Đồng hành cùng người khuyết tật

Người khuyết tật là một trong những đối tượng yếu thế trong xã hội rất cần được bảo vệ, quan tâm, chăm sóc… Vì vậy, những năm qua, tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động nhằm thay đổi nhận thức của cộng đồng về người khuyết tật, đồng thời tạo động lực giúp người khuyết tật giảm bớt tâm lý mặc cảm, tự ti, vươn lên bằng chính khả năng của mình.

Đôi chân di chuyển khó khăn do khuyết tật bẩm sinh nhưng được sự quan tâm của gia đình, các cấp chính quyền địa phương, chị Trần Thị Mai Anh, 27 tuổi ở phường Văn Phú đã dần học cách đối diện với thực tế, nỗ lực vươn lên.

Hiện, chị Mai Anh là Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất, chế biến, thương mại và dịch vụ Nhật Khuê. Hợp tác xã đang tạo việc làm cho gần 10 lao động khuyết tật.

Chị Mai Anh chia sẻ: “Năm 2024, tôi được Nhà nước hỗ trợ 70 triệu đồng để thành lập hợp tác xã. Đây là khoản kinh phí rất lớn, là động lực giúp tôi vươn lên tự lập, phát triển kinh tế. Trước kia, tôi từng rất mặc cảm, ngại giao tiếp vì sợ ánh nhìn thương hại hoặc tò mò. Nhưng khi được sự động viên của gia đình, của cán bộ phường, hội phụ nữ các cấp, tôi nhận ra rằng ai cũng có khát vọng được sống có ích, được tôn trọng”.

Khác với Trần Thị Mai Anh, anh Nguyễn Ngọc Khuyến ở phường Yên Bái không may bị tai nạn khi còn nhỏ.

Anh Khuyến tâm sự: “Tôi đã từng mặc cảm khi mất đi ánh sáng, nhưng được sự giúp đỡ, hỗ trợ của Nhà nước, tôi được giao lưu với những người cùng hoàn cảnh, được đi học nghề tẩm quất, mát xa. Nhờ được học nghề, tôi đã mở cho mình một quán tẩm quất, mát xa. Doanh thu trung bình của quán đạt khoảng 50 triệu đồng/tháng. Những người đồng cảnh ngộ có hoàn cảnh khó khăn, có nhu cầu tôi sẽ dạy nghề miễn phí với mong muốn giúp họ có cơ hội tự lập, vươn lên như mình”.

Hiện trên địa bàn tỉnh có 25.024 người khuyết tật; trong đó, 7.044 người khuyết tật đặc biệt nặng, 14.638 người khuyết tật nặng và 3.342 người khuyết tật nhẹ; có 21.682 người khuyết tật đang được hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng.

Những năm qua, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ toàn diện cho người khuyết tật như: chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng; trẻ khuyết tật được hỗ trợ phẫu thuật tim; cấp xe lăn, xe lắc, dụng cụ chỉnh hình, gậy dò đường, đài radio cho người mù; dạy nghề miễn phí.

Việc xây dựng môi trường bao trùm, không kỳ thị và đảm bảo quyền tiếp cận các dịch vụ cơ bản cho người khuyết tật đang trở thành định hướng xuyên suốt trong chính sách an sinh xã hội của tỉnh.

Bên cạnh đó, các chương trình chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người khuyết tật cũng được tỉnh duy trì thường xuyên. Hằng năm, nhân các dịp lễ, tết, Ngày Quốc tế Người khuyết tật (3/12), chính quyền các cấp, các tổ chức xã hội, nhà hảo tâm đã tổ chức nhiều hoạt động thăm hỏi, động viên, trao quà, hỗ trợ sinh kế cho người khuyết tật trên địa bàn.

Đặc biệt, các chương trình trao tặng xe lăn cho người khuyết tật vận động được tổ chức thường niên, mang lại nhiều thay đổi rõ rệt. Qua đó, giúp người khuyết tật di chuyển thuận tiện, giảm phụ thuộc vào người thân, mở ra cơ hội để họ hòa nhập cộng đồng, tham gia học nghề, lao động, sinh hoạt xã hội bình đẳng hơn. Riêng 11 tháng của năm 2025, đã có 56 chiếc xe lăn được trao tặng cho người khuyết tật vận động có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh.

Bà Trần Thị Nga ở phường Văn Phú cho biết: “Trong một vụ tai nạn, chồng tôi bị liệt toàn thân, vì vậy, việc giúp chồng di chuyển trong sinh hoạt rất khó khăn. Đầu tháng 11 vừa qua, gia đình tôi được chính quyền địa phương trao tặng 1 chiếc xe lăn. Từ ngày có xe lăn, việc chăm sóc chồng tôi thuận tiện hơn rất nhiều".

Ngoài ra, hưởng ứng Ngày Quốc tế Người khuyết tật 3/12 năm nay, tỉnh tiếp tục triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc, hỗ trợ người khuyết tật, nhất là đối tượng trẻ em có nguy cơ rối loạn phát triển. Một trong những nội dung nổi bật là việc phát hành sách với nội dung sàng lọc, đánh giá, chẩn đoán, xác định kịp thời sớm các biểu hiện của rối loạn phổ tự kỷ ở trẻ em.

Qua nội dung của cuốn sách, nhiều phụ huynh học sinh, giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục tại các cơ sở giáo dục mầm non và tiểu học, cán bộ làm công tác trợ giúp người khuyết tật tại các xã, phường trên địa bàn tỉnh có thể nhận biết sớm một số biểu hiện của trẻ trong quá trình học tập, sinh hoạt hằng ngày, đối chiếu, phân tích, cảnh báo nguy cơ, đề xuất, hướng dẫn phối hợp đánh giá chuyên sâu nếu cần thiết.

Theo ông Đỗ Ngọc Sơn - Trưởng Phòng Bảo trợ xã hội, Sở Y tế, việc triển khai cuốn sách “Một số thông tin cần biết về hội chứng rối loạn phổ tự kỷ” thể hiện nỗ lực của tỉnh trong việc đổi mới phương pháp quản lý, hỗ trợ trẻ em khuyết tật nói chung cũng như trẻ em rối loạn phổ tự kỷ nói riêng. Đây cũng là bước chuyển quan trọng trong tiếp cận bảo trợ trẻ em khuyết tật, từ hỗ trợ thụ động sang chủ động phòng ngừa và can thiệp sớm.

Khi trẻ có dấu hiệu được phát hiện sớm, các biện pháp can thiệp sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn, giúp các em có cơ hội phát triển gần với mức bình thường nhất có thể.

Có thể thấy, với sự quan tâm của các cấp chính quyền, sự chung tay của cộng đồng, người khuyết tật ở Lào Cai ngày càng có nhiều cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế, xã hội, học nghề, lao động và hòa nhập cuộc sống. Những chính sách thiết thực cùng sự nỗ lực vươn lên của chính người khuyết tật đang góp phần xây dựng môi trường sống nhân ái, bình đẳng để không ai bị bỏ lại phía sau.

Lê Huyền Thương