Lành mạnh hóa thị trường thuốc, vật tư, thiết bị y tế phòng, chống dịch Covid-19
Tình hình dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh thời gian qua diễn biến phức tạp, có thời điểm ghi nhận trên 4.000 ca F0/ngày. Số ca tử vong lũy tích đến nay cũng trên 100 người, chủ yếu là người cao tuổi, mắc bệnh nền. Hiện nay, số ca mắc có dấu hiệu giảm nhưng cũng vẫn còn hàng nghìn ca/ngày. Nhu cầu điều trị, chăm sóc F0 tại nhà và chăm sóc hậu Covid đã làm cho thị trường thuốc, vật tư, thiết bị y tế phòng, chống dịch (PCD) tăng đột biến.
Theo nhà thuốc Sông Đà tại tổ 9, phường Tân Thịnh (TP Hòa Bình), thời gian cao điểm dịch Covid-19, lượng khách tăng gấp 3 - 4 lần so với ngày thường. Mỗi ngày có 200 - 250 khách đến mua các loại thuốc hỗ trợ điều trị triệu chứng, thực phẩm chức năng tăng cường sức đề kháng, kit test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2. Chị Nguyễn Thị Như, chủ nhà thuốc cho biết: Dự tính được tình hình dịch bệnh sau Tết Nguyên đán, nhà thuốc đã dự trù lượng hàng đủ nên không xảy ra khan hàng, vẫn bán giá bình ổn. Như 60.000 - 75.000 đồng/kit test (hiện là 55.000 - 65.000 đồng/kit). Cũng có người đến hỏi mua một lúc vài thùng kit test với trên 500 kit, nhưng để tránh tình trạng đầu cơ, "ôm” hàng để đẩy giá cao, chúng tôi chỉ bán cho mỗi người 3 - 5 kit/lần. Nhà thuốc cũng bán thuốc kháng virus Molnupiravir và không ít người hỏi mua nhưng dược sỹ đã tư vấn kỹ cho khách hàng về tác dụng phụ, chỉ bán khi có đơn của bác sỹ.
Qua khảo sát, thị trường thuốc, vật tư, thiết bị y tế trên địa bàn tỉnh thời điểm cuối tháng 2, đầu tháng 3/2022 khi số F0 tăng cao đã xảy ra hiện tượng giá kit test xuất xứ trong nước và Trung Quốc tại một số nhà thuốc "vụt” lên 100.000 - 120.000 đồng. Thậm chí, nhiều người trước đây vốn chỉ bán hàng tạp hóa, mỹ phẩm hay không buôn bán gì thì khi dịch bệnh cao điểm cũng đăng bán kit test và thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị Covid-19 trên mạng xã hội. Còn tại các nhà thuốc, mặt hàng siro ho bổ phế Nam Hà, Bảo Thanh "cháy” hàng. Đối với thuốc Molnupiravir, đa số các nhà thuốc đều chấp hành quy định đây là loại thuốc bán theo đơn của bác sỹ, nhưng cũng có nhà thuốc người dân chỉ cần có quyết định cách ly của trạm y tế hoặc quay clip kết quả test nhanh dương tính là bán.
Đáng chú ý, trên thị trường đã xuất hiện những loại thực phẩm chức năng, kit test không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không có hóa đơn chứng từ. Cuối tháng 2/2022, lực lượng chức năng liên tiếp phát hiện 2 vụ bán, vận chuyển thực phẩm chức năng, kit test không có hóa đơn chứng từ tại huyện Mai Châu và TP Hòa Bình. Sau đó là việc quầy thuốc tại huyện Lương Sơn chưa được cấp phép đã hoạt động. Việc quản lý thuốc, vật tư, thiết bị y tế kinh doanh qua mạng internet vẫn còn nhiều khó khăn, khoảng trống.
Trước nhu cầu vật tư, thiết bị y tế phòng, chống dịch (PCD) Covid-19 tăng "nóng”, để lành mạnh hóa thị trường thiết yếu, đặc biệt này, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Công Thương, Sở Y tế, Cục Quản lý thị trường, UBND các huyện, thành phố triển khai thực hiện nghiêm Công điện số 286/CĐ-BYT, ngày 3/3/2022 của Bộ Y tế về đảm bảo cung cấp trang thiết bị y tế phục vụ PCD Covid-19. Đồng thời, Ban chỉ đạo 389 tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 69/KH-BCĐ kiểm tra, giám sát đối với các mặt hàng phục vụ công tác PCD trên địa bàn tỉnh. Đoàn kiểm tra liên ngành gồm lực lượng quản lý thị trường (QLTT), y tế, công an tiếp tục kiểm tra tại các nhà thuốc trong tỉnh, bắt đầu từ ngày 15/3 - 15/4, hoặc theo diễn biến thị trường có thể điều chỉnh phù hợp với tình hình dịch bệnh thực tế. Tập trung kiểm tra việc thực hiện niêm yết giá và bán theo giá niêm yết; hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa; nhãn hàng hóa và các quy định về chất lượng...
Đồng chí Đỗ Mạnh Dũng, Trưởng Đoàn kiểm tra liên ngành 389 tỉnh cho biết: Tại các nhà thuốc đã kiểm tra cho thấy, hàng hóa vật tư, thiết bị y tế PCD Covid-19 đều có hóa đơn, chứng từ. Hầu hết hàng đều niêm yết giá bán nhưng cũng có nơi chưa niêm yết giá đầy đủ hoặc chỉ niêm yết đại diện, chúng tôi đã nhắc nhở khắc phục ngay. Lực lượng cũng sẽ tăng cường nắm địa bàn, nhất là các kho chứa hàng bán online.
Để ổn định và lành mạnh hóa thị trường thuốc, vật tư, thiết bị y tế PCD, đồng chí Hoàng Đức Trường, Phó cục trưởng Cục QLTT tỉnh cho biết: Cùng với tham gia đoàn kiểm tra liên ngành, Cục đã chỉ đạo các đội QLTT trực thuộc tăng cường quản lý địa bàn, chủ động nắm bắt thông tin để phát hiện, xử lý nghiêm theo quy định nếu phát hiện vi phạm như: Lợi dụng tình hình dịch để đầu cơ găm hàng, định giá và tăng giá bán bất hợp lý; các loại hàng chưa được phép lưu hành; thuốc hỗ trợ điều trị Covid-19 nhập lậu, không rõ nguồn gốc... Kết hợp tuyên truyền hộ kinh doanh chấp hành nghiêm quy định. Tăng cường kiểm soát thị trường kinh doanh online.
Dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh đang có dấu hiệu giảm nhiệt nhưng còn diễn biến phức tạp. Trước những biến chủng mới của virus SARS-CoV-2, dịch bệnh vẫn khó lường, người đã nhiễm vẫn có thể tái nhiễm, cùng những vấn đề hậu Covid. Vì vậy, cùng với sự vào cuộc kiểm tra, giám sát, đấu tranh của lực lượng chức năng, người dân cần cẩn trọng, không mua hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc, xuất xứ; đồng thời báo tin cho cơ quan chức năng qua đường dây nóng khi phát hiện vi phạm. Thời gian đầu, người mắc Covid-19 điều trị tại nhà khá hoang mang, lo lắng nên tìm mua đủ các loại thuốc, thực phẩm chức năng, kit test, đến thời điểm hiện tại đã bình tĩnh và có sự cân nhắc hơn, nhất là đối với những F0 là phụ nữ có thai, trẻ nhỏ, người cao tuổi.