Quốc hội Mỹ tìm cách 'kìm chân' Tổng thống, Iran được đà?
Theo nhiều Thượng nghị sĩ Mỹ, đã đến lúc Quốc hội phải thể hiện quyền của mình trong việc phát động bất kỳ cuộc chiến tranh nào.
Chỉ trong 2 tuần, có tới 3 đề xuất khác nhau được đưa ra để Quốc hội Mỹ bỏ phiếu thông qua, nhằm mục đích hạn chế quyền phát động chiến tranh của Tổng thống đối với Iran. Hiện có những quan điểm “trái chiều” về vấn đề này trong nội bộ nước Mỹ, rằng điều đó có khiến nước Mỹ có trở nên yếu thế hơn và Iran sẽ được đà “tự do hành động”?
Quốc hội Mỹ đang cố gắng làm mọi thứ có thể để chính quyền “minh bạch” hơn trong các quyết định về Iran trong tương lai. Ảnh: Getty.
Cả 3 đề xuất này đều do các nghị sĩ phe Dân chủ đưa ra. 2 trong số đó đã được Hạ viện Mỹ thông qua cách đây 2 tuần. Đề xuất thứ 3 và là mới nhất của thượng nghị sĩ Tim Kaine hôm qua (13/2) cũng đã được Thượng viện Mỹ bỏ phiếu thông qua.
Điều đáng chú ý là có tới 8 nghị sĩ của Đảng Cộng hòa đã đứng về phe Dân chủ để ủng hộ đề xuất này. Theo nhiều thượng nghị sĩ Mỹ, đã đến lúc họ phải thể hiện quyền của mình, quyền của Quốc hội trong việc phát động bất kỳ cuộc chiến tranh nào.
Thượng nghĩ sĩ Tim Kaine cho biết: “Chúng ta có trách nhiệm, nghĩa vụ đặc biệt là tạo ra sự chắc chắn. Chúng ta nên xem xét một cách cẩn thận trước khi chúng ta đưa quân đội của mình vào con đường nguy hiểm”.
Còn lãnh đạo Phe thiểu số Dân chủ tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer thì nhận định: “Chúng ta từng biết, chính quyền Mỹ đã từng tự đưa ra các quyết định hành động và 2 giờ sau đó mới báo cáo với Quốc hội. Tôi lo sợ điều đó sẽ khiến Quốc hội và người dân Mỹ sẽ bị chìm lại trong bóng tối. Tổng thống có thể chỉ đạo các hoạt động quân sự mà không chịu sự giám sát của công chúng. Tuy nhiên, một khi Tổng thống bị buộc phải tham khảo ý kiến của Quốc hội, những suy nghĩ nóng vội và cẩu thả sẽ không còn nữa”.
Một vài thượng nghĩ sĩ cũng bác bỏ quan điểm cho rằng, dự luật sẽ làm suy yếu nước Mỹ trước Iran, đồng thời khẳng định, một quyết định tấn công minh bạch, được thảo luận kỹ càng sẽ khiến hành động của nước Mỹ trở nên thuyết phục hơn trong mắt bạn bè thế giới.
Tuy nhiên, vào thời điểm Thượng viện Mỹ còn chưa bỏ phiếu cho đề xuất của Thượng nghị sĩ Tim Kaine, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cảnh báo, đề xuất này sẽ cho phép Iran tự do hành động mà không lo sẽ bị trừng phạt. Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định, chính quyền đang làm “rất tốt” với Iran và giờ không phải là lúc thể hiện “sự yếu kém”.
Còn Thượng nghĩ sĩ Jim Risch, phe Cộng hòa thì khẳng định, dù đề xuất hạn chế quyền Tổng thống đã được Thượng viện thông qua, song nó khó có thể trở thành luật: “Dự luật ngày hôm nay chúng ta đang tranh luận sẽ không thể trở thành luật. Nó sẽ bị bác bỏ. Iran phải lưu ý rằng, nếu bạn tiếp tục con đường, chính sách thù địch đang đi, nó sẽ đưa bạn đến một nơi rất tồi tệ. Tôi sẽ ủng hộ quyền phủ quyết của Tổng thống”.
Theo một số nguồn tin, dự luật vừa được Thượng viện Mỹ thông qua sẽ được đem ra bỏ phiếu tại Hạ viện vào cuối tháng 2. Nếu Hạ viện thông qua, Tổng thống Trump chắc chắn sẽ dùng quyền phủ quyết của mình để bác bỏ dự luật. Lúc đó, Quốc hội phải cần tới 2/3 số phiếu bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống và điều này dường như là không thể.
Dù khả năng “khó có thể” trở thành luật, song Quốc hội Mỹ đang cố gắng làm mọi thứ có thể để chính quyền “minh bạch” hơn trong các quyết định về Iran trong tương lai.
Hiện căng thẳng Mỹ - Iran vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu hạ nhiệt nào, thậm chí còn có xu hướng leo thang. Hôm qua (13/2), trong buổi lễ đánh dấu 40 ngày mất của Tướng Qassem Soleimani, bị Mỹ không kích giết hại, Tư lệnh Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), Thiếu tướng Hossein Salami cảnh báo sẽ tấn công cả Mỹ và đồng minh Israel nếu 2 quốc gia này mắc lỗi nhỏ nhất: “Chúng tôi nói và chúng tôi sẽ thực hiện, nếu Mỹ và Israel mắc một sai lầm nhỏ nhất, chúng tôi sẽ tấn công cả hai”.
Cũng trong hôm qua (13/2), một quả tên lửa Katyusha đã bắn trúng một căn cứ quân sự có quân Mỹ đồn trú tại tỉnh Kirkuk, miền Bắc Iraq – một động thái có thể nhằm mục đích trả thù cho cái chết của Tướng Soleimani – bị Mỹ không kích giết hại./.
