Khơi dậy nội lực trong giảm nghèo bền vững ở Cấn Hạ
Từ một vùng quê thuần nông với khó khăn đặc thù là có một xóm thường xuyên bị ảnh hưởng bởi bão lũ, thế nhưng, những năm qua, thôn Cấn Hạ, xã Kiều Phú (Hà Nội) đã có cách làm riêng, biết khơi dậy nội lực của các hộ cận nghèo, từ đó đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận trong công tác an sinh. Đến cuối năm 2025, thôn chỉ còn duy nhất 1 hộ cận nghèo, thu nhập bình quân đầu người đạt 80 triệu đồng/năm.
Giảm nghèo bền vững từ sự đồng lòng
Thôn Cấn Hạ có 606 hộ dân với 2.135 nhân khẩu. Là địa bàn thuần nông, thu nhập chính của bà con vốn chỉ trông chờ vào sản xuất nông nghiệp. Thế nhưng, Cấn Hạ hôm nay đã mang một diện mạo mới khi nhiều công trình phúc lợi được đầu tư xây mới, khang trang, như đình làng, nhà văn hóa…; những con đường bê tông trải dài khắp thôn, xóm; những ngôi nhà cao tầng kiểu cách mọc lên ngày càng nhiều. Sự chuyển mình này không phải ngẫu nhiên mà có, nó bắt nguồn từ sự lãnh đạo sát sao của Chi bộ thôn và tinh thần không cam chịu đói nghèo, tự lực vươn lên của mỗi hộ dân nơi đây.
Cũng như nhiều địa phương khác trên địa bàn thành phố Hà Nội, trong hành trình thực hiện công tác giảm nghèo bền vững của thôn Cấn Hạ, bài học “cho cần câu hơn cho con cá” luôn được đặt lên hàng đầu.
Để có thể hỗ trợ các hộ cận nghèo trúng, đúng, Ban Công tác Mặt trận thôn đã phối hợp chặt chẽ với các chi hội đoàn thể rà soát từng đối tượng, tìm hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến nghèo khó, từ đó xây dựng phương án hỗ trợ hiệu quả nhất. Theo đó, điểm chung của các hộ khó khăn ở Cấn Hạ thường là gia đình đông con, có người già đau yếu, con cái hay ốm đau, bệnh tật hoặc thiếu hụt lao động chính.

Sau khi được tặng một con bò sinh sản, gia đình anh Nguyễn Văn Lợi (thứ hai từ trái sang) đã vươn lên thoát hộ cận nghèo. Ảnh: CTV
Chia sẻ với phóng viên Báo Hànôịmới, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận thôn Cấn Hạ Lý Thị Sáu cho biết: Năm 2025 trở thành cột mốc đáng nhớ khi có 3/4 hộ lần lượt thoát hộ cận nghèo. Điển hình như hộ anh Nguyễn Văn Lợi ở xóm Bến Vôi. Trước đây, gia đình anh Lợi thuộc diện khó khăn nhất nhì xóm vì cảnh đông con, lại thiếu vốn sản xuất, thiếu lao động chính. Năm 2025, gia đình anh Lợi đã được hỗ trợ một con bò sinh sản trị giá 20 triệu đồng. Với anh Lợi, con bò không chỉ là tài sản lớn, mà còn là hy vọng về một nguồn thu nhập ổn định để nuôi các con ăn học sau này.
Không chỉ dừng lại ở sinh kế, việc an cư cho các hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn cũng được cấp ủy, lãnh đạo thôn Cấn Hạ quan tâm thực hiện.
Trường hợp thoát hộ cận nghèo của gia đình chị Bùi Thị Ngọc Hòa là một câu chuyện thực sự cảm động. Nhiều năm qua, gia đình chị phải sống nhờ nhà bố mẹ đẻ vì không có khả năng xây nhà mới do con thứ hai của chị bị bệnh tim bẩm sinh. Toàn bộ tiền vợ chồng chị kiếm được cộng với tiền các mạnh thường quân, người thân ủng hộ đều không đủ chi các lần phẫu thuật tim cho con. Do đó, ước mơ về một mái ấm nhỏ dường như quá xa vời cho đến khi gia đình chị được Ban Công tác Mặt trận thôn phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Cấn Hữu (cũ), nay là xã Kiều Phú, hỗ trợ 50 triệu đồng năm 2023 để xây nhà mới.
Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà mới tuy nhỏ nhưng ấm cúng, chị Hòa xúc động chia sẻ: “Có nằm mơ, tôi cũng không dám nghĩ gia đình mình có được ngôi nhà riêng khang trang thế này. Đây là động lực lớn nhất để tôi tiếp tục nỗ lực vươn lên, nuôi dạy con cái nên người”.
Cùng chung niềm vui thoát hộ cận nghèo là gia đình chị Nguyễn Thị Thương, ở xóm Bến Vôi. Cũng được hỗ trợ kinh phí xây nhà, từ chỗ bế tắc vì cảnh đông con, gia đình chị nay đã yên tâm lao động, sản xuất dưới mái ấm vững chãi, không còn lo âu mỗi khi mùa mưa bão về.
Theo báo cáo của Ban Công tác Mặt trận thôn Cấn Hạ, trong năm 2025, thôn đã phối hợp xây mới và sửa chữa được 7 căn nhà với kinh phí hỗ trợ từ 80 đến 110 triệu đồng/căn. Đây là kết quả của sự chung tay của cộng đồng nhằm chia sẻ với các hộ cận nghèo, gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn, tạo động lực giúp các hộ tự tin vươn lên trong cuộc sống.
Giảm nghèo từ khơi thông nguồn vốn
Để thoát nghèo bền vững, yếu tố then chốt chính là nguồn vốn và nghề nghiệp. Do đó, thực hiện mục tiêu giúp người dân thoát nghèo bền vững, không ai bị bỏ lại phía sau, Chi bộ thôn Cấn Hạ đã ban hành nghị quyết hằng tháng nhằm vận động nhân dân phát triển sản xuất, chăn nuôi và mở rộng các nghề phụ. Hiện nay, toàn thôn có 130 hộ tiếp cận nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội với tổng dư nợ lên tới 8,9 tỷ đồng. Từ nguồn vốn, các hộ đã mạnh dạn đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, làm nghề mây tre đan xuất khẩu...
Nhìn vào những điển hình thoát nghèo của thôn Cấn Hạ những năm qua cho thấy, khi được tiếp cận các giải pháp thoát nghèo bền vững, người dân thôn Cấn Hạ đã rất nhạy bén, mạnh dạn đầu tư sản xuất, kinh doanh để vươn lên.
Chị Nguyễn Thị Vân, một người từng nhiều năm loay hoay trong cảnh cận nghèo, nay vợ chồng chị và các con đã nỗ lực phát triển kinh tế. Sau khi được hỗ trợ sửa nhà và vay vốn, vợ chồng chị đã mở cửa hàng sửa chữa, rửa xe, kết hợp làm thêm nghề mây tre đan lúc nhàn rỗi. Sự đa dạng trong công việc và sự chăm chỉ của mỗi thành viên trong gia đình đã mang lại nguồn thu nhập ổn định.
Hay như ông Kiều Xuân Thắng, không chỉ dừng lại ở việc đưa gia đình thoát nghèo bền vững trong nhiều năm, ông còn mạnh dạn vay vốn đầu tư phát triển kinh doanh nghề mây tre giang đan. Hiện nay, ngoài phát triển nghề, nâng cao thu nhập, gia đình ông còn giúp nhiều lao động địa phương có công ăn việc làm. Những tấm gương như chị Nguyễn Thị Vân, ông Kiều Xuân Thắng đã lan tỏa tinh thần tự lực cánh sinh, vươn lên thoát nghèo bền vững ở Cấn Hạ.
Bên cạnh việc thực hiện hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế địa phương, những năm qua, thôn Cấn Hạ chú trọng thực hiện phong trào xây dựng “Khu dân cư 3 không” (không tệ nạn xã hội; không ô nhiễm môi trường; không lãng phí, hủ tục) gắn với thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Phong trào này được coi là đòn bẩy giúp chương trình xóa nghèo bền vững được hiệu quả hơn.
Theo Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận Lý Thị Sáu, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang đã đi sâu vào tiềm thức người dân. Năm 2025, tỷ lệ hỏa táng đạt 100%. Đặc biệt, người dân đã thống nhất thực hiện nghi thức hỏa táng trước, sau đó mới về làm lễ phát tang, đây là một bước tiến lớn trong việc tiết kiệm và bảo vệ môi trường, được chính quyền cấp trên đánh giá rất cao. Nhiều hộ có hoàn cảnh khó khăn khi người nhà mất, được Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng chung tay, chi phí trong đám tang giảm đáng kể, đặc biệt là bảo đảm vệ sinh môi trường.
Với đà phát triển như hiện nay, thôn Cấn Hạ đã đặt ra những mục tiêu mới cho năm 2026. “Chúng tôi sẽ tiếp tục khảo sát nhu cầu của các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn, trên cơ sở đó, có kế hoạch đề xuất hình thức hỗ trợ phù hợp. Bởi lẽ, hành trình giảm nghèo bền vững không chỉ là việc xóa đi những căn nhà tạm, hay hỗ trợ những con bò giống, đồng vốn vay, mà để giảm nghèo bền vững, phải xây dựng được một cộng đồng đoàn kết, chung tay hỗ trợ các hộ khó khăn vươn lên trong cuộc sống. Chỉ khi mỗi người dân đều ý thức được trách nhiệm của mình, khi sự hỗ trợ của Nhà nước được đón nhận bằng nỗ lực của chính chủ thể, thì cái nghèo mới không còn chỗ đứng”, bà Lý Thị Sáu khẳng định.
Chia tay thôn Cấn Hạ, câu chuyện từ các hộ vừa thoát cận nghèo đã khiến chúng tôi vui hơn. Dẫu phía trước vẫn còn nhiều khó khăn nhưng tin rằng, với sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương và nỗ lực của mỗi người dân, công tác giảm nghèo bền vững ở nơi đây sẽ gặt hái thêm nhiều thành công mới.












