Doanh nghiệp cần nâng cao tính chủ động khi tìm hiểu về các FTA

Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc cho rằng, các FTA đã tác động tích cực đến cải cách thể chế, xuất nhập khẩu, phát triển doanh nghiệp... Tuy nhiên, Việt Nam chưa khai thác triệt để cơ hội do các FTA mang lại, chưa tận dụng được những ưu đãi về thuế quan, cải cách thể chế chưa có đột phá...

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc phát biểu tại cuộc làm việc.

Đánh giá về tình trạng hiểu biết và sự sẵn sàng của doanh nghiệp trước các FTA, báo cáo của VCCI cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam còn nhận thức khá hạn chế về các FTA mặc dù hầu hết đều đã “nghe nói” tới các FTA này. Tỷ lệ các doanh nghiệp có hiểu biết sâu về các FTA hầu như rất nhỏ. Khảo sát của VCCI cũng cho thấy, phần lớn doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc chuẩn bị các điều kiện cần thiết đáp ứng các yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế nói chung, hội nhập FTA nói riêng.

Đề cập tới nguyên nhân của các bất cập nêu trên, báo cáo của VCCI cho biết, nội dung phổ biến, tuyên truyền về các FTA của các cơ quan Nhà nước rất chung chung, chưa đi vào các vấn đề cụ thể mà doanh nghiệp quan tâm, cách thức hướng dẫn khó hiểu, phức tạp. Có tình trạng thiếu minh bạch, nhũng nhiễu, bất hợp tác, quan liêu của một số cán bộ, các cơ quan Nhà nước. Từ góc độ doanh nghiệp, các yếu tố chủ yếu cản trở doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các FTA bao gồm: Không có hành động chuẩn bị nào cho việc tận dụng cơ hội hay dự phòng các rủi ro từ việc thực thi các FTA; thiếu nguồn lực để đầu tư khắc phục các bất cập trong năng lực cạnh tranh.

Quang cảnh cuộc họp.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập của VCCI, đánh giá còn nhiều yếu tố cản trở doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các FTA, nhưng lỗi đầu tiên thuộc về doanh nghiệp. Vì thế, các doanh nghiệp cần chủ động đi trên con đường hội nhập đã được mở rất rộng. Kiến nghị các giải pháp để nâng cao hiệu quả thực thi các FTA, bà Nguyễn Thị Thu Trang đề xuất, cần thiết lập một đầu mối cấp Chính phủ về các FTA để cung cấp thông tin, xử lý các vấn đề vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện FTA. Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ, thực chất các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, góp phần giải phóng nguồn lực và năng lực sáng tạo, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Qua thảo luận, các thành viên Đoàn giám sát cho rằng những lợi thế, cơ hội do FTA mang lại chưa được các doanh nghiệp khai thác triệt để. Nguyên nhân của tình trạng này là do việc cải cách thể chế, ban hành văn bản quy phạm pháp luật để thực thi các FTA vẫn còn chậm; đặc biệt tính chủ động, sẵn sàng của doanh nghiệp chưa cao. Các đại biểu cho rằng, để tận dụng cơ hội từ các FTA thế hệ mới mang lại, nút thắt lớn nhất cần phải tháo gỡ chính là nút thắt về thể chế.

Tin, ảnh: VŨ DUNG