Phiên họp cuối cùng của Quốc hội về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt vào 13/6 sẽ là thời điểm Việt Nam đứng trước một bước ngoặt quan trọng: Cải cách thuế thuốc lá không chỉ để bảo vệ sức khỏe nhân dân, mà còn để củng cố nền kinh tế quốc gia.
Chính sách thuế thuốc lá tại Việt Nam hiện nay bộc lộ nhiều hạn chế, dẫn đến việc kiểm soát tiêu dùng và giảm thiểu tác hại sức khỏe chưa đạt kết quả như mong muốn. Do vậy, nhiều ý kiến cho rằng cần tăng ngay, tăng mạnh thuế thuốc lá để đạt 'lợi ích kép' cho sức khỏe và ngân sách.
Việt Nam hiện là một trong những quốc gia có giá thuốc lá rẻ nhất trên thế giới. Theo báo cáo của WHO, giá một bao thuốc nhãn hiệu phổ biến nhất ở Việt Nam là 0,9 USD (năm 2020). Mức giá thuốc lá ở Việt Nam đứng thứ 15, gần thấp nhất, trong số 19 nước trong khu vực Tây Thái Bình Dương.
Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá là bước đi đúng đắn và cấp bách, thể hiện rõ quan điểm lấy sức khỏe người dân làm trung tâm. Một số ý kiến đề nghị cần phải tăng thuế mạnh hơn nữa để tăng hiệu quả của chính sách.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí đề nghị Quốc hội xem xét để tăng ngay, tăng mạnh và tăng thường xuyên thuế thuốc lá. Việc tăng thuế thuốc lá cao và tăng thường xuyên được các quốc gia trên thế giới đánh giá là một chính sách 'cùng thắng'.
Thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, khẩn thiết: Vì sinh mạng nhân dân xin đừng chần chừ và nương nhẹ. Quốc hội xem xét để tăng ngay, tăng mạnh và tăng thường xuyên thuế với thuốc lá.
Theo ĐBQH Nguyễn Anh Trí, tăng thuế thuốc lá cao và tăng thường xuyên được các quốc gia trên thế giới đánh giá là một chính sách cùng thắng.
Tăng thuế thuốc lá sẽ giúp đạt mục tiêu kép về giảm tỷ lệ sử dụng, giảm bệnh tật và tử vong, đồng thời giúp tăng cho ngân sách nhà nước. Đây là ý kiến của bà Phan Thị Hải - Phó Giám đốc Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tại Hội thảo chia sẻ thông tin về phòng, chống tác hại thuốc lá do Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá tổ chức ngày 8/5, tại Hà Nội.
Mặc dù giá thuốc lá đã tăng sau các đợt điều chỉnh thuế, tuy nhiên sức mua thuốc lá vẫn duy trì ở mức cao. Điều này cho thấy việc tăng thuế chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng... Trong khi thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến hơn 100.000 ca tử vong mỗi năm tại Việt Nam, chiếm 15% tổng số ca tử vong..
Hội nghị thường niên các nhà kinh tế Việt Nam lần thứ 15 năm 2024 (VEAM) diễn ra từ ngày 4 - 6.12 tại Bình Dương, thu hút nhiều nhà nghiên cứu, học giả trong và ngoài nước tham dự và chia sẻ công trình nghiên cứu.
Từ những phân tích về tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, đặc biệt là đối với giới trẻ, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đề xuất sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá trình Quốc hội xem xét, trong đó có các quy định cấm thuốc lá mới này.
Bên cạnh sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, sẽ trình ban hành Nghị quyết của Quốc hội về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá mới khác.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã được Tổ chức Y tế Thế giới và nhiều chuyên gia y tế cảnh báo là độc hại, gây nghiện, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng.
Phiên chất vấn trực tiếp Bộ trưởng Bộ Y tế sẽ bắt đầu từ 14h25 ngày 11/11 với một trong các vấn đề là công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, chất kích thích, nhất là trong môi trường học đường.
Theo đánh giá của Bộ Y tế, thuốc lá mới, bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng là sản phẩm gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe, kinh tế, xã hội và môi trường sống. Đặc biệt, loại thuốc lá này ảnh hưởng trực tiếp đến thanh thiếu niên.