Quần thể danh thắng Tràng An: Sau 5 năm được công nhận là Di sản thế giới

Du khách tham quan Tràng An.

Tăng cườngcông tác quảng bá,bảo tồn Di sản

Cuối tháng5 vừa qua, Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình tổ chức hội nghị đánh giá công tác quảnlý, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Quần thểdanh thắng Tràng An với sự tham gia của đại diện lãnh đạo tỉnh Ninh Bình,chuyên gia của UNESCO, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học...

Các chuyên gia củaUNESCO, Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Hội Di sản vănhóa Việt Nam và các nhà nghiên cứu, nhà khoa học trong lĩnh vực đều đánh giácao công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản của tỉnh Ninh Bình.

Việc Quần thể danh thắng Tràng An được công nhận là di sản thế giới mang ýnghĩa vô cùng quan trọng về tinh thần, vật chất của vùng đất và con người NinhBình nói riêng, Việt Nam nói chung. Ngay từ khi được công nhận, Tỉnh ủy, HĐND,UBND tỉnh Ninh Bình đã quan tâm chỉ đạo các cấp, các ngành, chính quyền địaphương trong khu di sản làm tốt công tác quản lý, bảo tồn gắn với phát triển dulịch một cách bền vững và có trách nhiệm.

Do đó, ý thức bảo vệ, giữ gìn, pháthuy giá trị di sản của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh được nâng lênrõ rệt. Để làm tốt hơn công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản, SởDu lịch tỉnh Ninh Bình tiếp tục tuyên truyền, quán triệt và thực hiện nghiêmcác quy định của Nhà nước, các yêu cầu, khuyến nghị của UNESCO và các quy địnhcủa tỉnh trong quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị di sản; tạo sự đồng thuận vànâng cao nhận thức cho người dân sinh sống trong khu di sản; giữ mối quan hệ vơícác cơ quan của Trung tâm Di sản thế giới, Văn phòng UNESCO tại Hà Nội, ủy banUNESCO Việt Nam để trao đổi thông tin về công tác quản lý, bảo tồn di sản.

Sở Du lịchtỉnh Ninh Bình làm tốt công tác tham mưu với UBND tỉnh trong việc xây dựng quyhoạch bảo tồn khu di sản, tập trung quy hoạch, phát triển các loại hình du lịchcộng đồng gắn với nông nghiệp, nông dân, nông thôn, du lịch nghỉ dưỡng, sinhthái ở vùng đệm của di sản; xây dựng các cơ chế, chính sách hỗ trợ và thu hútcác nhà đầu tư, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước thực hiện các dự ánnghiên cứu khoa học, các dự án tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa, đâùtư cơ sở vật chất phục vụ cho công tác bảo tồn di sản và phát triển dulịch...

Mặt khác, Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình tăng cường công tác tuyên truyền,quảng bá, diễn giải di sản dựa trên các giá trị nổi bật toàn cầu mà di sản đãđược công nhận; phân tích và xác định rõ các thị trường tiềm năng trong nước vàquốc tế để thực hiện chiến lược quảng bá riêng; tiếp tục tổ chức các lớp đào tạo,bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, côngchức, viên chức, người lao động về quản lý, bảo tồn di sản gắn với du lịch;phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương, đẩy mạnh công tác tuyêntruyền và thuyết phục người dân chấp hành nghiêm các quy định về quản lý và bảotồn di sản...

Năm 2018,lượng du khách đến với Tràng An đạt 6,2 triệu lượt người, tăng gấp đôi so vơínăm 2014, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương,tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân, để người dân “sống trong disản, bảo vệ di sản và hưởng lợi từ di sản”.

Hợp tác“Công-Tư” trong quảnlý và phát huygiá trị Di sản

Chặng đường5 năm chưa phải là dài, nhưng những kết quả đã đạt được trong công tác quản lý,bảo tồn, phát huy giá trị của di sản đã đạt được những kết quả rất khích lệ,góp phần phát triển du lịch, mở rộng cơ hội thu hút đầu tư. Quần thể danh thắngTràng An nằm trên địa bàn của 20 xã, phường thuộc 5 huyện, thành phố của tỉnhvới diện tích 12.252ha, gồm 3 khu bảo tồn: Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đôHoa Lư, khu danh thắng Tràng An-Tam Cốc-Bích Động và khu rừng nguyên sinh đặcdụng Hoa Lư.

PGS.TS ĐặngVăn Bài, Phó Chủ tịch Hội Di sản Việt Nam cho rằng “Hợp tác công – tư” trongbảo tồn di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững dựa trên nền tảngcác giá trị nổi bật toàn cầu của Quần thể danh thắng Tràng An đã tạo ra nhữngsản phẩm văn hóa, du lịch đặc sắc.

Theo đó, có 3 đối tác quan trọng nhất trongmô hình “Hợp tác công - tư” về bảo tồn di sản văn hóa thiên nhiên đó là: Đôítác công là hệ thống các cơ quan quản lý nhà nước về di sản văn hóa đồng bộ vàcó trách nhiệm từ Trung ương đến địa phương. Đối tác tư là các doanh nghiệpmạnh (nhà nước và tư nhân) có chiến lược phát triển bền vững, lâu dài và mộtcộng đồng cư dân địa phương nhiệt tâm ủng hộ. Đối tác trung gian là các nhàkhoa học có tâm và có tầm làm chức năng tư vấn, kết nối hai đối tác công và tư.

Nhân dân và chính quyền tỉnh Ninh Bình đã hoàn thành xuất sắc trách nhiệm quốcgia của Việt Nam trong việc thực thi Công ước 1972 của UNESCO về Bảo vệ Di sảnvăn hóa và thiên nhiên thế giới. Đây cũng là địa phương đã mạnh dạn đổi mới tưduy bước đầu thí điểm thực hiện thành công mô hình “Hợp tác công - tư” trongbảo tồn di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững tại các khu du lịch.

Mô hình đãvà đang được thực hiện thông qua hình thức du lịch có trách nhiệm dựa trên nềntảng các giá trị nổi bật toàn cầu của Quần thể danh thắng Tràng An với cácphương châm cơ bản: Biến di sản thành tài sản; biến văn hóa thành hàng hóa;biến tài nguyên thành tài chính; biến nguồn lực thành động lực; biến đổi môitrường thành thị trường; biến giá trị thành giá cả. Danh hiệu Di sản đã và đangthực sự đóng vai trò là hạt nhân thúc đẩy phát triển du lịch trong toàn tỉnh,khẳng định được vị trí du lịch Ninh Bình trên thị trường du lịch trong nước vàquốc tế.

Việc Ninh Bình đã thực hiện mô hình xã hội hóa trong các hoạt động bảotồn di sản đã nâng cao khả năng thu hút các nguồn lực, các thành phần kinh tế,các cộng đồng dân cư (ở trong và xung quanh các khu di sản) tham gia sáng tạo,cung cấp và phổ biến các sản phẩm văn hóa, du lịch có hàm lượng trí tuệ thoảmãn nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của công chúng.

Bài, ảnh:Nguyễn Minh