Quảng Trị thực hiện Dự án 8: Nội dung hoạt động phải xuất phát từ nhu cầu của địa phương
Trong những năm qua, Hội LHPN tỉnh Quảng Trị đã triển khai rất nhiều hoạt động thiết thực tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), đặc biệt là thực hiện Dự án 8 'Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em'. Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Trị Trần Thị Thanh Hà đã có những chia sẻ về công tác triển khai dự án tại địa bàn:

Bà Trần Thị Thanh Hà - Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Quảng Trị
Thực hiện Chương trình MTQG giai đoạn I: từ năm 2021-2025, UBND tỉnh đã giao Hội LHPN tỉnh chủ trì triển khai Dự án 8. Sau gần 4 năm thực hiện đã đạt được những kết quả: 5/5 huyện thuộc vùng dự án đã xây dựng kế hoạch triển khai và thành lập, vận hành các mô hình chủ chốt của dự án như: thành lập 171 "Tổ truyền thông cộng đồng" gồm 1.560 thành viên; ban điều hành của 54 "Địa chỉ tin cậy" tại cộng đồng đã tuyên truyền 121 cuộc cho 7.220 lượt người dân về những vấn đề tại địa phương; thành lập và duy trì 30 câu lạc bộ (CLB) "Thủ lĩnh của sự thay đổi" tại trường học; các cấp hội LHPN đã tổ chức 57 chiến dịch truyền thông về bình đẳng giới (BĐG); phòng, chống bạo lực gia đình, xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em quy mô cấp huyện và cụm xã, xã mà tỉnh chọn triển khai mô hình điểm với hơn 6.450 người tham gia.
PV: Với những kết quả như bà vừa chia sẻ, Hội LHPN tỉnh đã vận dụng phương pháp tiếp cận và giải pháp nào để giúp phụ nữ DTTS thay đổi "nếp nghĩ, cách làm"?
Bà Trần Thị Thanh Hà: Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức được xem là nhiệm vụ nòng cốt của Dự án 8. Để tối ưu hóa các nguồn lực tuyên truyền, các cấp hội LHPN đã không ngừng đổi mới cách thức, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, sinh hoạt, đồng thời số hóa các sản phẩm truyền thông, góp phần lan tỏa các nội dung mà dự án triển khai đến người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN).
Bước đầu, các thành viên đã lựa chọn những hình thức tuyên truyền phù hợp với từng nội dung, đối tượng tham gia như: truyền thông trực tiếp tại các buổi sinh hoạt cộng đồng, lồng ghép trong các cuộc họp thôn, bản, truyền thông tại gia đình, qua hệ thống phát thanh, sân khấu hóa,...
Các cấp Hội LHPN đã đa dạng hình thức tuyên truyền như: tổ chức 57 chiến dịch truyền thông tìm hiểu kiến thức về BĐG, định kiến giới, khuôn mẫu giới và những vấn đề cấp thiết đối với PN&TE tại huyện, xã, cộng đồng khu dân cư với hơn 6.450 người tham gia; tổ chức truyền thông bằng hình thức sân khấu hóa; lồng ghép truyền thông trong các cuộc họp, sự kiện của xã, xóm, khu dân cư; tuyên truyền miệng, trên hệ thống phát thanh địa phương và mạng xã hội về BĐG. Đặc biệt, chú trọng đến sự tham gia của nam giới vào các chiến dịch truyền thông về BĐG tại địa phương.

Nam giới đồng bào DTTS ngày càng tham gia chia sẻ công việc với phụ nữ vùng núi - Ảnh: T.A.M
Cùng với đẩy mạnh truyền thông tại thôn, bản, Hội LHPN các cấp cũng đẩy mạnh tuyên truyền qua mạng xã hội zalo, fanpage về các hoạt động của Dự án 8 lan tỏa rộng rãi thông tin tích cực, nâng cao nhận thức về BĐG, xóa bỏ khuôn mẫu giới, hủ tục, vai trò của PN&TE... đến các tầng lớp nhân dân.
Các nội dung về phòng, chống tảo hôn, bạo lực gia đình, phát triển giới cũng được Trung ương Hội LHPN Việt Nam số hóa thành video, podcast, audio book, cập nhật thường xuyên trên các trang mạng xã hội của các cấp Hội.
Hội LHPN các cấp đã chủ động triển khai các cuộc thi, hội thi, hội diễn, diễn đàn giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm để đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, đồng thời, lan tỏa ý nghĩa nhân văn của dự án trong cộng đồng.
Cùng với việc tham gia các cuộc thi, diễn đàn do Trung ương Hội LHPN Việt Nam tổ chức, Hội LHPN tỉnh đã tổ chức hội thi "Sáng kiến truyền thông BĐG và phòng, chống bạo lực gia đình" năm 2023 và cuộc thi sáng tác tác phẩm truyền thông nâng cao nhận thức về BĐG cho trẻ em vùng đồng bào DTTS&MN với 120 tác phẩm tham dự;
cuộc thi "Tìm kiếm ý tưởng, sáng kiến truyền thông về phòng, chống tảo hôn"; phối hợp tổ chức cuộc thi vẽ tranh "Sáng kiến truyền thông - An toàn cho trẻ em" và "Diễn đàn Giao lưu CLB Quyền Trẻ em, CLB Thủ lĩnh của sự thay đổi" tỉnh Quảng Trị...
Hội LHPN các huyện cũng đã tổ chức 20 cuộc giao lưu, liên hoan chia sẻ kinh nghiệm. Qua các hội thi, giao lưu, liên hoan giúp các thành viên của Ban Điều hành các mô hình chia sẻ học hỏi kinh nghiệm để nâng cao kiến thức, kỹ năng, phương pháp vận động hội viên phụ nữ và người dân vùng đồng bào DTTS&MN thay đổi nếp nghĩ, cách làm và tích cực tham gia các hoạt động hội.
Ngay từ khi đi các mô hình can thiệp cộng đồng đi vào hoạt động, Hội LHPN tỉnh đã hỗ trợ phương tiện, ấn phẩm, bộ nhận diện truyền thông cho các mô hình tại cơ sở.
Cụ thể, Hội LHPN tỉnh và huyện hỗ trợ hơn 81 bộ loa di động, loa cầm tay cho tổ truyền thông cộng đồng phục vụ công tác truyền thông tại các thôn, nhân bản hàng trăm cuốn tài liệu "Sổ tay hướng dẫn thành lập và vận hành tổ truyền thông cộng đồng" cấp phát cho các huyện và các xã; sổ tay ghi chép cho Ban Điều hành của Tổ truyền thông cộng đồng; in phát hành nghìn áo, mũ bảo hiểm, mũ lưỡi trai, túi xách, tranh lật, tờ gấp cho thành viên của các mô hình và người tham gia các chiến dịch truyền thông.
Để thúc đẩy, nâng cao quyền năng kinh tế cho hội viên, phụ nữ trên địa bàn các xã miền núi, Hội LHPN tỉnh đã chỉ đạo Hội LHPN các huyện tổ chức triển khai nhiều hoạt động thiết thực để hỗ trợ cho HVPN: Tổ chức 03 hội nghị tập huấn, tham vấn hướng dẫn về hỗ trợ ứng dụng công nghệ cho huyện, xã về xây dựng tổ nhóm sinh kế có 145 người tham gia; cấp tỉnh đã triển khai rà soát các tổ nhóm sinh kế, tổ hợp tác, hợp tác xã có nhu cầu hỗ trợ và lựa chọn được 4 mô hình tổ nhóm sinh kế, HTX (Hợp tác xã nông nghiệp sinh thái Tây Thạch Hãn, xã Mò Ó (huyện Đakrông); tổ hợp tác chuối lùn Tà Rụt - xã Tà Rụt (huyện Đakrông); THT chế biến măng xã Húc (huyện Hướng Hóa), Tổ hợp tác Đan lát - 6 thị trấn Lao Bảo (huyện Hướng Hóa) để hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất kinh doanh, tích cực chủ động phối hợp với các ngành triển khai các hoạt động hỗ trợ cho các tổ nhóm sinh kế theo các bước trong sổ tay hướng dẫn của Trung ương Hội, đã hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu và thiết kế bộ nhận diện thương hiệu cho 1 HTX và 2 THT.
PV: Trong quá trình triển khai, chắc hẳn có nhiều câu chuyện và bài học kinh nghiệm được rút ra. Bà có thể chia sẻ một số bài học mà Hội LHPN tỉnh đúc kết được từ thực tiễn địa phương?
Bà Trần Thị Thanh Hà: Trong gần 4 năm triển khai thực dự án 8, chúng tôi nhận ra rằng việc xác định đầu tư chỉ đạo điểm là một nội dung rất quan trọng để rút kinh nghiệm cho quá trình chỉ đạo triển khai dự án của cả giai đoạn.
Do đó, trong việc lựa chọn đơn vị chỉ đạo điểm không chỉ chọn đơn vị đảm bảo các yếu tố thuận lợi mà cần chọn cả đơn vị khó khăn để có sự đối chứng, rút kinh nghiệm chỉ đạo sâu sát, hiệu quả cao hơn.
Hơn nữa, để đảm bảo hiệu quả của dự án qua từng năm, ngay từ quý 4 của năm trước, phải thực hiện khảo sát nhu cầu từ địa phương để xây dựng các nội dung hoạt động cho năm tiếp theo một cách sát đúng, phù hợp.
Với đặc thù là một địa phương được thụ hưởng nhiều chương trình, dự án trong và ngoài nước, chúng tôi cho rằng việc kết nối, huy động nguồn lực và sự hỗ trợ kỹ thuật của các chương trình, dự án từ các tổ chức phi chính phủ (NGO) và các tổ chức, cá nhân khác là rất quan trọng.
Vừa đảm bảo phân bổ được nguồn lực đầu tư, vừa lồng ghép các chương trình, hoạt động để nâng cao hiệu quả, quy mô và chất lượng của các dự án.
Đồng thời, cần tăng cường công tác giám sát hỗ trợ địa phương thực hiện các nội dung đã được phân cấp cho xã, bám địa bàn và phối hợp chặt chẽ với các đồn Biên phòng nhất là những địa bàn cán bộ đang còn hạn chế về năng lực để hỗ trợ với hình thức "bắt tay chỉ việc".
Xin trân trọng cảm ơn những chia sẻ của bà!
Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Trị Trần Thị Thanh Hà đã có tham luận "Kinh nghiệm trong tiếp cận, vận động, hỗ trợ thay đổi "nếp nghĩ" và phát triển sinh kế của phụ nữ dân tộc thiếu số trên địa bàn tỉnh Quảng Trị tại Hội Thảo khoa học quốc gia Khu vực miền Trung - Tây Nguyên (Nhà xuất bản văn hóa dân tộc năm 2024).