Hà Nội phải đột phá về đô thị, môi trường, cảnh quan

Hà Nội ngày càng phát triển văn minh, hiện đại. Ảnh Phạm Hùng (2)

Mục tiêu xây dựng một văn kiện thật sự xứng tầm với vị thế của Thủ đô

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong - Tổ trưởng Tổ Biên tập, Tổng hợp và Xây dựng Văn kiện Đại hội đã nhiều lần khẳng định: “Mục tiêu là xây dựng một văn kiện thật sự xứng tầm với vị thế của Thủ đô, có tính hiệu triệu, truyền cảm hứng và trở thành động lực mạnh mẽ để Hà Nội bứt phá vươn lên”.

Hàng nghìn ý kiến đã được Đảng ủy các phường, xã tổng hợp gửi về Tiểu ban Văn kiện Đại hội. Cùng với đó, các bộ, sở, ban, ngành, các cơ quan báo chí TP không chỉ mở kênh tiếp thu ý kiến Nhân dân để tổng hợp báo cáo Thành ủy, mà còn chủ động, tích cực tổ chức các buổi tọa đàm chuyên sâu lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, nguyên cán bộ lãnh đạo, quản lý về những nội dung cốt lõi trong dự thảo Báo cáo chính trị... Những góp ý này rất đa dạng, từ việc hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng, cải tạo hạ tầng đô thị, đến việc bảo vệ môi trường, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Những ý kiến này đã góp phần làm phong phú thêm cơ sở thực tiễn, giúp Tiểu ban Văn kiện rà soát, căn chỉnh nội dung của văn kiện bảo đảm tính chân thực và mang hơi thở cuộc sống; đồng thời thể hiện sinh động tinh thần dân chủ, đồng thuận và khát vọng phát triển của toàn Đảng bộ và Nhân dân Thủ đô.

Báo cáo đánh giá, sau 40 năm đổi mới, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đã đoàn kết, sáng tạo, đạt nhiều thành tựu nổi bật: 16/20 chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội lần thứ 17 hoàn thành và vượt kế hoạch; GRDP năm 2024 tăng 6,52%, thu ngân sách đạt 513.000 tỷ đồng, cao nhất cả nước; 6 tháng đầu năm 2025, GRDP tăng 7,63%, vượt kịch bản đề ra. Hà Nội giữ vị trí thứ hai cả nước về quy mô kinh tế, GRDP bình quân đầu người năm 2024 đạt 150 triệu đồng. Hạ tầng đô thị ngày càng đồng bộ, chất lượng sống nâng cao; giáo dục, y tế, khoa học-công nghệ, an sinh xã hội có nhiều tiến bộ; văn hóa Thăng Long-Hà Nội tiếp tục được gìn giữ, phát huy.

Bên cạnh thành tựu, báo cáo thẳng thắn chỉ ra hạn chế: một số chỉ tiêu chưa đạt; hạ tầng chưa đồng bộ; ô nhiễm môi trường còn phức tạp; cải cách hành chính chưa đồng đều; năng lực cạnh tranh, năng suất lao động còn hạn chế; một số lĩnh vực văn hóa, xã hội chuyển biến chưa đồng bộ. Dự thảo xác định 5 quan điểm phát triển, mục tiêu tổng quát đến 2030, tầm nhìn 2045; 3 khâu đột phá (thể chế, nguồn nhân lực, hạ tầng); 5 nhiệm vụ trọng tâm và 8 nhóm giải pháp đồng bộ. Định hướng giai đoạn 2025-2030 đặt trọng tâm vào phát triển kinh tế số, xã hội số, chính quyền số; chuyển đổi xanh; xây dựng đô thị thông minh; phát triển vùng động lực, đô thị vệ tinh; khai thác không gian ngầm; xây dựng Hà Nội thành trung tâm tài chính, đổi mới sáng tạo khu vực; bảo đảm an ninh phi truyền thống; phát triển hài hòa đô thị và nông thôn.

Đối với vấn đề xử lý ô nhiễm môi trường

Theo GS.TS Lã Ngọc Khuê - nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng), để Hà Nội phát triển mạnh và tiến xa, phải chữa được căn bệnh ùn tắc và ô nhiễm môi trường. Đây là nút thắt cản trở phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giảm sức hút với nhà đầu tư. Trong nhiệm kỳ 2025-2030 TP phải giải quyết cơ bản vấn đề này, đưa Hà Nội ra khỏi danh sách TP ùn tắc và ô nhiễm nhất thế giới.

Còn theo PGS.TS Hoàng Tùng - Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng, giải quyết được ô nhiễm và ùn tắc sẽ khiến Hà Nội trở thành một đô thị đáng sống. Và để giải quyết vấn đề này, Hà Nội cần đặt mục tiêu rõ ràng trong dự thảo về kết nối hạ tầng giao thông, phát triển giao thông công cộng. Thực tiễn chúng ta có thể thấy chúng ta thiếu kết nối vùng lõi, ngoại vi và các tuyến metro chưa đủ tầm bao phủ, các khu vực xa trung tâm phụ thuộc hoàn toàn vào xe cá nhân. Các khu vực phát triển không gắn với hạ tầng giao thông công cộng, đi ngược lại mô hình TOD. Vấn đề biến đổi khí hậu, môi trường và phát thải carbon. Nếu muốn tạo ra một điểm nhấn, một sự đột phá cho TP Hà Nội thì vấn đề biến đổi khí hậu, môi trường và phát thải carbon xứng đáng có một chỗ đứng riêng và rõ nét hơn trong dự thảo của Nghị quyết Đại hội.

GS.TS Hoàng Văn Cường - nguyên Phó hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng mục tiêu cao hơn và thúc đẩy đột phá thực chất tương xứng với vị thế Thủ đô đầu tàu - trung tâm kinh tế, tài chính quốc gia và dẫn đầu khu vực phía Bắc. GS.TS Hoàng Văn Cường nhận định mục tiêu GDP bình quân đầu người 12.000 USD vào năm 2030 là “hơi khiêm tốn”, và Hà Nội có thể mạnh dạn đặt mục tiêu cao hơn (13.000-14.000 USD).

Cho ý kiến về công tác bảo vệ môi trường, để chuyển đổi Hà Nội thành nơi đáng sống và đột phá về môi trường, GS.TS Trần Thanh Hải - Hiệu trưởng Trường Đại học Mỏ Địa chất nhìn nhận thực tế Hà Nội hiện là một trong những TP ô nhiễm nhất trên thế giới. Ông Trần Thanh Hải đề nghị phải xem bảo vệ tài nguyên và môi trường là một bước đột phá, một mục mang tính chất đột phá, nhằm biến Hà Nội thành nơi đáng sống và là Thủ đô có môi trường sống tốt nhất. Hà Nội cần phải tạo ra một Thủ đô bền vững, không chỉ có trách nhiệm tạo ra môi trường sống tốt mà còn phải có một nền kinh tế sôi động và thân thiện với môi trường.

Thái Phương