Hình ảnh về con tàu 'đóng băng thời gian' sau gần 200 năm dưới biển

Nhóm nhà khảo cổ học dưới nước Parks Canada rời vịnh Cambridge ngày 7/8 trên con tàu nghiên cứu David Thompson. Họ di chuyển đến địa điểm của xác con tàu đắm HMS Terror ở vịnh Terror, ngoài khơi đảo King William, Nunavut. Trong 7 ngày, nhóm nghiên cứu lặn 48 lần, tập trung việc lập bản đồ cấu trúc 3D của con tàu nằm dưới biển 200 năm. Họ sử dụng robot di chuyển vào phía trong con tàu thông qua 4 khe hở để ghi lại hình ảnh. Ảnh: Parks Canada.

HMS Terror và HMS Erebus thuộc đoàn thám hiểm Hải quân Hoàng gia rời Greenhithe (Anh) năm 1845 để tìm kiếm con đường hàng hải Tây Bắc. Chỉ huy đoàn thám hiểm là John Franklin. Thuyền trưởng của tàu HSM Terror là Francis Crozier. Cả hai con tàu bị đắm ngoài khơi đảo King William năm 1846 và bị đóng băng theo thời gian từ năm 1848 đến nay. Franklin và 128 thủy thủ đều chết. Đó là tất cả những gì được ghi lại trên bia tưởng niệm về vụ đắm tàu ở thế kỷ 19. Ảnh: Getty.

Những gì xảy ra với con tàu và đoàn thám hiểm 200 năm trước vẫn là bí mật. Xác tàu Erebus được phát hiện năm 2014. Hai năm sau đó, người ta tìm thấy Terror. Xác 2 con tàu nằm cách xa nhau. Tàu Erebus hiện ở vùng nước nông của vịnh Wilmot và Crampton, cách 100 km về phía nam của xác tàu Terror. Điều kiện thời tiết đã làm gián đoạn nỗ lực khám phá con tàu năm 2018. "Năm nay, mặt nước khá yên tĩnh, chúng tôi thực hiện nhiều đợt lặn sâu", trưởng nhóm tìm kiếm Harris nói với CBC. Ảnh: Parks Canada.

90% khoang dưới của tàu HMS Terror đã được ghi lại bằng hình ảnh và video, bao gồm 20 phòng và cabin khác nhau. Phòng của thuyền trưởng Francis Crozier vẫn chưa thể tiếp cận được. Thiết bị ghi hình tự động cho thấy giường, bàn và các kệ tủ cùng một vài vật dụng trên đó. Cốc, ly, chén vẫn nằm nguyên trên kệ trong khu chứa dụng cụ bếp của các thủy thủ. Bát, đĩa không bị vỡ, được tìm thấy ở khu vực sinh hoạt chung. Con tàu không bị phá hủy nhiều và gần như nguyên vẹn là do vị trí và cách nó tiếp xúc với đáy biển khi bị chìm. Ảnh: Parks Canada.

Không có thu thập nào về xác người trên tàu và không có cổ vật nào được khai quật lần này. "Cùng những dữ liệu mà chúng tôi đang có, phát hiện mới của nhóm nghiên cứu Parks Canada sẽ giúp hoàn thiện câu chuyện về cuộc thám hiểm của Franklin và số phận của nó trong 2 thế kỷ qua", Pamela Gross - Chủ tịch Quỹ Di sản Inuit - chia sẻ với CBC. Ảnh: Parks Canada.

Nhóm khảo cổ học Parks Canada cho rằng cabin của thuyền trưởng Crozier là nơi được giữ nguyên vẹn nhất trong khoang dưới của con tàu. Nhiều bí mật thú vị đang nằm trong ngăn tủ được phủ bởi lớp trầm tích có chỗ dày đến một mét. Ông Harris hy vọng tìm thấy các giấy tờ và tài liệu liên quan hành trình của con tàu. Mặc dù các nhà khảo cổ rất vui trước tình trạng nguyên vẹn của con tàu, họ chưa vội đưa ra những kết luận dựa trên quan sát. Nhiều thông tin cần bổ sung để quá trình giải mã bí ẩn của con tàu được chính xác. Ảnh: Parks Canada.

Cuộc khảo cổ lần này cũng mang lại thông tin về cuộc sống của thủy thủ trên tàu. Các nhà nghiên cứu có thể hình dung cách thức vận hành và thứ tự, cấp bậc ở trên tàu thông qua vật dụng khác nhau ở mỗi phòng và bàn. Trong ảnh là đĩa và các đồ dùng trên bàn của một sĩ quan cấp thấp. Đây là cơ hội hiếm để tiếp cận những dữ liệu về một con tàu hải quân có tổ chức cao trong thời kỳ khám phá Bắc Cực ở thế kỷ 19. Trong tương lai, các nhà khảo cổ sẽ tự lặn xuống bên trong con tàu để khám phá và tìm kiếm thông tin về những phòng riêng của sĩ quan. Hiện tại, vì lớp trầm tích dày, chỉ có những vật thể to, nổi bật ở khu sinh hoạt chung được nhìn thấy qua camera. Ảnh: Parks Canada.

Trung Dũng