Phiến quân chặn M4, Quân cảnh Nga-Thổ buộc phải lùi bước

Hôm 15/03, Nga đã điều một trung đội quân cảnh tham dự chuyến tuần tra chung với lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ trên tuyến đường cao tốc M-4, đoạn thuộc tỉnh Idlib, Syria. Theo đó, hoạt động tuần tra bắt đầu từ điểm dân cư Trumba, vùng ngoại ô phía Tây, cách thành phố Saraqip khoảng 2km.

Hoạt động tuần tra đường cao tốc M-4 nhằm đảm bảo hoạt động lưu thông an toàn cho dân thường trên tuyến đường cao tốc nối Latakia-Idlib-Aleppo, mà còn phải đảm bảo ngừng tái diễn xung đột vũ trang trong khu vực.

Để thực hiện được điều này, trong thỏa thuận ngừng bắn đạt được hôm 05/3 ở Moscow, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan đã nhất trí thiết lập một hành lang an toàn (vùng đệm) rộng 12 km (mỗi chiều sâu 6km về phía Bắc và phía Nam của đường cao tốc).

Tuy nhiên, hoạt động tuần tra chung của hai nước đã diễn ra không được suôn sẻ do sự chống đối của phiến quân đối lập ở Idlib. Chúng đã tập hợp lực lượng đông đảo chặn tuyến đường này, không cho phép người và xe được lưu thông, thậm chí là lực lượng quân sự của Nga-Thổ cũng không làm gì được chúng.

Thông báo chính thức của Bộ Quốc phòng Nga cho biết, lộ trình tuần tra chung đầu tiên với Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib đã phải rút ngắn do hoạt động khiêu khích của các băng đảng khủng bố, các tay súng phiến quân đã sử dụng dân thường, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em làm “lá chắn sống” để chặn đoàn tuần tra.

“Nhằm ngăn chặn sự cố tiềm ẩn có thể gây thiệt hại cho dân thường, Trung tâm điều phối chung Nga-Thổ đã quyết định rút ngắn chiều dài tuyến tuần tra chung đầu tiên” - Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố và cho biết thêm, lực lượng đang chặn đường cao tốc M4 là các băng đảng cực đoan không do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát.

Quân cảnh Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đã phải rút ngắn lộ trình tuần tra đường cao tốc M4 vì bị đối lập chặn đường

Suốt từ ngày 13 tháng 3 đến nay, những người ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ và các nhà hoạt động đối lập (cánh chính trị của các nhóm phiến quân đối lập) ở Idlib tiếp tục tụ tập đông người, chặn xe trên đường cao tốc M4 chiến lược, phản đối thỏa thuận ngừng bắn giữa Moscow với Ankara, quyết tâm ngăn chặn việc lập hành lang an toàn trên trục đường này.

Những người biểu tình đã lên kế hoạch ngăn chặn các lực lượng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành bất kỳ cuộc tuần tra chung nào trên đường cao tốc, nhằm ngăn chặn chính quyền Syria nối thông tuyến đường quốc lộ chiến lược này.

Trước chuyến tuân tra chung, vào ngày 14/3, một đơn vị của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã hành quân đến khu vực này và cố gắng chấm dứt tình trạng biểu tình để mở đường cao tốc. Tuy nhiên, những người biểu tình đã từ chối sơ tán, buộc nhóm binh sĩ Thổ phải rút lui.

Việc lực lượng đối lập tập hợp lực lượng ngặn đường cao tốc M4 đã cho thấy quyết tâm của các nhóm vũ trang đối lập không chịu rút khỏi các khu vực mà chúng đang cố chặn trục đường này.

Các nhóm khủng bố và đối lập vũ trang (cả thân Thổ lẫn các nhóm khác kiểm soát) như Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), “Lữ đoàn Ahl al-Sham” (Ahl al-Sham Brigade, thuộc “Quân đoàn Sham” - Sham Corps), còn đe dọa sẽ nhắm vào bất kỳ đơn vị Nga nào tiếp cận con đường cao tốc này đoạn từ Idlib đến Aleppo.

Ngoài việc không thể tuần tra đoạn từ Idlib đến Aleppo, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng khó có thể nối thông đoạn Latakia-Idlib, do nhóm khủng bố cực đoan mang tên “Đảng Hồi giáo Turkestan”, hay còn có tên gọi là Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (TIP) đang kiểm soát khu vực Jisr al-Shugur ở phía tây Idlib, cũng tuyên bố sẽ không cho phép lực lượng Nga-Thổ tiến vào khụ vực kiểm soát của chúng.

Huy Bình