Đường đi riêng của sách Tiếng Anh ở bậc phổ thông

Một số giáo viên chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam rằng, nhiều năm qua, sách giáo khoa môn trong các nhà trường phổ thông mà đặc biệt là ở cấp Trung học cơ sở và Trung học phổ thông luôn có “một lối đi riêng” so với các đầu sách giáo khoa còn lại.

Môn Tiếng Anh ở chương trình 2006 cũng có nhiều bộ sách nên nhiều khi cùng một khối lớp học của một trường mà có lớp học sách hệ 7 năm, có lớp học hệ 10 năm nên khi kiểm tra học kỳ - dù kiểm tra đề chung, cùng thời điểm nhưng có 2 đề khác nhau.

Môn Tiếng Anh của chương trình 2018 ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông đang có 9 đầu sách giáo khoa đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt.

Chính vì thế, không chỉ phụ huynh học sinh mà ngay cả những thầy cô giáo dạy Tiếng Anh ở các nhà trường cũng rối khi chọn lựa bộ sách cho tổ chuyên môn của mình để phù hợp với đặc điểm nhà trường và hội đồng bộ môn.

Bảng giá một bộ sách Tiếng Anh được giới thiệu công khai đến nhà trường. Theo giáo viên thì đây là trường hợp hiếm hoi công khai bảng giá sách tiếng Anh. (Ảnh chụp từ màn hình)

9 sách giáo khoa tiếng Anh theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được Bộ phê duyệt

Theo Quyết định 441/QĐ-BGDĐT và Quyết định 442/QĐ-BGDĐT, Quyết định phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 7 và lớp 10 sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông ngày 28/1/2022, chúng ta dễ dàng nhìn thấy danh mục sách giáo khoa Tiếng Anh có rất nhiều.

Cụ thể: Quyết định 441/QĐ-BGDĐT đã được phê duyệt 40 sách giáo khoa của 12 môn học và hoạt động giáo dục.

Trong đó, có 3 sách Ngữ văn, 3 sách Toán; 9 sách Tiếng Anh; 2 sách Lịch sử và Địa lí; 2 sách Khoa học tự nhiên; 3 sách Giáo dục công dân; 3 sách Âm nhạc; 3 sách Công nghệ; 3 sách Giáo dục thể chất; 3 sách Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; 4 sách Mĩ thuật và 2 sách Tin học. [1]

Đối với lớp 10, Quyết định 441/QĐ-BGDĐT cũng bao gồm 40 sách giáo khoa của 12 môn học và hoạt động giáo dục.

Trong đó, có 3 sách Ngữ văn, 3 sách Toán; 9 sách Tiếng Anh; 2 sách Lịch sử và Địa lí; 2 sách Khoa học tự nhiên; 3 sách Giáo dục công dân; 3 sách Âm nhạc; 3 sách Công nghệ; 3 sách Giáo dục thể chất; 3 sách Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; 4 sách Mĩ thuật và 2 sách Tin học. [2]

9 đầu sách Tiếng Anh lớp 7, chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt đó là: Macmillan Motivate!, Global Success, Explorer English, English Discovery, THiNK, Bloggers-Smart, i-Learn Smart World, Friends Plus, Right on!.

Và, 9 đầu sách Tiếng Anh lớp 10 cho năm học tới bao gồm: Global Success; ThiNK; English Discovery; Macmillan Move On; Friends Plus Global; Explore New Worlds; Bright; i-Learn Smart World; C21-Smart.

Danh mục sách giáo khoa Tiếng Anh đã được Bộ phê duyệt. (Ảnh chụp từ màn hình)

Khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 7, lớp 10, theo quy định của Thông tư 25/2020/TT-BGDĐT thì đó là cơ sở pháp lý để các tỉnh tiến hành việc lựa chọn sách giáo khoa sử dụng trong các nhà trường.

Song, vấn đề đặt ra là trong số tất cả các loại sách giáo khoa đã được các nhà xuất bản công khai, niêm yết giá cụ thể thì tại sao sách giáo khoa Tiếng Anh lại rất khó tiếp cận giá đăng tải công khai?

Đối với Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam - đơn vị đang chiếm số lượng phát hành sách giáo khoa nhiều nhất (bao gồm sách giáo khoa chương trình 2006 đối với tất cả các lớp 4, 5, 8, 9, 11, 12 và chương trình 2018 đối với các lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10), người viết dù dùng nhiều cách nhưng đều không tiếp cận được bản tin nào về giá thành sách giáo khoa Tiếng Anh?

Ngay cả trong Thông cáo báo chí ngày 27/4/2022 về giá sách giáo khoa lớp 3, lớp 7 và lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, đơn vị này cũng chỉ công bố giá sách các loại sách giáo khoa các môn khác và đều phụ chú bằng cụm từ “chưa bao gồm sách Tiếng Anh” nằm trong dấu ngoặc đơn.

Sách giáo khoa Tiếng Anh vì sao vẫn được bán riêng lẻ?

Không phải đến khi Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 sách Tiếng Anh mới được bán riêng lẻ mà môn Tiếng Anh chương trình 2006 cũng vậy.

Chẳng hạn như sách giáo khoa của chương trình học 2006 ở cấp Trung học cơ sở những năm qua đang học theo sách Tiếng Anh hệ 7 năm và hệ 10 năm. Vì thế, sách giáo khoa Tiếng Anh hệ 10 năm đang được bán giá tương đương với giá tổng sách giáo khoa các môn còn lại.

Một bộ sách giáo khoa lớp 8 (không bao gồm sách Tiếng Anh) hiện đang bán ở nhà sách có giá thành là 135.000 đồng nhưng chỉ riêng sách Tiếng Anh lớp 8 (hệ 10 năm) có giá 136.000 đồng.

Trong đó, sách giáo khoa Tiếng Anh tập I, II có giá 70.000 đồng, sách bài tập Tiếng Anh tập I, II có giá 66.000 đồng và học sinh bắt buộc phải mua cả 4 cuốn này.

Sách Tiếng Anh chương trình giáo dục phổ thông 2018, người viết cũng không tìm thấy thông tin công bố công khai trên website của các nhà xuất bản, các đơn vị phát hành sách giáo khoa.

Theo tìm hiểu của người viết bài, mỗi bộ sách Tiếng Anh (thường là 4 cuốn - 2 cuốn sách giáo khoa và 2 cuốn sách bài tập) có giá dao động khoảng trên dưới 150.000 đồng.

Việc các nhà trường chọn sách Tiếng Anh nào thường được tư vấn kĩ lưỡng của cấp trên bằng nhắn tin hoặc điện thoại trực tiếp. Sau đó, nhà trường sẽ “lựa chọn công khai” và thông báo đến phụ huynh học sinh mua. Bởi vì sách Tiếng Anh thường đi kèm sách bài tập nên giá thành cả bộ sách cho môn học này cao và tất nhiên nó cũng được thực hiện khá khép kín theo tuần tự.

Theo chia sẻ của một số phụ huynh, dù sách Tiếng Anh chương trình 2018 có được thực hiện công khai, minh bạch và bày bán ở các nhà sách như sách chương trình 2006 thì phụ huynh và học sinh cũng rất khó khăn trong việc mua các loại sách này.

Bởi lẽ, mỗi cấp học có đến 9 đầu sách Tiếng Anh mà sách Tiếng Anh thường mỗi học kỳ có 1 cuốn sách giáo khoa và 1 cuốn sách bài tập nên cộng cả bộ sách có đến 4 cuốn.

Sách Tiếng Anh nhiều năm qua vì sao đến nay vẫn rất hiếm được các nhà xuất bản sách giáo khoa niêm yết giá công bố rộng rãi vẫn là một câu hỏi cho nhiều phụ huynh, giáo viên ở các nhà trường phổ thông.

Tài liệu tham khảo:

[1] Quyết định 441/QĐ-BGDĐT

[2] Quyết định 442/QĐ-BGDĐT

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

KIM OANH