tăng phụ cấp cho cán bộ y tế cần đi kèm với việc tăng giá dịch vụ y tế theo hướng tính đúng, tính đủ các yếu tố cấu thành.

Hiện giá khám chữa bệnh chỉ mới được tính 2 trên 4 yếu tố là chi phí trực tiếp (như thuốc, sinh phẩm...); chi phí nhân công (tiền lương, tiền công phù hợp với loại hình cung cấp dịch vụ, các khoản đóng góp theo lương và các khoản phụ cấp theo quy định). Hai yếu tố chi phí quản lý và chi phí khấu hao thiết bị chưa được tính.

"Phụ cấp mổ là một phần của giá dịch vụ phẫu thuật. Nếu phụ cấp ca mổ tăng nhưng giá của một ca mổ không tăng thì bệnh viện lấy tiền đâu để chi", vị giám đốc đặt vấn đề. Vì thế, nếu chỉ tăng phụ cấp mà không tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế sẽ là bài toán đau đầu với lãnh đạo các bệnh viện.

Võ Thu

Nguồn VietnamNet: https://vietnamnet.vn/tang-phu-cap-truc-mo-cho-y-bac-si-len-gap-3-benh-vien-dau-dau-ve-nguon-chi-2450545.html