Bên cạnh cuộc hôn nhân chính trị vì đại cục đất nước, Huyền Trân công chúa đã có nhiều đóng góp to lớn khác đối với dân tộc và đạo pháp.
Huyền Trân Công chúa (1287-1340) - con gái của Thái Thượng hoàng Trần Nhân Tông và Khâm Từ Bảo Thánh Hoàng Thái hậu, cũng là em gái Vua Trần Anh Tông. Năm 1306, khi vừa tròn 19 tuổi, vâng lời vua cha, vì lợi ích của dân tộc, Huyền Trân Công chúa đã lên đường sang Champa để kết hôn với vua của Vương quốc Champa là Chế Mân và được phong làm Hoàng hậu Paramesvari. Sau khi Vua Chế Mân đột ngột qua đời, Huyền Trân được vua cha sai người đưa trở về Đại Việt. Trở về quê hương, Huyền Trân xuất gia, thọ Bồ Tát giới với Thiền sư Bảo Phác tại núi Trâu Sơn (Bắc Ninh ngày nay), pháp danh Hương Tràng. Sau đó, bà về tu hành tại Chùa Hổ Sơn, xã Liên Minh, huyện Vụ Bản (Nam Định) cho đến khi qua đời.
Việc nghiên cứu làm rõ hơn cuộc đời và những đóng góp của Huyền Trân Công chúa với đất nước, với Phật giáo là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong việc mang đến một nhận thức đầy đủ, đúng đắn về cuộc đời, đóng góp của một nhân vật lịch sử, đồng thời cũng là một ni sư của Phật giáo Việt Nam.