Mùa hè nhàm chán của trẻ nông thôn

Chơi điện tử là trò tiêu khiển của nhiều trẻ em nông thôn dịp hè

Tự nghĩ trò chơi

Một ngày cuối tháng 6, trong chuyến công tác về xã Tân Quang (Ninh Giang), chúng tôi gặp 3 em thiếu niên đang ngồi chơi điện thoại ở sân UBND xã. Tôi đứng khá lâu ngay cạnh nhưng các em không nhận ra có người lạ ở gần. Chỉ đến khi tôi hỏi thăm vài câu, các cậu bé mới ngẩng mặt lên nhìn và tạm dừng trò chơi trong giây lát. Từ khi nghỉ hè đến nay, hằng ngày các em chủ yếu quanh quẩn ở nhà, khi thì xem ti vi, chơi điện tử hoặc rủ nhau đi tắm ao. "Gần như cả ngày chúng cháu tự tìm trò chơi hoặc quanh quẩn ở nhà chờ tới chiều mát đi đá bóng", một cậu bé nhanh nhảu nói.

Hè này cháu Nguyễn Thị Diệp (8 tuổi), ở xã Đồng Quang (Gia Lộc) cũng chỉ quanh quẩn ở nhà chơi cùng em trai và ông bà nội. Vì quanh nhà nhiều ao nên hai chị em Diệp bị bố mẹ cấm ra ngoài chơi. Cả ngày dài, thú vui duy nhất của hai chị em là xem ti vi hoặc tự nghĩ ra trò chơi ở quanh sân nhà. "Bố mẹ đều đi làm, các cháu ở nhà cả ngày với ông bà nên tôi thường dặn không được đi chơi, nhất là không theo bạn ra ao hồ hoặc đi bêu nắng. Tôi cũng phải thường xuyên gọi điện về nhắc ông bà trông chừng bọn trẻ. Biết là nghỉ hè con cần được vui chơi nhưng không có sân chơi lành mạnh nên đành bắt con ở nhà để mình yên tâm đi làm", chị Đỗ Thị Hoài, mẹ cháu Diệp cho biết.

Để tạo thêm sân chơi cho thiếu nhi ở nông thôn, nhiều tổ chức Đoàn triển khai những hoạt động như mở lớp dạy bơi miễn phí, tổ chức các giải thể thao, lớp học năng khiếu... Nhiều Đoàn cơ sở còn vận động học sinh, sinh viên về nghỉ hè tại địa phương mở lớp phụ đạo học văn hóa. Như Đoàn xã Nam Trung (Nam Sách) tổ chức lớp dạy tiếng Anh miễn phí cho hơn 30 thiếu nhi trong xã. Huyện đoàn Kinh Môn tổ chức nhiều lớp dạy bơi miễn phí cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn... Những hoạt động này cũng tạo thêm sân chơi giúp trẻ em có thêm lựa chọn để có những ngày hè bổ ích.

Tuy nhiên, đa số lớp học mới chỉ tập trung tại các thị trấn và vùng lân cận nên còn ít trẻ em có điều kiện tham gia. Nhiều địa phương chưa tổ chức được các hoạt động phù hợp, bổ ích cho các em. Hoạt động sinh hoạt hè còn đơn điệu, tẻ nhạt nên nhiều em không thích tham gia. Nhiều nơi lại tổ chức không đều. Một số hoạt động vui chơi có tổ chức thu phí nên những gia đình khó khăn không có điều kiện cho con em tham gia. Các em nhỏ ở nông thôn thường tự nghĩ ra các trò chơi, thậm chí nhiều trò nguy hiểm như tắm ao hồ hoặc trò chơi điện tử...

Phó mặc cho Đoàn Thanh niên?

Trước khi tiếp nhận học sinh về nghỉ hè tại các thôn, khu dân cư, hầu hết các địa phương đều thành lập ban chỉ đạo hoạt động hè. Ban chỉ đạo này gồm đại diện các ban, ngành, đoàn thể ở địa phương. Nhưng ở nhiều nơi, nhất là ở vùng nông thôn, hoạt động hè vẫn chủ yếu do tổ chức Đoàn đảm nhận. Các hoạt động như đôn đốc các em thiếu nhi tham gia sinh hoạt, tổ chức luyện tập thể dục, thể thao, các hoạt động vui chơi, giải trí đều do tổ chức Đoàn tại cơ sở triển khai. Các thành viên khác trong ban chỉ đạo chưa thật sự vào cuộc hoặc chỉ tham gia cho có...

Nguồn kinh phí phục vụ hoạt động hè có hạn nên ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động. Cán bộ đoàn ở các chi đoàn ít kinh nghiệm, kỹ năng nên những năm qua nội dung sinh hoạt hè chưa có nhiều đổi mới, sáng tạo, không hấp dẫn được thanh thiếu nhi. "Ở cấp huyện và xã còn có nguồn kinh phí để tổ chức hoạt động hè, còn ở các thôn, khu dân cư việc tổ chức sinh hoạt hè chỉ là tập hợp các em thiếu nhi rồi luyện tập văn nghệ, thể thao, khó có thể yêu cầu cao hơn. Các thành viên ban chỉ đạo cũng chỉ hỗ trợ các chi đoàn chân tre vận động kinh phí, còn lại tổ chức thế nào, hoạt động ra sao đều do Đoàn đảm nhận", một cán bộ Huyện đoàn cho biết.

Thiếu sân chơi cho trẻ em nông thôn trong dịp hè vẫn là một bài toán từ rất lâu chưa có lời giải. Không có quỹ đất hoặc không có kinh phí để xây dựng khu vui chơi là lý do được nhiều địa phương đưa ra. Đa phần nhà văn hóa tại các thôn, khu dân cư được đầu tư hàng trăm triệu đồng nhưng mới chỉ được thiết kế dành cho người lớn, không hề tính đến công năng phục vụ thiếu nhi.

Để mùa hè không nhàm chán với trẻ em nông thôn, thiết nghĩ cần sự vào cuộc của các ban, ngành từ việc tổ chức các hoạt động vui chơi lành mạnh đến tạo sân chơi bổ ích phù hợp với lứa tuổi và điều kiện của từng nơi. Ở đâu cũng cần tâm huyết và nhiệt tình của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, nhất là Đoàn Thanh niên.

TÂM PHÚC