Ngã rẽ trong chính sách của Fed: Kỳ vọng và tác động từ Nhà Trắng

Trụ sở Fed tại Washington, D.C., Mỹ. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Giới đầu tư gần như chắc chắn Fed sẽ giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm, đưa mức lãi suất chủ chốt từ ngưỡng 4,25–4,5% xuống thấp hơn. Động thái này xuất phát từ tín hiệu thị trường lao động đang yếu đi, với tăng trưởng việc làm chậm lại và số đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng. Tuy nhiên, câu hỏi lớn là Fed sẽ đi tiếp như thế nào: tốc độ và quy mô cắt giảm trong những tháng tới ra sao.

Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs dự đoán Fed sẽ thực hiện ba lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025, mỗi lần giảm 0,25 điểm phần trăm, tại các cuộc họp vào tháng 9, tháng 10 và tháng 12, đưa ra mức lãi suất xuống khoảng 3,00%–3,25% vào thời điểm cuối năm 2025. Ngoài ra, ngân hàng này cũng dự kiến Fed sẽ có thêm hai lần hạ lãi suất vào đầu năm 2026.

Deutsche Bank cũng đã điều chỉnh dự báo của mình để đưa ra kỳ vọng Fed sẽ thực hiện ba lần giảm lãi suất trong năm 2025, thay vì chỉ hai lần giảm như dự kiến trước đây. Theo ngân hàng Đức này, với ba lần giảm lãi suất như vậy, lãi suất chủ chốt của Fed có thể hạ xuống trong khoảng 3,50%–3,75% vào cuối năm 2025.

BlackRock cũng dự đoán Fed sẽ có 2–3 lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025. Tập đoàn đầu tư tài chính này nhấn mạnh rằng thị trường đang “đặt cược” rất cao vào việc Fed sẽ giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào cuộc họp tháng Chín và quyết định tiếp theo sẽ phụ thuộc rất lớn vào dữ liệu lạm phát và tác động của thuế quan.

Công cụ CME FedWatch – một trong những dữ liệu quan trọng giúp nhà đầu tư và nhà phân tích dự báo sự thay đổi lãi suất hiện cho thấy xác suất rất cao (96%) Fed sẽ cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào cuộc họp ngày 17/9. Tỷ lệ dự đoán Fed thực hiện cắt giảm lãi suất mạnh hơn, 0,5 điểm phần trăm, thấp hơn đáng kể (khoảng 4%).

Diễn biến chính trị đã khiến cuộc họp lần này thêm phần kịch tính. Trong nhiều tháng qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục gây sức ép buộc Fed phải cắt giảm lãi suất mạnh tay. Tháng trước, ông bất ngờ tuyên bố ý định sa thải Thống đốc Fed Lisa Cook, mở ra một cuộc chiến pháp lý chưa từng có và có nguy cơ ngăn bà tham dự cuộc họp. Song một tòa phúc thẩm đã cho phép bà Cook tạm thời tiếp tục tại vị trong khi chờ vụ kiện được xử lý.

Cùng lúc, Nhà Trắng khẩn trương bổ sung nhân sự mới vào Fed. Cố vấn kinh tế hàng đầu của ông Trump, Stephen Miran, được Thượng viện phê chuẩn vào phút chót và tuyên thệ nhậm chức ngay trước khi cuộc họp bắt đầu. Sự hiện diện của ông Miran, người vẫn giữ vai trò tại Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, đã làm dấy lên lo ngại Fed có thể chịu ảnh hưởng chính trị lớn hơn.

Nội bộ Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) cũng đứng trước khả năng bất đồng sâu sắc. Một số quan chức, như Thống đốc Christopher Waller và Michelle Bowman – vốn ủng hộ hạ lãi suất sớm từ mùa Hè – có thể thúc đẩy mức giảm lãi suất mạnh hơn, tới 0,5 điểm phần trăm. Trong khi đó, các lãnh đạo như Chủ tịch chi nhánh Fed tại Kansas Jeffrey Schmid lại thiên về giữ nguyên lãi suất để kiềm chế lạm phát, vốn vẫn cao hơn mục tiêu 2%. Nếu kịch bản này xảy ra, đây có thể là lần đầu tiên kể từ năm 1988 có tới ba thành viên Fed bất đồng quan điểm trong cùng một cuộc bỏ phiếu.

Theo các nhà kinh tế, tình thế của Fed hiện nay bị kẹp giữa hai “gọng kìm”: một bên là nguy cơ lạm phát cao hơn do chính sách áp thuế mới của ông Trump, một bên là thị trường lao động yếu đi rõ rệt. Nhà kinh tế trưởng Diane Swonk của công ty kiểm toán KPMG, nhận định: “Đây là tình huống đình lạm (stagflation) nhẹ – tăng trưởng trì trệ trong khi giá cả vẫn tăng. Đó không phải vị trí dễ chịu cho Fed”.

Ngoài ra, tranh cãi quanh việc sa thải bà Cook còn có thể tạo ra hệ quả pháp lý lâu dài, khi chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố sẽ kháng cáo lên Tòa Tối cao. Nếu Fed bị chi phối bởi yếu tố chính trị, nhiều chuyên gia cảnh báo hậu quả sẽ là tăng trưởng thấp, lạm phát cao và biến động thị trường tài chính lớn hơn. Trong bối cảnh đó, mọi sự chú ý đang dồn về Chủ tịch Jerome Powell, người sẽ xuất hiện trước giới báo chí sau cuộc họp để thông báo quyết định về lãi suất của ngân hàng trung ương Mỹ. Giới phân tích cho rằng phát biểu của ông về lộ trình chính sách tiền tệ trong những tháng cuối năm có thể tác động mạnh mẽ đến kỳ vọng thị trường, không kém gì chính quyết định cắt giảm lãi suất.

Minh Trang (TTXVN)