Phấn đấu hoàn thành 130.000 căn nhà ở xã hội trong năm nay

Theo báo cáo mới nhất của Bộ XD vừa gửi Thủ tướng Chính phủ, với việc Quốc hội thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Kinh doanh bất động sản (KDBĐS, sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), hiện đã có nhiều cơ chế, chính sách (CS) tháo gỡ khó khăn, tăng ưu đãi hỗ trợ, thúc đẩy phát triển NƠXH và các CS riêng về nhà ở lưu trú CN trong KCN, nhà ở cho lực lượng vũ trang.

Về việc quy hoạch (QH), bố trí quỹ đất phát triển NƠXH, đại diện Bộ XD cho biết qua tổng kết báo cáo của các địa phương, trên cả nước hiện đã QH 1.249 khu đất với 8.390 ha làm NƠXH. Như vậy, so với báo cáo năm 2023 (năm 2019 cả nước QH 3.359 ha) thì diện tích đất phát triển làm NƠXH hiện đã tăng thêm gần 5.000 ha. Trong đó một số địa phương quan tâm đến việc QH quỹ đất phát triển NƠXH như: Đồng Nai 1.063 ha, TPHCM 608 ha, Long An 577 ha, TP. Hải Phòng 471 ha, TP. Hà Nội 412 ha. "Mặc dù vậy vẫn còn một số địa phương chưa QH bố trí quỹ đất phát triển NƠXH như Ninh Bình, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Đắk Nông, Ninh Thuận, Đồng Tháp", báo cáo của Bộ XD lưu ý.

Về nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng theo NQ33/NQ-CP ngày 11/02/2023 của Chính phủ, theo thống kê của Bộ XD hiện đã có 27 địa phương công bố danh mục 63 dự án (DA) đủ điều kiện vay theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn hơn 27.966 tỷ đồng.

Cả nước hiện đã quy hoạch 1.249 khu đất với 8.390 ha làm nhà ở xã hội

Tính đến ngày 05/02/2024, trên cả nước đã có 5 dự án NƠXH (tại các tỉnh Bình Dương, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Lạng Sơn, An Giang) được giải ngân với số vốn khoảng 416 tỷ đồng. Như vậy, gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng theo NQ33/NQ-CP bước đầu đã có kết quả, song giải ngân còn chậm.

"Thời gian tới, với sự quyết liệt của các cấp chính quyền trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển NƠXH, việc giải ngân gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng sẽ đạt kết quả tốt hơn", đại diện Bộ XD tin tưởng. Tuy vậy, bộ này cũng lưu ý hiện nay cơ chế CS phát triển NƠXH, nhà ở cho CN chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn, chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời trong giai đoạn đầu của đề án trên. Một số "trở lực" chính khiến việc phát triển NƠXH gặp khó là bởi thiếu quỹ đất, nguồn vốn tín dụng từ ngân sách nhà nước còn hạn hẹp, thủ tục XD chưa đồng bộ và thời gian thực hiện kéo dài. Trong khi đó, Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật KDBĐS (sửa đổi) đã có thêm các CS ưu đãi chủ đầu tư cũng như đơn giản thủ tục và các điều kiện để được mua, thuê, thuê mua NƠXH, tuy nhiên đến ngày 01/01/2025 thì Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Nhà ở (sửa đổi) mới có hiệu lực.

Bộ XD cũng lưu ý việc nhiều địa phương chưa quyết tâm, chủ động trong thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao tại Đề án đầu tư XD ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH; chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NƠXH trong QH đô thị, KCN. "Ngoài quỹ đất 20% NƠXH trong các DA nhà ở thương mại, hầu hết các địa phương chưa quan tâm đến việc QH bố trí quỹ đất làm dự án NƠXH độc lập", đại diện Bộ XD nhấn mạnh.

Ngoài ra, một số địa phương có nhiều DA đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng các cấp chính quyền chưa quan tâm tạo điều kiện trong việc lựa chọn chủ đầu tư để triển khai XD; một số dự án NƠXH đã khởi công nhưng các doanh nghiệp thi công chậm tiến độ...

Bên cạnh đó, nguồn vốn hỗ trợ cho phát triển dự án NƠXH theo NQ11/NQ-CP và NQ33/NQ-CP của Chính phủ cũng chưa được giải ngân hiệu quả. Lý do, theo Bộ XD là bởi nhiều doanh nghiệp đầu tư NƠXH chưa bảo đảm tiêu chí, điều kiện được vay theo pháp luật về tín dụng; một số địa phương cũng chưa công bố danh mục NƠXH đủ điều kiện vay; thời gian vay ngắn hạn (NQ11/NQ-CP chỉ hỗ trợ trong 2 năm 2022-2023) chưa thu hút được việc đầu tư vay vốn.

Trước thực tế trên, đại diện Bộ XD nhấn mạnh thời gian tới sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương tập trung XD các nghị định hướng dẫn Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 để tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế, CS, pháp luật, triển khai hiệu quả, thúc đẩy phát triển NƠXH. Bên cạnh đó, Bộ XD cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan góp ý XD các nghị định hướng dẫn Luật KDBĐS, Luật Đất đai và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) đồng thời sửa đổi pháp luật về thuế để đồng bộ với Luật Nhà ở (sửa đổi) về các cơ chế chính sách NƠXH...

Trước mắt, theo kế hoạch, ngày 22/02/2024 Bộ XD sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tổ chức hội nghị triển khai đề án trên, trong đó phấn đấu thực hiện mục tiêu Chính phủ giao là nỗ lực trên cả nước hoàn thành khoảng 130.000 căn hộ NƠXH.

XUÂN MINH