Giá thép, nhôm tại Mỹ tăng vọt, cổ phiếu nước ngoài lao dốc sau thuế quan mới của tổng thống Trump

Thông báo về mức thuế mới được đưa ra hôm thứ Sáu, sẽ có hiệu lực từ ngày 4/6, làm leo thang căng thẳng thương mại toàn cầu chỉ vài giờ sau khi ông Trump cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận song phương về việc gỡ bỏ thuế quan và hạn chế thương mại đối với khoáng sản chiến lược.

Theo Bộ Thương mại Mỹ, nước này là nhà nhập khẩu thép lớn nhất thế giới (ngoài EU), với tổng lượng thép nhập khẩu năm 2024 đạt 26,2 triệu tấn.

Dù một số chuyên gia tỏ ra nghi ngờ về việc mức thuế sẽ được thực thi đúng như tuyên bố do tiền lệ đảo chiều chính sách trước đó của ông Trump, họ nhận định sự bất định và đà tăng giá của kim loại sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động công nghiệp.

“Giá cao hơn có thể sẽ làm giảm thêm nhu cầu thép của Mỹ từ lĩnh vực sản xuất, vốn đã được dự báo sẽ suy giảm trong năm nay,” nhà phân tích Eoin Dinsmore thuộc Goldman Sachs nhận định.

Trên thị trường thực tế, mức phụ phí cho người tiêu dùng Mỹ mua nhôm tăng 54%, trong khi giá thép cuộn cán nóng tăng 7,4%. Giá đồng cũng tăng vọt do kỳ vọng ông Trump sẽ áp thêm thuế cao với mặt hàng này. Giá đồng Mỹ chạm mức đỉnh gần hai tháng, nới rộng khoảng cách so với giá đồng tại London.

Tập đoàn thép lớn thứ hai của Đức – Salzgitter – cảnh báo chính sách thuế quan của Mỹ đang giáng đòn mạnh vào ngành công nghiệp châu Âu. Mỹ chiếm khoảng 1/5 kim ngạch xuất khẩu thép ngoài EU của châu Âu, theo Hiệp hội thép Đức.

“Nguy cơ hiện nay với thị trường châu Âu và các thị trường khu vực khác là dòng thương mại có thể bị chuyển hướng,” chuyên gia Bastian Synagowitz từ Deutsche Bank nhận định.

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích tỏ ra nghi ngờ rằng mức thuế như công bố sẽ được thực thi đầy đủ. “Tôi cho rằng kết quả cuối cùng sẽ thấp hơn nhiều so với dự báo ban đầu, đặc biệt là về thời gian áp dụng,” Chelsea Ye, chuyên gia cao cấp tại hãng nghiên cứu McCloskey, nhận định.

Trong khi đó, các nhà sản xuất nhôm của Mỹ lại hoan nghênh động thái này, cho rằng điều đó sẽ ngăn chặn “làn sóng nhập khẩu” ồ ạt. “Hàng chục năm qua, các nhà sản xuất nước ngoài được trợ giá đã làm suy yếu ngành nhôm nội địa,” ông Mark Duffy, Chủ tịch Hiệp hội Nhôm Nguyên sinh Mỹ phát biểu.

Cổ phiếu của các hãng thép Mỹ tăng mạnh trong phiên giao dịch đầu tuần tại Wall Street, trong đó Nucor, Cleveland-Cliffs và Steel Dynamics tăng từ 11% đến 24%.

Cổ phiếu thép châu Á lao dốc

Cổ phiếu ngành thép châu Á, đặc biệt là tại Hàn Quốc, sụt giảm mạnh. Theo Viện Sắt thép Mỹ, Hàn Quốc là nước xuất khẩu thép lớn thứ tư sang Mỹ năm ngoái, sau Canada, Mexico và Brazil.

Bộ Công nghiệp Hàn Quốc cho biết đã tổ chức cuộc họp khẩn với các doanh nghiệp lớn như POSCO và Hyundai Steel. Cổ phiếu của cả hai hãng này đều giảm 3%, trong khi SeAH Steel giảm đến 8%.

Tại Việt Nam, các công ty thép Hoa Sen, Nam Kim và Tổng công ty Thép Việt Nam cũng giảm từ 2,7% đến 3,4%.

Theo một lãnh đạo ngành công nghiệp giấu tên, mức thuế 50% sẽ là gánh nặng lớn với các doanh nghiệp xuất khẩu Hàn Quốc, vốn đã hạn chế tăng xuất khẩu sang Mỹ để tránh bị giám sát chặt, dù giá thép tại Mỹ đang tăng cao. “Nếu giá thép tại Mỹ không tiếp tục tăng, điều này sẽ càng gây khó cho các công ty xuất khẩu,” vị này nói với Reuters.

Thuế thép và nhôm nằm trong nhóm thuế đầu tiên mà ông Trump áp đặt sau khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1. Mức thuế 25% đối với phần lớn thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ đã có hiệu lực từ ngày 12/3.

Đàm phán thương mại tiếp tục căng thẳng

Là đồng minh thân cận của Mỹ, Hàn Quốc đã kêu gọi được miễn trừ thuế với các mặt hàng như thép và ô tô trong quá trình đàm phán với Washington.

Hàn Quốc đã đồng ý trong tháng 4 sẽ xây dựng một gói thương mại mới trước khi kết thúc thời hạn 90 ngày hoãn áp thuế trả đũa của ông Trump vào tháng 7. Tuy nhiên, quá trình đàm phán đang gặp khó khăn do khoảng trống lãnh đạo chính trị trước thềm bầu cử.

Cuối tháng 3, Hyundai Steel đã công bố kế hoạch xây dựng một nhà máy trị giá 5,8 tỷ USD tại bang Louisiana nhằm ứng phó với thuế quan của Mỹ, nhưng dự kiến phải đến năm 2029 nhà máy này mới đi vào hoạt động. Trong tháng 4, đối thủ lớn hơn của Hyundai là POSCO cũng đã ký thỏa thuận đầu tư sơ bộ vào dự án này.

Tại Ấn Độ, nước phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu nhôm sang Mỹ, giới chuyên gia cũng cảnh báo về tác động tiêu cực lớn. “Đây sẽ là một cú sốc,” ông B.K. Bhatia, Tổng giám đốc Liên đoàn Công nghiệp Khoáng sản Ấn Độ cho biết. “Mỹ là thị trường lớn nhất cho nhôm Ấn Độ. Chính phủ đang đàm phán và chúng tôi hy vọng mức thuế sẽ được hạ trong thời gian tới.”

Theo Tổng hợp

Huy Hoàng