Kiến nghị thu hồi nhiều diện tích đất của doanh nghiệp sử dụng không hiệu quả

Công ty thuốc lá Đà Nẵng thuê hơn 15 nghìn m2 đất tại Cụm công nghiệp Trảng Nhật 1, Điện Bàn rồi bỏ hoang nhiều năm nay.

Cty thuốc lá Đà Nẵng có địa chỉ tại P. Khuê Trung, Q. Cẩm Lệ (TP Đà Nẵng) thuê đất theo thực trạng sử dụng tại Cụm công nghiệp Trảng Nhật 1, xã Điện Thắng, thị xã Điện Bàn. Theo hợp đồng thuê đất giữa Sở TNMT tỉnh Quảng Nam và Cty này, Nhà nước cho Cty thuê 15.651m2 đất tại thửa đất 921, tờ bản đồ số 1, Cụm công nghiệp Trảng Nhật 1. Mục đích sử dụng đất xây dựng khu phân loại, chế biến thuốc lá. Thời hạn thuê đất đến tháng 3-2034, Cty phải trả tiền thuê đất hàng năm. Cty đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 13-12-2015 của UBND tỉnh Quảng Nam. Trên diện tích 15.651m2 đất thuê được UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt phương án sử dụng tại Cụm công nghiệp Trảng Nhật 1 từ tháng 10-2017, theo đó, 7.584 m2 đất đã được Cty thuốc lá xây dựng các hạng mục nhà kho, nhà xưởng; 8.067m2, Cty sẽ tiếp tục xây dựng nhiều hạng mục khác phục vụ cho việc sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, cho đến thời điểm kiểm tra của Đoàn thanh tra UBND thị xã Điện Bàn vào đầu năm 2022 cho thấy, toàn bộ diện tích xây dựng nhà kho, nhà xưởng của Cty thuốc lá Đà Nẵng tại Cụm công nghiệp Trảng Nhật 1 đều xuống cấp hư hỏng, không sử dụng; diện tích đất còn lại 8.067 m2 như nói trên vẫn bỏ hoang không sử dụng. Mặc dù Cty có nêu một số nguyên nhân, nhưng qua xem xét, đoàn thanh tra xác định, việc sử dụng đất của Cty thuốc lá Đà Nẵng là không hiệu quả, không đúng tiến độ phương án sử dụng đất mà UBND tỉnh Quảng Nam đã phê duyệt từ năm 2017. Kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ tài chính, đoàn thanh tra phát hiện Công ty thuốc lá còn nợ 4.601.394 đồng tiền thuế đất phi nông nghiệp trên diện tích đất được cho thuê.

Tại Cụm công nghiệp Nam Dương, P. Điện Dương, thị xã Điện Bàn, khi kiểm tra hồ sơ pháp lý liên quan đến việc sử dụng đất của Cty Sông Ngân, đoàn thanh tra nhận thấy: Từ năm 2013, Cty ký hợp đồng với Sở TNMT Quảng Nam thuê 57.300m2 đất, thực hiện đầu tư nhà máy chế biến bột cá, thời hạn đến tháng 9-2057. Phương thức nộp tiền thuê đất, trả tiền hàng năm. Cty đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tháng 9-2013, được UBND tỉnh Quảng Nam cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 23-4-2014. Theo đó, Cty được đăng ký thực hiện dự án đầu tư nhà máy sản xuất bột cá Sông Ngân… và cam kết tiến độ thực hiện đến tháng 5-2014 đi vào hoạt động chính thức. Tuy nhiên đến thời điểm kiểm tra, tức là vào đầu năm 2022, Cty Sông Ngân mới chỉ sử dụng 1 phần diện tích đất nhỏ trên tổng diện tích hơn 57 nghìn m2 đất, còn lại 48.673m2, tức là chiếm đến hơn 84% diện tích đất Cty chưa sử dụng, gây lãng phí đất đai, sử dụng đất không hiệu quả. Bên cạnh đó, trong quá trình hoạt động, Cty Sông Ngân đã để xảy ra tình trạng phát tán mùi hôi, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, cử tri và nhân dân P. Điện Dương đã nhiều lần phản ánh đề nghị di dời nhà máy ra khỏi Cụm công nghiệp Nam Dương.

Từ những vi phạm Luật Đất đai của Cty thuốc lá Đà Nẵng và Cty Sông Ngân, UBND thị xã Điện Bàn đã kiến nghị UBND tỉnh Quảng Nam thu hồi diện tích 15.651m2 đất đã cấp cho Cty thuốc lá Đà Nẵng tại Cụm công nghiệp Trảng Nhật 1. Xét thấy việc sử dụng đất thuê tại Cụm công nghiệp Nam Dương của Cty Sông Ngân chưa hiệu quả, gây lãng phí đất đai với diện tích lớn, trong quá trình hoat động còn gây ô nhiễm môi trường xung quanh, UBND tỉnh Quảng Nam đã nhiều lần ban hành văn bản đề nghị di dời nhà máy của Cty Sông Ngân ra khỏi Cụm công nghiệp. Để tạo điều kiện cho Cty chuyển đổi ngành nghề, công nghệ sản xuất phù hợp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp và Cty phải cam kết thống nhất thời hạn chuyển đổi ngành nghề trong 24 tháng kể từ đầu năm 2022. Sau thời cam kết, nếu Cty Sông Ngân vẫn không thực hiện chuyển đổi ngành nghề, UBND thị xã Điện Bàn sẽ kiến nghị UBND tỉnh Quảng Nam thu hồi dự án theo quy định pháp luật.

Hồng Thanh