Nhà sáng lập sàn tiền ảo FTX sẽ mất cả đời để khắc phục hậu quả?

Sam Bankman-Fried, người sáng lập FTX - Ảnh: Reuters

Phán quyết dành cho Sam Bankman-Fried được đưa ra tại một phiên tòa vào hôm 28/3, hơn một năm kể từ khi FTX nộp đơn xin bảo hộ phá sản lên tòa án Mỹ với số tiền nợ 50 chủ nợ lớn nhất là khoảng 3,1 tỷ USD.

Vào ngày 11/11/2022, FTX và các công ty con nộp đơn xin phá sản lên tòa án ở bang Delaware, đánh dấu một trong những vụ sụp đổ lớn nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực tiền ảo. Ước tính, có khoảng 1 triệu khách hàng và nhà đầu tư khác phải hứng chịu thiệt hại trong vụ phá sản này, với tổng mức thiệt hại nhiều tỷ USD.

Theo hãng tin CNN, phán quyết mà tòa án dành cho nhà sáng lập FTX không gây ngạc nhiên vì Bankman-Fried đã được dự báo chắc chắn sẽ lĩnh án tù. Bởi lẽ vào tháng 11/2023, một thẩm phán đã ra phán quyết buộc tội anh này phạm 7 tội danh liên quan tới lừa đảo và gian lận.

Thẩm phán đứng sau phán quyết này, ông Lewis Kaplan, cho biết đã cân nhắc nhiều yếu tố, bao gồm mức độ phạm tội và nguy cơ Bankman-Fried có thể phạm các tội danh khác trong tương lai. “Có rủi ro rằng người này (Bankman-Fried) ở vị thế mà có thể làm điều gì đó rất tồi tệ trong tương lai”, ông Kaplan cho biết. “Đây không phải là rủi ro có thể làm ngơ”.

Tuy nhiên, án tù 25 năm dành cho Bankman-Fried chỉ bằng khoảng một nửa so với đề nghị 40-50 năm tù mà các công tố viên đưa ra. Dù không có quy định ân xá trước hạn cho các vụ án liên bang, tù nhân vẫn có thể được giảm thời gian thụ án nếu cải tạo tốt.

Theo ông Mitchell Epner, một cựu công tố liên bang Mỹ, Bankman-Fried có thể sẽ chỉ phải thụ án 12,5 năm tù nếu được tất cả quản giám công nhận cải tạo tốt.

Tại phiên tòa hôm 28/3, trước khi bị tuyên án, Bankman-Fried được cho cơ hội phát biểu về những lỗi lầm mà anh mắc phải khi giữ chức CEO của FTX. Theo đó, CEO 32 tuổi đã dành lời tán dương cho các cộng sự cũ của mình, bao gồm nhà đồng sáng lập FTX Gary Wang và bạn gái cũ Caroline Ellison. Cả hai người này đều đã ra điều trần chống lại cộng sự của mình.

“Cùng với nhau, chúng tôi đã xây dựng những điều tốt đẹp. Và tôi đã hất đổ mọi thứ. Việc này ám ảnh tôi mỗi ngày”, Bankman-Fried nói trước vành móng ngựa, đồng thời gửi lời xin lỗi tới những khách hàng bị ảnh hưởng bởi vụ phá sản của FTX.

Ngoài án tù 25 năm, thẩm phán Kaplan cũng yêu cầu Bankman-Fried khắc phục hậu quả với tổng số tiền 11 tỷ USD. Biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm tịch thu bất động sản và các tài sản khác mà CEO FTX có được từ tiền đánh cắp từ khách hàng. Số tiền này sẽ được nộp theo thời gian. Bankman-Fried có thể sẽ được yêu cầu chuyển giao tất cả tài sản hiện có của mình, cộng thêm một khoản tiền danh nghĩa mỗi tháng.

“Số tiền bồi thường này sẽ theo anh ta tới suốt phần đời còn lại”, ông Epner nhận xét. “Số tiền sẽ chiếm phần lớn những gì anh ta kiếm được sau khi ra tù”.

Tài sản tịch thu có thể được dùng để trả lại cho những khách hàng bị thiệt hại sau khi FTX phá sản.

Tại phiên tòa, thẩm phán Kaplan bác bỏ quan điểm của Bankman-Fried cho rằng các khách hàng của FTX không bị thiệt hại vì các tài sản được xử lý khi công ty này được bảo hộ phá sản đồng nghĩa rằng khách hàng sẽ lấy lại được phần lớn tiền của họ. “Nói rằng khách hàng của FTX sẽ được trả lại đầy đủ tiền của họ là không đúng. Đây là điều vô lý và chỉ là suy đoán”, ông Kaplan nhấn mạnh.

FTX hiện đang trong quá trình tái cơ cấu dưới sự chỉ đạo của ông John J. Ray III, một chuyên gia từng giám sát quá trình thanh lý tài sản trong vụ phá sản của tập đoàn khổng lồ Enron vào đầu những năm 2000.

Trong một tài liệu gửi tới tòa án, ông Ray nói rằng công ty mà Bankman-Fried để lại “vừa mất khả năng thanh toán vừa mất an toàn” và việc thu hồi được bất kỳ tài sản nào từ đây là nhờ công sức của đội ngũ của ông trong suốt 18 tháng qua.

Bankman-Fried thành lập FTX vào năm 2019 và đưa sàn này trở thành một trong những sàn tiền ảo lớn nhất thế giới. Bản thân anh này đã có lúc là chủ nhân của khối tài sản ròng lên tới gần 17 tỷ USD. Tháng 2/2022, khoảng 9 tháng trước khi phá sản, FTX được định giá ở mức 32 tỷ USD trong một vòng gọi vốn có sự tham gia của các nhà đầu tư sừng sỏ như SoftBank và BlackRock.

Đức Anh