Liên minh hàng không Delta-Aeroméxico phản ứng mạnh sau lệnh giải thể của Mỹ

Khu vực hậu cần của Hãng hàng không Aeroméxico tại Sân bay quốc tế thủ đô Mexico City, Mexico. (Ảnh: Phi Hùng/TTXVN)

Hãng hàng không Mỹ Delta Air Lines và Grupo Aeroméxico của Mexico ngày 10/10 đã khởi kiện quyết định của Bộ Giao thông Vận tải Mỹ (DOT) sau khi cơ quan này yêu cầu 2 hãng hàng không giải thể liên doanh cung cấp các tuyến bay giữa Mỹ và Mexico và chấm dứt hoạt động trước ngày 1/1/2026.

Trong đơn kiện nộp lên Tòa phúc thẩm Liên bang Mỹ, Delta và Aeroméxico cho rằng quyết định của DOT thiếu căn cứ pháp lý cũng như gây hại nghiêm trọng cho hành khách, ngành du lịch và việc làm liên quan, đồng thời khẳng định sẽ tìm biện pháp pháp lý để ngăn chặn việc thực thi lệnh giải thể trong khi chờ phán quyết của tòa.

Bên cạnh đó, Delta và Aeroméxico khẳng định quyết định chấm dứt liên doanh của DOT sẽ khiến 2 hãng hàng không phải điều chỉnh lịch bay, làm tăng chi phí vận hành cũng giảm kết nối hoạt động thương mại và du lịch giữa Mỹ và Mexico.

Thiết lập năm 2016, Delta Aeroméxico - liên doanh được được hưởng quyền miễn trừ chống độc quyền (antitrust immunity) - đã bị DOT ra lệnh thu hồi miễn trừ này trong một quyết định chính thức công bố giữa tháng Chín.

Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) trước đó cũng lên tiếng ủng hộ kế hoạch thu hồi, nêu lý do liên doanh có thể gây ảnh hưởng tiêu cực tới cạnh tranh trên thị trường vận tải hàng không xuyên biên giới.

Trong khi đó, DOT nêu nguyên nhân quyết định sau những lo ngại về cạnh tranh, một phần liên quan tới các thay đổi chính sách của Chính phủ Mexico về phân bổ vị trí hạ-cất cánh (slot) tại Sân bay Quốc tế Benito Júarez tại thủ đô Mexico City và việc thúc đẩy chuyển một số hoạt động sang Sân bay Quốc tế Felipe Ángeles, được cho là đã làm méo mó thị trường nội địa và vi phạm cam kết song phương.

Theo DOT, liên doanh Delta Aeroméxico được hưởng các hoạt động “nhạy cảm” như định giá và điều phối công suất nhờ miễn trừ chống độc quyền, nên việc duy trì miễn trừ không còn phù hợp trong bối cảnh thị trường biến động.

Các nhà phân tích kinh tế và chuyên gia ngành hàng không nhận định bước đi pháp lý của hai hãng có thể kéo dài quá trình giải thể và giảm bớt tác động tức thời lên hành khách, song tính bất định về pháp lý sẽ làm gia tăng rủi ro cho kế hoạch khai thác, giá vé và lợi nhuận của các hãng hàng không.

Mức độ ảnh hưởng thực tế còn phụ thuộc vào phán quyết của tòa án và những bước điều chỉnh tiếp theo của cả DOT lẫn cơ quan quản lý hàng không Mexico.

Về phía Mexico, chính quyền Tổng thống Claudia Sheinbaum từng bác bỏ rằng những biện pháp điều chỉnh lại phân bổ vị trí bay nhằm mục tiêu làm tổn hại đến các hãng nước ngoài, khẳng định những điều chỉnh là vì lý do kỹ thuật và nhằm giảm ùn tắc, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của kết nối hàng không với Mỹ đối với du lịch và thương mại.

Trong khi đó, cả Delta và Aeroméxico khẳng định sẽ tiếp tục một số cơ chế hợp tác không thuộc phạm vi miễn trừ, như hợp tác liên danh (codeshare) và chương trình khách hàng thân thiết, để hạn chế gián đoạn cho hành khách./.

(TTXVN/Vietnam+)