Tăng đóng góp của FDI vào nền kinh tế

Ông Đỗ Nhất Hoàng - Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch vầ Đầu tư): Để tăng sức lan tỏa của khu vực FDI đối với nền kinh tế, tới đây, Việt Nam sẽ tập trung thu hút những dự án đầu tư có chọn lọc, nghiêm cấm những dự án gây ô nhiễm môi trường và đầu tư với mục đích tận dụng tài nguyên thiên nhiên.

Đóng góp tích cực

Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài, tính đến hết tháng 11/2017, Việt Nam đã thu hút được 316,9 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đến từ trên 120 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

GS- TSKH Nguyễn Mại- Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài cho biết: Hiện dòng vốn FDI giải ngân đã đạt khoảng 160 tỷ USD, chiếm trên 50% tổng vốn FDI đăng ký, vốn FDI chiếm 22- 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, chiếm 55% giá trị sản lượng công nghiệp, 70% kim ngạch xuất khẩu, 18% tổng thu ngân sách và 20% GDP. Hiện khu vực FDI cũng tạo công ăn việc làm cho 3,7 triệu lao động.

GS, TSKH Nguyễn Mại cũng cho rằng, khu vực FDI đã tạo ra một phương thức sản xuất, phân phối, kinh doanh tiên tiến. Cụ thể, rất nhiều khách sạn của Việt Nam hiện nay được đánh giá không thua kém các khách sạn của nhà đầu tư nước ngoài. Sự thay đổi này có được chính là nhờ sự tác động tích cực từ khu vực FDI, khiến khu vực trong nước có sự điều chỉnh phù hợp.

Ông Lương Văn Khôi- Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế- xã hội Quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cũng cho rằng: Đóng góp của khu vực FDI vào nền kinh tế không ngừng tăng lên, thể hiện rõ nhất ở tăng trưởng xuất khẩu. Năm 2015, khu vực FDI đóng góp 71% và năm 2016 chiếm 71,5% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.

Toàn cảnh hội thảo

Tăng cường liên kết

Mặc dù đóng góp của FDI vào nền kinh tế là rất lớn, song phát biểu tại hội thảo, các chuyên gia kinh tế vẫn cho rằng, sau 30 năm thu hút, khu vực FDI vẫn bộc lộ những tồn tại nhất định. Điển hình có một số dự án FDI sử dụng công nghệ kém chất lượng, gây ô nhiễm môi trường, hay một số nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam chỉ nhằm tận dụng nhân công giá rẻ, đầu tư vào những ngành thâm dụng lao động,…

Bên cạnh đó, các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, mặc dù thu hút FDI đã trải qua 30 năm, song liên kết giữa khu vực FDI với khu vực trong nước vẫn còn rất hạn chế. Hiện mới chỉ có khoảng 300 DN Việt Nam đủ tiêu chuẩn đáp ứng được các tiêu chí về sản xuất công nghiệp hỗ trợ (CNHT) cho các tập đoàn nước ngoài. Còn lại, vẫn phụ thuộc vào khu vực FDI. Do đó, để FDI đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế, vấn đề đặt ra là cần tăng cường liên kết giữa khu vực FDI và khu vực DN trong nước, làm sao để DN trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Đại biểu tham dự hội thảo

Theo ông Lương Văn Khôi, để tăng cường liên kết DN FDI và DN trong nước cần có điều khoản giàng buộc đối với DN FDI khi đầu tư vào Việt Nam, để họ có trách nhiệm hơn trong việc liên kết, thúc đẩy chuyển giao công nghệ cho DN trong nước. Cùng với đó, Chính phủ cũng cần tạo ra những cơ chế cụ thể, giúp tăng cường liên kết của hai khu vực DN như tạo ra những ưu đãi, hỗ trợ DN trong nước nâng cao năng lực quản trị.

Bên cạnh những giải pháp trên, GS- TSKH Nguyễn Mại cũng cho rằng: Để thúc đẩy liên kết với khu vực FDI, bản thân các DN Việt Nam cũng cần chủ động đầu tư công nghệ, chủ động đào tạo nguồn nhân lực, có có chiến lược kết nối rõ ràng với các tập đoàn lớn. Từ đó, đưa ra những phương án cụ thể để trở thành một phần của chuỗi giá trị.

Nguyễn Hòa