Hồ Séo Mý Tỷ (Lào Cai) bị 'bức tử': Ai chịu trách nhiệm?

Như báo PLVN đã phản ánh: Hồ Séo Mý Tỷ, xã Tả Van, tỉnh Lào Cai từng là điểm nhấn sinh thái, niềm tự hào của địa phương giờ đây đang đứng trước nguy cơ bị hủy hoại nặng nề. Nước hồ đổi màu bất thường, bốc mùi tanh nồng, cá chết nổi trắng mặt nước. Rác thải, bao bì thức ăn chăn nuôi vứt bừa bãi quanh bờ không chỉ phá vỡ cảnh quan mà còn đe dọa trực tiếp đời sống người dân và sức hút du lịch vốn từng thu hút hàng nghìn khách mỗi năm.

Nguyên nhân chính được chính quyền xã Tả Van chỉ ra là hoạt động nuôi cá lồng của các hộ dân quanh hồ. Hàng chục lồng bè san sát dọc lòng hồ, thức ăn công nghiệp được đổ trực tiếp xuống nước mỗi ngày, dẫn đến dư thừa và tích tụ chất thải hữu cơ lâu ngày. Màu nước trong xanh đặc trưng giờ chuyển sang xanh đục, đặc quánh, mùi hôi bốc lên nồng nặc, nhất là vào buổi sáng sớm hoặc trưa nắng.

Hồ Séo Mý Tỷ đang bị ô nhiễm nghiêm trọng

“Cá chết nổi trắng khắp mặt hồ, nhưng thay vì thu gom và xử lý đúng cách, nhiều người chỉ vớt lên bờ bỏ vào bao tải. Xung quanh hồ, rác sinh hoạt, bao bì thức ăn, túi nilon chất đống. Xác cá phân hủy bốc mùi, ruồi nhặng bu đầy. Không khí quanh hồ luôn nặng mùi tanh khó chịu,” một hộ dân sống gần hồ chia sẻ.

Ô nhiễm không chỉ làm suy giảm hệ sinh thái mà còn đe dọa trực tiếp hoạt động du lịch cộng đồng, vốn là điểm mạnh của Sa Pa nhờ vẻ đẹp nguyên sơ của Séo Mý Tỷ. Người dân ở đây đặt câu hỏi: Ai sẽ chịu trách nhiệm khi “viên ngọc xanh” một thời đang dần biến thành hồ chết?

Về vấn đề này, ông Nguyễn Đình Thăng, Phó Chủ tịch UBND xã Tả Van, khẳng định: “Trách nhiệm chính thuộc về Công ty Thủy điện Việt Trung, đơn vị được giao quản lý và khai thác hồ.” Hồ Séo Mý Tỷ là hồ thủy điện do tỉnh Lào Cai giao cho Công ty Thủy điện Việt Trung quản lý nhiều năm nay, nhằm phục vụ mục đích sản xuất điện. Việc để các hộ dân tự ý dựng lồng bè, xả thải, sử dụng thức ăn công nghiệp tràn lan mà không có biện pháp kiểm soát là trách nhiệm quản lý trực tiếp của công ty.

UBND xã Tả Van đã ban hành văn bản yêu cầu Công ty Việt Trung di dời toàn bộ lồng cá trên hồ trước ngày 25/11, đồng thời phối hợp với chính quyền và cơ quan chuyên môn thu gom, xử lý chất thải, thức ăn thừa, bao bì, túi nilon, xác cá chết, nhằm khôi phục môi trường hồ.

Cá chết nổi trên mặt hồ, không khí quanh hồ luôn nặng mùi tanh khó chịu

Thực tế cho thấy, trong khi người dân nuôi cá lồng để cải thiện sinh kế, công tác quản lý môi trường hồ lại bị buông lỏng lâu nay.

Nước hồ đổi màu bất thường, bốc mùi tanh nồng, cá chết nổi trắng mặt nước. Rác thải, bao bì thức ăn chăn nuôi vứt bừa bãi quanh bờ không chỉ phá vỡ cảnh quan mà còn đe dọa trực tiếp đời sống người dân

Hồ Séo Mý Tỷ không chỉ là công trình thủy điện mà còn là điểm du lịch sinh thái nổi bật với độ cao hơn 1.600m, cảnh quan hùng vĩ giữa núi rừng Hoàng Liên. Việc để hồ bị ô nhiễm làm mất đi giá trị cảnh quan, ảnh hưởng hình ảnh du lịch xanh, bền vững mà Sa Pa đang hướng tới.

Vấn đề ô nhiễm hồ Séo Mý Tỷ là hồi chuông cảnh báo về trách nhiệm quản lý tài nguyên môi trường tại các công trình thủy điện trên địa bàn Lào Cai. Khi tài nguyên được giao cho doanh nghiệp quản lý, nghĩa vụ đi kèm là bảo vệ, giữ gìn môi trường sinh thái.

Nếu không xử lý kịp thời và dứt khoát, “viên ngọc xanh” Séo Mý Tỷ sẽ tiếp tục bị “đánh cắp” bởi những hoạt động con người gây ra.

Trách nhiệm đã được nêu, điều còn lại là các cấp, ngành cần buộc doanh nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ, trả lại cho hồ màu nước trong xanh và sự sống vốn có.

Nguyễn Hải - Hữu Trường