Hành trình hơn 200 ngày tuần tra răn đe của tàu ngầm hạt nhân Vanguard

Một tàu ngầm hạt nhân lớp Vanguard của Hải quân Hoàng gia Anh đã trở về Căn cứ Hải quân HM Clyde tại Faslane sau hơn 6 tháng thực hiện nhiệm vụ tuần tra răn đe, đánh dấu một trong những chuyến tuần tra dài nhất trong lịch sử hạm đội.

"Siêu thủy quái" này rời cảng vào tháng 3 và đã trải qua hơn 200 ngày trên biển, góp phần duy trì kỷ lục không gián đoạn của Vương quốc Anh về Răn đe Liên tục trên Biển (CASD) kể từ năm 1969.

Một tàu ngầm lớp Vanguard khác đã ra khơi để thay thế, đảm bảo duy trì tư thế hạt nhân của London trong khuôn khổ Chiến dịch Relentless.

Chuyến tuần tra kéo dài 203 ngày này gần chạm kỷ lục dài nhất của Hải quân Hoàng gia Anh, chỉ đứng sau chuyến tuần tra 254 ngày của HMS Vigilant vào năm 2021-2022.

Khoảng 140 thủy thủ trên tàu đã trải qua hơn nửa năm sống dưới nước, cách ly hoàn toàn với gia đình và duy trì hoạt động liên tục trong môi trường khép kín. Họ được người thân vẫy cờ chào đón trở về vào ngày 1/10.

Sự hy sinh của họ và gia đình là rất lớn, đặc biệt khi thời gian tuần tra ngày càng kéo dài trong những năm gần đây, với ít nhất 9 chuyến tuần tra răn đe gần đây đều vượt quá 5 tháng.

Tàu ngầm hạt nhân lớp Vanguard của Hải quân Hoàng gia Anh được chào đón trở về căn cứ sau hơn 200 ngày thực hiện nhiệm vụ tuần tra răn đe. Ảnh: UKDJ

Việc duy trì chiến lược Răn đe Liên tục trên Biển (CASD) ngày càng trở nên khó khăn do hạm đội Vanguard đã cũ, trong khi các tàu ngầm lớp Dreadnought mới dự kiến chỉ đi vào hoạt động từ khoảng năm 2032.

Những chuyến tuần tra kéo dài như vậy, dù hiệu quả hơn về mặt thời gian chuyển giao và bảo trì, lại đặt ra rủi ro lớn về sức khỏe tinh thần và thể chất của thủy thủ đoàn, cũng như nguy cơ hỏng hóc kỹ thuật trên các cỗ máy già cỗi.

Với chỉ 2 tàu ngầm lớp Vanguard hiện đang luân phiên hoạt động, trong khi một tàu đang bảo trì tại Plymouth và một tàu khác trong nhà máy tại Faslane, áp lực lên thủy thủ đoàn và thiết bị ngày càng gia tăng.

Thủy thủ đoàn tàu ngầm Vanguard được chào đón bởi gia đình vẫy cờ trên cầu cảng tại Faslane, đánh dấu sự kết thúc của những tháng ngày xa cách. Ảnh: Navy Lookout

Theo Đô đốc Tony Radakin, cựu Tham mưu trưởng Quốc phòng (CDS) vừa nghỉ hưu, xu hướng tuần tra kéo dài như vậy là rất nguy hiểm.

Trong bài phát biểu cuối cùng trước khi về hưu, ông đã lên án tình trạng xuống cấp của hạm đội tàu ngầm thuộc Hải quân Hoàng gia Anh vào thời điểm thế giới đang ngày càng trở nên bất ổn.

"Lực lượng vũ trang của chúng ta không mạnh như chúng ta mong muốn. Có điều gì đó không ổn khi các chính phủ tuyên bố rằng răn đe hạt nhân trên biển là ưu tiên hàng đầu của chúng ta, nhưng các thủy thủ của chúng ta lại phải ra khơi cho những chuyến tuần tra dài ngày trên một số loại máy móc phức tạp nhất hành tinh, vượt quá tuổi thọ thiết kế ban đầu của chúng", ông Radakin phát biểu hồi tháng 9.

Vanguard là lớp tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân (SSBN) của Hải quân Hoàng gia Anh. Ảnh: Navy Lookout

Vanguard là lớp tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân (SSBN) của Hải quân Hoàng gia Anh, bao gồm 4 "siêu thủy quái" – gọi là Vanguard, Victorious, Vigilant và Vengeance.

Chiếc tàu ngầm lớp Vanguard lâu đời nhất đã được đưa ra biển lần đầu tiên cách đây 33 năm, trong khi các tàu này có tuổi thọ khuyến nghị là 25 năm.

Mặc dù già cỗi, lớp Vanguard vẫn là trụ cột trong khả năng răn đe hạt nhân của "xứ sở sương mù" nhờ được "trang bị tận răng" với tên lửa "Đinh ba" Trident II cực kỳ đáng gờm. Vai trò của tàu ngầm lớp Vanguard đã được Bộ Quốc phòng Anh tái khẳng định.

"Các tàu ngầm lớp Vanguard hiện đang cung cấp một lực lượng răn đe hạt nhân mạnh mẽ và đáng tin cậy, bảo vệ Vương quốc Anh và các đồng minh NATO bằng cách ngăn chặn các mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với an ninh của chúng ta", bộ này cho biết trong một tuyên bố.

"Được triển khai trên toàn cầu để bảo vệ lợi ích quốc gia, chúng giữ cho chúng ta an toàn, và chúng ta vô cùng biết ơn tất cả những người phục vụ trên tàu và gia đình của họ vì sự cống hiến của họ".

Minh Đức (Theo UKDJ, Daily Mail)