Các quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước (TCNNS) giữ vai trò quan trọng trong việc huy động và phân bổ nguồn lực cho phát triển kinh tế – xã hội, góp phần giảm áp lực cho ngân sách nhà nước (NSNN) và thúc đẩy xã hội hóa đầu tư. Tuy nhiên, hệ thống quỹ hiện nay đang lộ rõ nhiều bất cập đòi hỏi phải cấp bách cơ cấu lại nhằm tinh gọn tổ chức, loại bỏ chồng chéo, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn công và bảo đảm kỷ luật tài khóa trong giai đoạn phát triển mới.
Qua kiểm toán và phân tích chính sách, Kiểm toán nhà nước (KTNN) cùng nhiều chuyên gia đã chỉ ra những bất cập về cơ sở pháp lý, cơ chế vận hành các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách (TCNNS) do Trung ương quản lý và đặt ra hàng loạt vấn đề. Trong đó, đáng lưu ý là các đề xuất nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo chức năng, lãng phí nguồn lực công và giảm hiệu quả điều hành chính sách tài khóa.
Trong báo cáo Kiểm toán Báo cáo quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2023 vừa được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) gửi tới các đại biểu Quốc hội, nhiều vấn đề liên quan đến chính sách cải cách tiền lương, quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách (TCNNS) do Trung ương quản lý… đã bộc lộ bất cập cần sớm được khắc phục.
Kiểm toán Nhà nước lưu ý cần tránh trường hợp quỹ chủ yếu dùng nguồn vốn để gửi ngân hàng nhưng nhân viên vẫn được nhận thu nhập cao tương đương các công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.