Thanh Hóa - vùng đất địa linh nhân kiệt – không chỉ ghi dấu những trang sử hào hùng mà còn là nơi lưu giữ bao giá trị văn hóa, tâm linh. Giữa làng Chánh Lộc (xưa là Cẩm Đới), xã Hà Giang, huyện Hà Trung, ngôi đền thờ Thái úy Tô Hiến Thành - vị đại thần trung lương lỗi lạc của triều Lý - vẫn là nơi tụ linh khí ngàn đời, minh chứng cho lòng dân tôn kính bậc hiền tài và là điểm hội tụ của ký ức, lịch sử và niềm tự hào quê hương.
Theo sách 'Đồng Khánh địa dư chí' thì thôn Đồng Bồng, xã Hà Tiến, huyện Hà Trung, xưa thuộc xã Động Bồng, tổng Nam Bạn, huyện Tống Sơn, phủ Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Hang chùa được hình thành tự nhiên, gần với vị trí chùa Đồng Bồng (gọi theo tên làng) được xây dựng trên sườn núi Tượng Sơn vào khoảng thế kỷ XVI - Di tích Phật giáo thờ Đức Phật Thích ca Mâu Ni, dưới chân núi là đền Hạ.
Theo sách 'Đồng Khánh địa dư chí' thì thôn Đồng Bồng, xã Hà Tiến, huyện Hà Trung, xưa thuộc xã Động Bồng, tổng Nam Bạn, huyện Tống Sơn, phủ Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa.
Lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam và thời đại ngày nay, các sử gia đã có công rất lớn trong việc nghiên cứu, ghi chép, biên soạn, xuất bản, phát hành, truyền bá, lưu trữ... để lại cho quá khứ, hiện tại và tương lai những bộ quốc sử, chính sử đồ sộ, vô giá.
Nằm trong không gian vùng cửa biển Thần Phù xưa, làng Mỹ Quan (nay thuộc xã Hà Vinh, huyện Hà Trung) là vùng đất cổ với nhiều dấu tích văn hóa cùng cảnh quan 'sơn thủy hữu tình'.
Huyện Hà Trung hiện có 19 xã, thị trấn. Theo phương án trước đó, sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã sẽ còn 5 xã, với tên gọi dự kiến từ Hà Trung 1 đến Hà Trung 5.
Tại Thanh Hóa, 49 xã, phường đặt tên theo công thức: tên huyện + số thứ tự đã bị bỏ, thay bằng tên gọi mới gắn với truyền thống lịch sử văn hóa địa phương.
'Từ đường họ Lại' ở làng Quang Lãng, huyện Tống Sơn xưa, làng Đông Thôn, xã Hà Dương (nay là Yên Dương), huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa ngày nay, đã trở thành điểm hội tụ tâm linh, nơi tìm về cội nguồn của các chi họ Lại trong cả nước.
Sáng 23-3, xã Trung Hòa (huyện Chương Mỹ) tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử - lưu niệm danh nhân nhà thờ họ Nguyễn ở thôn Chi Nê.
57 năm không phải là quá dài so với chiều dài lịch sử của dân tộc, song hơn nửa thế kỷ song hành, mối lương duyên đặc biệt Thọ Xuân - Quế Sơn đã để lại những dấu ấn sâu đậm, làm nên giá trị tinh thần vô giá kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai...
Yên Thôn (làng Yên), xã Hà Hải là một trong những làng cổ ở huyện Hà Trung. Tại đây, còn có một không gian văn hóa làng với những di tích lịch sử văn hóa được giữ gìn qua thời gian.
Tự thuở Mai An Tiêm chinh phục đảo hoang, tìm ra giống quả lạ, mở ra cương vực đất nước Văn Lang thời đại Hùng Vương tiến ra biển lớn đến Chúa Tiên Nguyễn Hoàng tìm con đường thoái lui cho riêng mình mà được chọn gánh vác sứ mệnh 'mở cõi'... trên dọc dài mảnh đất hình chữ S, nơi nào cũng có dấu ấn của người xứ Thanh.
Dù chỉ cách một dòng sông, thế nhưng hàng trăm năm qua, trai gái 2 làng ở huyện Hà Trung (Thanh Hóa) không được nên duyên vợ chồng
Một ngày trước khi bước qua năm mới 2025, UBND huyện Triệu Phong công bố quy hoạch các địa điểm liên quan đến Dinh chúa Nguyễn (1558 - 1626) vào sáng ngày 31/12/2024.
Sinh thời, danh tướng này văn võ song toàn, được sử sách ca ngợi là người sáng suốt, có tài lược như Khổng Minh của Trung Hoa.
Nguyễn Công Duẩn (còn có tên là Duẫn, Chuẩn) sinh ra ở làng Gia Miêu huyện Tống Sơn (nay thuộc huyện Hà Trung), là một công thần triều Lê. Với công lao to lớn trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, ông đã được ban quốc tính, được vua sắc phong khen tặng và tuyên dương công trạng.
Một vị tướng quân lão làng thời Lê, từng giết hàng ngàn quân địch nơi sa trường nhưng lại bỏ mạng chỉ vì miếng dưa hấu.
Là 1 đại tướng quân lão làng thời nhà Lê, từng giết hàng ngàn địch nơi sa trường nhưng ông lại bỏ mạng chỉ vì 1 miếng dưa hấu khiến vua vô cùng thương tiếc.
Trong dòng chảy lịch sử liên tiếp 143 năm tồn tại, vương triều nhà Nguyễn phát tích từ dòng họ Nguyễn với 8 đời chúa, 13 đời vua đã để lại cho đất nước ta những công trình kiến trúc nghệ thuật (di sản văn hóa) có giá trị to lớn, rất đáng tự hào. Những công trình kiến trúc đó là đền đài, cung điện, lăng mộ, miếu mạo, đình làng kỳ vĩ, đánh dấu một thời kỳ lịch sử 'vàng son' gắn liền với sự phát triển về mọi mặt được lưu danh sử sách và phát huy giá trị đối với đất nước, thời đại.
Trong những năm gần đây, du lịch khám phá hang động xứ Thanh ngày càng thu hút đông đảo du khách. Đặc biệt, khi du lịch sinh thái cộng đồng phát triển đã tạo điều kiện thuận lợi để mỗi hành trình khám phá hang động của du khách trở nên trọn vẹn, hấp dẫn.
Trong những năm gần đây, du lịch khám phá hang động xứ Thanh ngày càng thu hút đông đảo du khách. Đặc biệt, khi du lịch sinh thái cộng đồng phát triển đã tạo điều kiện thuận lợi để mỗi hành trình khám phá hang động của du khách trở nên trọn vẹn, hấp dẫn.
Là khai quốc công thần thời Nguyễn, công trạng của Tống Phước Trị được ghi chép rất rõ ràng trong các bộ chính sử. Tuy nhiên, về tiểu sử và hành trạng của ông vẫn là một dấu hỏi lớn, thậm chí nơi thờ ông ở ngay mảnh đất quê hương cũng chỉ còn lại dấu tích ít ỏi.
Chùa Khánh Quang - ngôi chùa cổ kính nắm giữ những dấu ấn lịch sử tôn giáo, văn hóa ở Thanh Hóa.
Lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam có không ít những tên tuổi, vị tướng tạo ra những chiến công hiển hách cầm tinh con rồng.
Kinh đô Vạn Lại - Yên Trường (hay còn gọi là kinh đô Nam triều) thuộc địa phận hai xã Thuận Minh và Thọ Lập, huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa), có vai trò quan trọng là căn cứ địa để nhà Lê bắt đầu sự nghiệp trung hưng đất nước, là kinh đô kháng chiến chống nhà Mạc.
'Đình huyện Tống, trống huyện Nga' - câu tục ngữ ấy đã khẳng định, đất huyện Tống Sơn xưa, nay là huyện Hà Trung, là vùng đất có số lượng đình làng lớn nhất xứ Thanh. Đi cùng với đình làng là ăm ắp các lễ hội, vì thế mà 'xuân thu nhị kỳ', đặc biệt vào mùa xuân, người dân nô nức chiêng trống đến hội làng.
Gia Miêu Ngoại trang là một ngôi làng cổ, nay thuộc xã Hà Long, huyện Hà Trung (Thanh Hóa). Nơi đây là vùng đất phát tích của triều Nguyễn với các di tích như lăng Trường Nguyên, miếu Triệu Tường và đình làng Gia Miêu.
Lăng miếu Triệu Tường được xây dựng năm 1803 dưới thời vua Gia Long để tưởng nhớ đến tiền nhân, tiên tổ nơi phát tích 9 chúa, 13 vua triều Nguyễn. Công trình này được ví như một 'kinh thành Huế' thu nhỏ giữa lòng xứ Thanh
Tại làng Gia Miêu, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa ngày nay còn lưu giữ lại những vết tích gắn liền với triều đại phong kiến cuối cùng của nước Việt.
Nằm bên Quốc lộ 1A, vùng đất Hà Bình (Hà Trung) vừa sôi động trong nhịp phát triển của cuộc sống hiện đại mà vẫn mang nét dáng của làng quê truyền thống. Trên đất Hà Bình, có nhiều làng với tuổi đời hàng trăm năm.
Hòa Thượng Thích Mật Thể, pháp danh Tâm Nhất, pháp tự Mật Thể, tên thật là Nguyễn Hữu Kê, sinh năm 1912 ở làng Nguyệt Biều, quận Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên.
Không phải dũng tướng nơi chiến trận, sự nghiệp quan trường cũng không đạt đến vinh hiển tột cùng, vậy nhưng Lại Văn Khuông - một người con của họ Lại ở đất Tống Sơn xưa (nay là huyện Hà Trung) lại nổi tiếng với tài biện thuyết. Cũng nhờ tài năng của mình, ông đã giúp chúa Nguyễn nơi đất phương Nam tránh được việc phải trở lại đất Bắc.
Hơn nửa thế kỷ song hành, cùng nhau vượt qua mưa bom, bão đạn trong chiến tranh, cùng nhau thi đua sản xuất, xây dựng và bảo vệ đất nước, mối tình kết nghĩa Thọ Xuân - Quế Sơn đã để lại những dấu ấn sâu đậm . Tình nghĩa đó sẽ còn mãi theo thời gian, là tài sản vô giá, là nền tảng vững chắc cho một tương lai tươi sáng được các thế hệ hai huyện tiếp tục trân quý, giữ gìn, vun đắp và phát triển.
55 năm so với chiều dài lịch sử của dân tộc không phải là dài, song hơn nửa thế kỷ song hành, mối lương duyên đặc biệt Thọ Xuân - Quế Sơn đã để lại những dấu ấn khó phai, làm nên những giá trị tinh thần vô giá, kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai...
55 năm so với lịch sử ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc không phải là dài, song ngần ấy thời gian cũng đủ cho 2 huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa) và Quế Sơn (Quảng Nam) có quyền tự hào về những năm tháng hào hùng, keo sơn gắn bó, nghĩa tình sắt son, làm nên những giá trị tinh thần vô giá, kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai.
Đền Thánh Cả khi xưa có cấu trúc hình chữ 'Đinh', xây dựng với chất liệu đất nung (gạch, ngói); đá xanh; gỗ, xây kiểu tường gạch, cuốn vòm... Tuy nhiên, vì nhiều nguyên do, khoảng những năm 60 của thế kỷ 20, đền Thánh Cả đã bị phá hủy, chỉ còn lại nền móng cũ với những chân tảng đá, cột, bia đá...
Là 1 đại tướng quân lão làng thời nhà Lê, từng giết hàng ngàn địch nơi sa trường nhưng ông lại bỏ mạng chỉ vì 1 miếng dưa hấu khiến vua vô cùng thương tiếc.
Là 1 đại tướng quân lão làng thời nhà Lê, từng giết hàng ngàn địch nơi sa trường nhưng ông lại bỏ mạng chỉ vì 1 miếng dưa hấu khiến vua vô cùng thương tiếc.
Đền Cõi có tên chữ là Quang Miếu linh từ (đền Quang Miếu) tọa lạc ở làng Hàm Hy (làng Cõi), xã Cộng Lạc (Tứ Kỳ).
Đền Cõi có tên chữ là Quang Miếu linh từ (đền Quang Miếu) tọa lạc ở làng Hàm Hy (làng Cõi), xã Cộng Lạc (Tứ Kỳ).
Trên địa bàn huyện Hà Trung có nhiều di tích lịch sử - văn hóa, di sản văn hóa vật thể, phi vật thể và danh thắng nổi tiếng, thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình du lịch. Trong đó, hệ thống đình làng có số lượng nhiều nhất, với tổng số 51 ngôi đình, trong đó có 27 ngôi đình đã được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa, kiến trúc nghệ thuật các cấp (3 di tích quốc gia, 24 di tích cấp tỉnh).
Vùng đất Kẻ Đản xưa nay thuộc xã Hà Giang (Hà Trung) có đủ núi, đồi, sông và đồng ruộng, cảnh quan nơi đây phong cảnh hữu tình. So với nhiều làng Việt cổ xứ đồng chiêm trũng khác, dân cư của 4 làng: Mỹ Dương, Chánh Lộc, Hòa Thuận và Quan Chiêm của xã Hà Giang sống quây quần trên những 'bái' đất cao mà xung quanh là nước.
Nằm ở phía Tây huyện Hà Trung, làng quê Tâm Quy (Tam Quy) xã Hà Tân có rừng sến Tam Quy nổi tiếng. Đây cũng là ngôi làng cổ xưa ở xứ Thanh có lịch sử hình thành và phát triển từ rất sớm.
Nằm ở phía Tây - Bắc huyện Hà Trung, giáp Ninh Bình, xã Hà Long (Hà Trung) vẫn được biết đến là đất quý hương - nơi phát tích vương triều Nguyễn. Nơi đây còn có không gian cảnh quan diễm tình, cùng với đó là những di tích tâm linh gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu.
Chùa cổ Khánh Quang (xã Quang Trung, thị xã Bỉm Sơn, Thanh Hóa) vừa đón hàng ngàn phật tử trên khắp cả nước về tham dự Đại lễ Phật đản 2023. Đây là dịp ôn lại lịch sử và những lời dạy của Đức Phật gợi ý các giải pháp xây dựng nền hòa bình thế giới, hạnh phúc của con người và sự phát triển bền vững của xã hội.
Gia Miêu Ngoại trang là một ngôi làng cổ, nay thuộc xã Hà Long, huyện Hà Trung. Nơi đây vẫn còn các di tích về đất phát tích của triều Nguyễn như lăng Trường Nguyên, miếu Triệu Tường và đình làng Gia Miêu.
Cụ Đỗ Hùng Lâm là một đảng viên lão thành cách mạng tiêu biểu của huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Dù ở cái tuổi 'xưa nay hiếm' với 95 tuổi đời và 75 năm tuổi Đảng, song cụ vẫn còn minh mẫn và nhớ như in từng chặng đường gian khổ nhưng rất đỗi tự hào mà mình đã trải qua.
Đầu năm du xuân, hàng nghìn du khách đã tìm về Động Từ Thức nơi được mệnh danh là 'Nam thiên đệ thất động' (động đẹp thứ 7 dưới trời Nam) để khám phá câu chuyện tình của chàng Từ Thức gặp nàng tiên Giáng Hương và chiêm ngưỡng cảnh đẹp lung linh, huyền ảo của chốn tiên cảnh giữa nhân gian.