Sản xuất manh mún, phân tán, cơ sở sản xuất thường nằm ngay trong các hộ gia đình, khu dân cư… khiến vấn đề ô nhiễm tại các làng nghề ngày càng trở nên nghiêm trọng. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng sức khỏe người dân, mà còn hạn chế sự phát triển sản phẩm làng nghề.
Tại làng nghề mây tre đan Phú Vinh (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) - nơi được ví như cái nôi của nghệ thuật đan lát Việt, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Phương Quang đã có sự say mê, sáng tạo nghề truyền thống theo một cách rất riêng. Đó là kết hợp nghệ thuật thư pháp với mây tre đan truyền thống, tạo nên dấu ấn độc đáo trong làng thủ công mỹ nghệ Việt Nam.
Tại làng nghề mây tre đan Phú Vinh (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) - nơi được ví như cái nôi của nghệ thuật đan lát Việt, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Phương Quang đã có sự say mê, sáng tạo nghề truyền thống theo một cách rất riêng. Đó là kết hợp nghệ thuật thư pháp với mây tre đan truyền thống, tạo nên dấu ấn độc đáo trong làng thủ công mỹ nghệ Việt Nam.
Ngày 24/4/2025, Sở Du lịch Hà Nội phối hợp với UBND Huyện Chương Mỹ tổ chức Hội nghị Nâng cấp chất lượng dịch vụ và kết nối điểm đến du lịch của Chương Mỹ với các doanh nghiệp lữ hành trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2025.
Theo các chuyên gia môi trường, để phát triển làng nghề theo hướng bảo tồn và phát triển cần gắn với bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, phần lớn làng nghề có quy mô nhỏ lẻ nên việc triển khai không đơn giản.
Nhờ đôi bàn tay khéo léo và sự sáng tạo không ngừng, sản phẩm mây tre đan Phú Vinh từ thương hiệu của nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh không chỉ đa dạng về sản phẩm, còn giữ được bản sắc riêng của làng nghề hơn 400 năm tuổi.
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Trung, với hơn 40 năm gắn bó nghề mây tre đan, đã thổi hồn nghệ thuật vào sản phẩm truyền thống, đưa làng Phú Vinh, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, trở thành niềm tự hào thủ công mỹ nghệ Việt Nam.
Năm 2024, mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng bởi thiên tai, nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Chương Mỹ đã khắc phục khó khăn, tiếp tục đẩy mạnh sản xuất. Nhờ đó, tổng giá trị sản xuất đạt 38.600 tỷ đồng, thu ngân sách đạt 106,883% kế hoạch giao, thu nhập bình quân đầu người đạt 79,4 triệu đồng/năm, an sinh xã hội được đảm bảo, toàn huyện không còn hộ nghèo.
Hà Nội đang nổi lên như một trung tâm sáng tạo văn hóa đầy tiềm năng trong khu vực và trên thế giới. Nghị quyết 09 về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã thể hiện rõ vai trò và ngày càng định hình rõ nét ngành công nghiệp văn hóa Thủ đô.
Một trong những đặc thù của sản phẩm OCOP là phải mang nét đặc trưng của địa phương, gắn với tổ chức sản xuất, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định.
Triển lãm 'Phục Xanh' diễn ra từ 2-10/11 tại Trung tâm giao lưu văn hóa phố cũ (46 Hàng Bài) do họa sĩ Lê Thiết Cương làm giám tuyển, giới thiệu các tác phẩm nghệ thuật đa dạng; các hoạt động sáng tạo tương tác, khuyến khích cộng đồng chung tay xây dựng một môi trường sống xanh.
Triển lãm 'Phục xanh' thuộc chuỗi Davines Art Series diễn ra từ 2-10/11/2024 tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa Phố Cũ, 46 Hàng Bài, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Ngày 2-11, tại Trung tâm Giao lưu văn hóa Phố cũ (số 46, phố Hàng Bài, Hoàn Kiếm, Hà Nội, đã khai mạc triển lãm nghệ thuật Davines Art Series với tên gọi 'Phục xanh', được giám tuyển bởi họa sĩ Lê Thiết Cương. Tới dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh
Hình thành và phát triển nghề mây tre đan từ 400 năm trước, đến nay làng Phú Vinh, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ vẫn nổi tiếng với nghề truyền thống này.
Năm 2013, Hà Nội đã thành lập 10 trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch. Tuy nhiên, do hạn chế về cơ sở vật chất nên khả năng thu hút khách tham quan, mua sắm sản phẩm của các trung tâm còn khiêm tốn.
Hà Nội là đất trăm nghề và có hơn 2.700 sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) từ 3 sao trở lên.
Cũng chẳng ngoa khi gọi làng nghề mây tre đan Phú Vinh, xã Phú Nghĩa (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) là 'xứ mây'. Một phần bởi làng nghề đã có thâm niên hơn 400 năm lịch sử, phần khác vì nơi đây là xứ sở của mây tre, là nơi quy tụ những 'bàn tay lụa' khéo léo bậc nhất Hà Nội.
Theo bà Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng quản lý Di sản (Sở văn hóa và Thể thao Hà Nội), TP Hà Nội rất quan tâm và hi vọng di sản công nghiệp sẽ trở thành một phần di sản đô thị, di sản văn hóa của TP. Sau thành công của Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023, Nhà máy xe lửa Gia Lâm được kỳ vọng sẽ trở thành tổ hợp văn hóa sáng tạo mới. Đây cũng là cơ hội để Hà Nội thúc đẩy phát triển Thành phố sáng tạo năng động trong thời gian tới.
Huyện Chương Mỹ có nhiều làng nghề, nhiều sản phẩm nông nghiệp, nên huyện đã khai thác tốt lợi thế này khi tham gia Chương trình 'mỗi xã một sản phẩm' (OCOP).
Hà Tây (cũ) - mảnh đất trăm nghề của cả nước sau 15 năm sáp nhập về Hà Nội - kinh tế, xã hội phát triển toàn diện. Với hạ tầng khang trang, những con đường đất nay đã được trải nhựa, bê tông..., hàng ngày đón các đoàn khách du lịch trong và ngoài nước sang tham quan, trải nghiệm văn hóa đặc trưng đồng bằng sông Hồng. Sự phát triển mang tính bứt phá của ngoại thành Hà Nội đã xóa dần ranh giới của những vùng nông thôn, miền núi với trung tâm Hà Nội và đóng góp cho nền kinh tế Thủ đô phát triển...
Là địa phương quy tụ hàng trăm làng nghề và làng có nghề, tuy nhiên, các làng nghề tại Hà Nội nhìn chung phát triển chưa đồng đều. Bên cạnh nhiều làng nghề phát triển khá tốt, không ít làng nghề đang đứng trước nguy cơ bị mai một.
Cùng với đầu tư đổi mới công nghệ thì việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm làng nghề truyền thống cũng là hướng đi bền vững nhằm nâng cao tính cạnh tranh cho các làng nghề truyền thống.
Hà Nội là đất trăm nghề với bao tinh hoa hội tụ. Các làng nghề Thủ đô đến nay vẫn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội Thủ đô. Nhưng qua năm tháng, nhiều làng nghề dần mai một, nhiều sản phẩm thủ công không còn phù hợp với cuộc sống hiện đại. Trước thực tế này, thành phố đã và đang nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ để không chỉ giữ được 'sức sống' mà còn phát triển, nâng tầm để sản phẩm làng nghề bay cao, bay xa.
Các sản phẩm của làng nghề hiện nay không chỉ đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ trong nước mà còn phục vụ cho xuất khẩu.
Ứng dụng thiết bị tiên tiến vào sản xuất, giảm ô nhiễm môi trường, nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng đã và đang là giải pháp giúp Hà Nội xanh hóa làng nghề.
Hiện nay tại các làng nghề, vẫn còn một bộ phận các cơ sở sản xuất sử dụng các thiết bị công nghệ lạc hậu, tiêu tốn nhiều năng lượng, chất lượng sản phẩm không cao. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một trong những giải pháp giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp, giảm ô nhiễm môi trường và chống biến đổi khí hậu…
Đã hàng trăm năm nay, vật dụng này là thứ vô cùng quen thuộc, nhất là ở vùng quê. Chiếc lồng bàn đan bằng tre hoặc bọc vải màn, dù đơn giản nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn vệ sinh an toàn thực phẩm cho cả gia đình...
Khôi phục và chấn hưng, không để các làng nghề truyền thống bị mai một, nghề quý bị thất truyền, gắn kết giữa lịch sử văn hóa với phát triển kinh tế - xã hội là mong muốn không chỉ đối với người dân làng nghề, mà còn của các cơ quan quản lý các cấp. Vì vậy, bảo tồn và phát triển, tạo sự bứt phá trong sản xuất, xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ, tạo được một hệ sinh thái phát triển mới cho làng nghề đang được các cấp, các ngành và người dân tích cực triển khai.
Cách trung tâm Hà Nội 27km về phía Tây, làng nghề Phú Vinh, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ (Hà Nội) đã có hơn 400 năm lịch sử về sản xuất mây tre đan. Làng Phú Vinh đến nay không chỉ gìn giữ tốt truyền thống làng nghề mà còn phát triển rộng rãi danh tiếng ở trong và ngoài nước. Các sản phẩm của làng nghề liên tục được nâng cao tính sáng tạo và nghệ thuật ứng dụng, đem lại chất lượng ngày càng cao.
Nhóm sinh viên Đại học Bách khoa Hà Nội đã sáng chế chiếc máy đan giỏ tự động, tận dụng phế phẩm nông nghiệp, đem lại giá trị kinh tế cao.
Việc nghiên cứu và chế tạo thành công máy đan giỏ tự động của nhóm sinh viên Viện Cơ khí, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội cho thấy khả năng sáng tạo, tinh thần dám nghĩ, dám làm, quyết tâm đưa khoa học kỹ thuật vào cuộc sống của họ. Sáng chế hữu ích này sẽ góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả sản xuất tại nhiều làng nghề ở Hà Nội.
Từ ngày 17-10 đến 18-11 hằng năm là tháng cao điểm 'Vì người nghèo'. Dịp này, các cấp, ngành của Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung cùng nhìn lại những kết quả đạt được, xác định nội dung, yêu cầu đặt ra trong công tác giảm nghèo, từ đó tiếp tục phát huy tinh thần tương thân, tương ái, chung tay hỗ trợ giảm nghèo, giúp các gia đình ổn định cuộc sống.
Nguồn cung nguyên liệu ổn định về số lượng, chất lượng và giá thành đóng vai trò quyết định tới hiệu quả sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất tại các làng nghề. Song, nhiều làng nghề tại Hà Nội lại đang thiếu nguyên liệu, nhất là với nhóm nghề thủ công mỹ nghệ. Để khắc phục tình trạng này, thành phố Hà Nội đã tổ chức kết nối với các tỉnh, thành phố, hỗ trợ doanh nghiệp tìm nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng.
Với lợi thế có 1.350 làng nghề truyền thống và làng có nghề, Hà Nội rất tiềm năng để phát triển Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), góp phần nâng cao đời sống của người dân cũng như hoàn thành các mục tiêu xây dựng nông thôn mới.
Sau khi dịch bệnh Covid-19 trong nước cơ bản được kiểm soát, các làng nghề cũng đã tranh thủ cơ hội để từng bước khôi phục sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là chủ động thay đổi để thích nghi với tình hình mới.
Có người làng nghề Phú Vinh (xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội) nói đùa: 'Cứ đưa mây, tre, chúng tôi có thể đan… cả thế giới'. Trong câu nói đùa đó có một sự thật, đó là sự sáng tạo dường như vô hạn từ mây, tre. Và điều đó cũng rất đúng với một nữ nghệ nhân ở ngôi làng mây, tre đan - nghệ nhân Nguyễn Thị Hân.
Có người làng nghề Phú Vinh (xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội) nói đùa: 'Cứ đưa mây, tre, chúng tôi có thể đan… cả thế giới'. Trong câu nói đùa đó có một sự thật, đó là sự sáng tạo dường như vô hạn từ mây, tre. Và điều đó cũng rất đúng với một nữ nghệ nhân ở ngôi làng mây, tre đan - nghệ nhân Nguyễn Thị Hân.
Không phủ nhận nghề mây tre, đan truyền thống đã mang lại nguồn thu nhập khá cho nhiều hộ dân làng Phú Vinh (xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ), song để làng nghề phát triển bền vững trong thời kỳ hội nhập, Phú Vinh rất cần được quan tâm, đầu tư nhiều hơn về xúc tiến thương mại và khai thác tiềm năng du lịch.
Nhờ đầu tư một cách bài bản vào khâu thiết kế mẫu mã, nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đã thoát khỏi những tạo hình đơn giản, rập khuôn, hoặc cầu kỳ nhưng thiếu tính ứng dụng để vươn ra thị trường thế giới, đem lại giá trị kinh tế gấp nhiều lần.