Giữ dòng tiền an toàn trong biến động: Bí quyết sống còn của doanh nghiệp

Ngày nay, nhiều doanh nghiệp dù có lợi nhuận tốt vẫn gục ngã chỉ vì không quản trị dòng tiền hiệu quả. Quản trị dòng tiền không còn là kỹ thuật tài chính đơn thuần, mà trở thành bài toán sinh tồn. Một nguyên tắc quan trọng cần ghi nhớ: “Lãi là kỳ vọng, tiền mặt là sự thật”.

Dự báo dòng tiền sát thực tế và cập nhật linh hoạt không thể chỉ lập kế hoạch tài chính từ đầu năm và kỳ vọng mọi thứ diễn ra suôn sẻ, doanh nghiệp cần xây dựng báo cáo dòng tiền ngắn hạn - tuần, tháng và cập nhật thường xuyên để phản ứng kịp thời với các biến động.

Một ví dụ điển hình, Công ty sản xuất bao bì tại Bình Dương khi thấy đơn hàng giảm 30% đã quyết định ngưng nhập hàng mới, ưu tiên xử lý tồn kho, từ đó tiết kiệm hàng tỷ đồng và bảo vệ dòng tiền. Điều này minh chứng cho bài học: “Tiền mặt là vua trong khủng hoảng. Ai giữ được tiền, người đó còn cơ hội chọn đường đi”, theo Michael Bloomberg.

Hãy luôn ghi nhớ: “Chuẩn bị trước ngày mưa mới sống sót được qua cơn bão”.

Để dòng tiền khỏe mạnh, doanh nghiệp phải chủ động thu hồi công nợ, không để khoản phải thu trở thành gánh nặng kéo dài. Song song đó, việc thương lượng kéo giãn thanh toán với nhà cung cấp cũng cực kỳ quan trọng. Một doanh nghiệp nội thất tại TP. Hồ Chí Minh đã thành công khi áp dụng chính sách chiết khấu 3% cho khách hàng trả nhanh trong 7 ngày, đồng thời đàm phán với nhà cung cấp để giãn hạn thanh toán lên 60 ngày. Đây chính là cách thực thi nguyên lý sống còn: “Thu tiền về càng nhanh, cơ hội sống sót càng cao”.

Điều quan trọng khác là cần thiết lập quỹ dự phòng dòng tiền. Không ai lường trước được mọi rủi ro, vì vậy thiết lập một quỹ dự phòng tương đương 3-6 tháng chi phí cố định là quyết định chiến lược. Giống như một gia đình cần tiết kiệm cho những ngày khó khăn, doanh nghiệp có quỹ dự phòng sẽ tránh rơi vào cảnh nợ nần cấp bách. Một doanh nghiệp logistics ở Hà Nội đã sống sót qua 6 tháng COVID-19 phong tỏa chỉ nhờ vào khoản dự phòng này. Hãy luôn ghi nhớ: “Chuẩn bị trước ngày mưa mới sống sót được qua cơn bão”.

Tiếp theo là tối ưu chi phí vận hành nhưng giữ vững động lực nhân sự. Trong quá trình thắt chặt chi phí, bài toán khó là phải duy trì tinh thần và sự gắn kết của đội ngũ. Một chuỗi bán lẻ tại Hà Nội đã sáng tạo khi điều chuyển nhân viên bán hàng sang hỗ trợ chăm sóc khách hàng online thay vì sa thải. Cách làm này không chỉ tiết kiệm chi phí tuyển mới mà còn mở thêm kênh bán hàng hiệu quả. Câu nói của Peter Drucker nhắc nhở chúng ta: “Chi phí có thể cắt giảm ngay lập tức, nhưng động lực con người cần được nuôi dưỡng lâu dài”.

Như vậy, dòng tiền khỏe mạnh là nền tảng để doanh nghiệp không chỉ sống sót mà còn tăng tốc khi thị trường hồi phục. Giữa môi trường nhiều bất ổn, doanh nghiệp cần luôn tâm niệm: “Tiền không mua được mọi thứ, nhưng thiếu tiền, mọi thứ có thể sụp đổ”. Quản trị dòng tiền không phải là hành động tức thời, mà là một chiến lược sống còn, đòi hỏi sự tỉnh táo và chủ động mỗi ngày.

ThS Trần Gia Thông