Ô tô bay Alef Model A: Từ điều viễn tưởng đến bước thử nghiệm tại thung lũng Silicon

Theo Interesting Engineering, sau gần một thập kỷ nghiên cứu và thử nghiệm, công ty chuẩn bị tiến hành các hoạt động thử nghiệm Model A tại hai sân bay Half Moon Bay và Hollister tại thung lũng Silicon, California. Đây là dấu mốc quan trọng không chỉ với Alef mà còn với toàn ngành hàng không - ô tô toàn cầu.

Xe bay của Alef Aeronautics - Ảnh: Zagdaily

Hành trình gần một thập kỷ

Ý tưởng về ô tô bay được nhóm kỹ sư Alef phác thảo từ năm 2015 trong một quán cà phê ở Palo Alto, lấy cảm hứng từ bộ phim nổi tiếng của Mỹ Trở về tương lai (Back to the Future).

Năm 2016, nguyên mẫu đầu tiên ra đời, đến 2018 công ty bay thử thành công phiên bản kích thước đầy đủ và năm 2019 trình diễn trước nhà đầu tư. Năm 2021, Alef mời cựu nhà thiết kế Bugatti Hirash Razaghi tham gia để tạo nên diện mạo khí động học cho mẫu thương mại.

CEO Alef Aeronautics Jim Dukhovny giới thiệu xe ô tô bay - Ảnh: Alef Aeronautics

Bước ngoặt đến vào năm 2023 khi Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện bay đặc biệt (SAC) cho Alef, cho phép tiến hành bay thử giới hạn.

Theo CEO Alef Aeronautics Jim Dukhovny, đây là khoảnh khắc “tương tự chuyến bay lịch sử của anh em nhà Wright tại Kitty Hawk, chứng minh cho nhân loại thấy một phương tiện giao thông hoàn toàn mới là khả thi”.

Thiết kế khác biệt

Model A được thiết kế như một chiếc sedan cỡ lớn, thân bằng sợi carbon, không có cánh quạt lộ ra ngoài để tăng độ an toàn và giảm tiếng ồn.

Xe tích hợp tám cánh quạt ẩn trong thân, cho phép cất/hạ cánh thẳng đứng (eVTOL) và hoạt động linh hoạt trên cả đường bộ lẫn bầu trời. Khi bay, buồng lái xoay, thân xe nghiêng, hoạt động giống một UAV cỡ lớn.

Cabin được trang bị gimbal chống rung, hệ thống elevon để điều khiển chuyển động dọc, ngang, độ nghiêng, cùng công nghệ AI phát hiện và tránh chướng ngại vật. Các phương án an toàn như hạ cánh lượn và dù khẩn cấp cũng được tích hợp.

Mẫu Model A của Alef Aeronautics - Ảnh: Alef Aeronautics

Model A chạy hoàn toàn bằng điện, với tầm hoạt động 320km trên đường và 177km khi bay. Trên đường, xe đạt tốc độ tối đa 40km/h và được phân loại là “ultralight”, nghĩa là không cần chứng chỉ bay phức tạp.

Tuy nhiên, phân loại này cũng đặt ra giới hạn: chỉ bay ban ngày và không được bay qua khu vực dân cư đông đúc. Alef nhấn mạnh Model A tiêu thụ năng lượng ít hơn so với Tesla hoặc các loại taxi bay điện khác, giúp giảm chi phí vận hành và thân thiện môi trường.

Thử nghiệm thực tế

Ngày 19.2, Alef công bố video thử nghiệm thành công nguyên mẫu Model Zero Ultralight, trong đó xe cất cánh thẳng đứng, bay qua một chiếc ô tô khác và hạ xuống an toàn.

Đây được coi là chuyến bay đầu tiên được ghi nhận của một “ô tô bay thực sự”. Alef khẳng định sự khác biệt lớn giữa Model A và các eVTOL khác là khả năng hoạt động như một chiếc xe hơi đúng nghĩa, có thể đỗ tại bãi xe và chạy trên đường, thay vì chỉ hoạt động như taxi bay điện.

Trong giai đoạn tới, Alef sẽ tiến hành thử nghiệm tại hai sân bay ở Silicon Valley để kiểm tra khả năng hòa nhập với hệ thống không lưu và vận hành cùng các loại máy bay khác. Các sân bay này cũng có thể trở thành căn cứ cho hoạt động thương mại của ô tô bay trong tương lai.

Xe bay của Alef Aeronautics thử nghiệm - Video: BBC

Kế hoạch thương mại

Alef dự kiến sản xuất Model A vào cuối năm 2025, với giá bán khoảng 300.000 USD. Tính đến nay, công ty đã nhận hơn 3.300 đơn đặt hàng, khách hàng có thể đặt cọc 150 USD hoặc 1.500 USD để được ưu tiên.

Nhà đầu tư nổi tiếng Tim Draper, từng rót vốn vào Tesla và SpaceX, đã hỗ trợ Alef với khoản đầu tư 3 triệu USD, tạo thêm động lực tài chính cho dự án.

Trong tương lai xa hơn, Alef đặt mục tiêu phát triển Model Z, một sedan bay bốn chỗ, giá dự kiến 35.000 USD, ra mắt năm 2035. Model Z sẽ có tầm bay 483km và tầm chạy đường bộ 354km, hướng tới thị trường đại chúng thay vì chỉ giới hạn ở phân khúc cao cấp.

Dù gây tiếng vang, Alef vẫn đối mặt nhiều trở ngại. Chuyến bay thử nghiệm mới chỉ chứng minh khả năng cất cánh thẳng đứng, hạ cánh và di chuyển ngắn, chưa thể hiện đầy đủ năng lực bay tiến – yếu tố cần thiết cho vận tải đường không thực tế.

Bên cạnh đó, việc mở rộng sản xuất hàng loạt sẽ đòi hỏi nguồn vốn và hạ tầng đáng kể. Alef cũng cần giải quyết vấn đề cấp phép bay toàn diện, điều mà FAA vẫn đang xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn trong không phận đô thị.

Hoàng Vũ