Hình ảnh chưa từng có về hành tinh 'sơ sinh'

Hình ảnh mô phỏng hành tinh WISPIT 2b trong giai đoạn sơ khai. (Nguồn: NASA)

Sử dụng kính viễn vọng Magellan ở Chile và kính viễn vọng Hai mắt lớn tại bang Arizona (Mỹ), các nhà thiên văn học đã chụp được hình ảnh ấn tượng về WISPIT 2b – một hành tinh khí khổng lồ ở giai đoạn sơ khai, có khối lượng gấp khoảng 5 lần sao Mộc và mới chỉ khoảng 5 triệu năm tuổi.

Hành tinh sơ khai này nằm trong khoảng trống hình vòng tròn giữa đĩa bụi bao quanh ngôi sao mẹ trẻ WISPIT 2, nơi nó đang lớn dần thành một hành tinh hoàn chỉnh.

Theo NASA, đây là lần đầu tiên các nhà khoa học quan sát được một hành tinh đang phát triển trong vòng tròn mà chính nó tạo ra, xác nhận dự đoán lâu nay của các nhà khoa học về cách hình thành các hành tinh khí khổng lồ.

WISPIT 2b quay quanh ngôi sao nằm cách Trái đất khoảng 437 năm ánh sáng. Đĩa khí và bụi bao quanh các ngôi sao non – gọi là “đĩa tiền hành tinh” (protoplanetary disk) – chính là nơi khai sinh các hành tinh mới. Người ta cho rằng khoảng trống trong các đĩa này chính là kết quả của quá trình các hành tinh lớn dần, hút và đẩy vật chất ra xung quanh.

WISPIT 2b lần đầu được phát hiện bằng kính viễn vọng lớn của Đài quan sát Nam Âu ở miền Bắc Chile, với công cụ nghiên cứu ngoại hành tinh SPHERE. Lần quan sát đầu tiên cho thấy các dải hình vòng và một khoảng trống nổi bật – dấu hiệu cho thấy hoạt động của một hành tinh đang hình thành.

Các camera hồng ngoại của kính viễn vọng Hai mắt lớn cũng phát hiện WISPIT 2b tại cùng vị trí, xác nhận nguồn phát sáng từ một hành tinh đang hấp thụ vật chất.

Trong hình ảnh mới được NASA công bố, WISPIT 2b hiện lên như một chấm tím nhỏ nằm bên phải vòng bụi trắng sáng bao quanh ngôi sao mẹ. Ngoài ra còn có một vòng trắng mờ hơn ở xa hơn bên ngoài hành tinh.

Vị trí của WISPIT 2b trong khoảng trống của đĩa cho thấy nó không chỉ đơn thuần “đi ngang qua” mà đang tác động và định hình môi trường xung quanh, thu gom vật chất và đẩy bụi ra khi lớn dần.

Các nhà thiên văn thậm chí còn phát hiện một nguồn sáng yếu thứ hai trong khoảng trống của vành trong, có thể là một “hành tinh anh em” đang được hình thành.

Kết quả nghiên cứu được công bố tạp chí The Astrophysical Journal Letters số ra gần đây.

Bình Giang