Địa điểm Chiến thắng La Ngà: Lan tỏa mạnh mẽ giá trị lịch sử trong kỷ nguyên mới

Các em học sinh về nguồn tại di tích lịch sử Địa điểm Chiến thắng La Ngà. Ảnh: Mai Lý Hương

Sừng sững một tượng đài chiến thắng lịch sử

Sử sách ghi chép, Trận phục kích La Ngà diễn ra ngày 1-3-1948 đã tiêu diệt hoàn toàn đoàn xe quân sự của Pháp gồm 70 chiếc vận chuyển hàng và sĩ quan cao cấp đi họp từ Sài Gòn về Đà Lạt, là một chiến công xuất sắc của quân và dân miền Đông Nam Bộ trong những năm đầu kháng chiến chống Pháp. Chiến thắng La Ngà đã gây tiếng vang lớn ở Sài Gòn, trong nước và cả nước Pháp. Đành dấu một bước trưởng thành vượt bậc về khả năng tổ chức chuẩn bị chiến đấu, lựa chọn trận địa phục kích, có cách đánh phù hợp, tổ chức bố trí đội hình phục kích của người chỉ huy và sự phát triển mới về trình độ chiến thuật, kỹ thuật của lực lượng vũ trang miền Đông Nam Bộ.

Sau thắng lợi, Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam gửi điện khen cán bộ, chiến sĩ Chi đội 10, tặng thưởng đơn vị làm nên chiến thắng La Ngà danh hiệu Huân chương Quân công hạng II. Chiến thắng La Ngà luôn là niềm tự hào của quân dân miền Đông và Biên Hòa, Đồng Nai. Phát huy truyền thống anh dũng này, 17 năm sau, vào ngày 15-5-1965, bộ đội miền Đông lại tổ chức trận phục kích trên quốc lộ 20 (từ km109 - km111), tiêu diệt 26 xe quân sự Mỹ - ngụy. Quân dân miền Đông gọi đây là “Chiến thắng La Ngà II”. Mười năm sau, mùa xuân năm 1975, Sư đoàn 6 thuộc Quân khu 7 đã chặn đánh tiêu diệt Trung đoàn 52, Sư 18 ngụỵ, cắt đứt con đường vận chuyển của địch trên quốc lộ 20, góp phần to lớn làm nên chiến thắng Xuân Lộc (21-4-1975), đập tan tuyến phòng thủ cuối cùng của chế độ tay sai ở miền Nam để chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Theo Trung tâm Văn hóa, thông tin và thể thao huyện Định Quán, địa điểm Chiến thắng La Ngà đã được Bộ Văn hóa xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1986. Sau khi được xếp hạng di tích, nhân kỷ niệm Biên Hòa - Đồng Nai 300 năm hình thành và phát triển và kỷ niệm 50 năm Trận phục kích La Ngà (1948 - 1998), tại khu vực chiến trường xưa, một khu tượng đài chiến thắng được UBND tỉnh Đồng Nai quy hoạch, xây dựng để đời đời ghi nhớ chiến công vẻ vang của quân dân miền Đông và giao cho UBND huyện Định Quán quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị. Năm 2018, nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng La Ngà, UBND huyện Định Quán tiếp tục cho sửa chữa, nâng cấp di tích với tổng kinh phí trên 10 tỷ đồng. Hiện trạng khu lưu niệm gồm các hạng mục: tượng đài, nhà truyền thống, sân đường nội bộ, cổng chào, hàng rào, nhà bảo vệ, nhà vệ sinh, điện chiếu sáng toàn khu. Ý tưởng thiết kế tượng đài độc đáo ở trung tâm với tổng thể chiều cao 17,5m, vị thế sừng sững trên đồi Gió hú, in bóng xuống dòng sông La Ngà.

Ngày 6-5-2024, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Kế hoạch số 160/KH-UBND về việc tu bổ, tôn tạo di tích trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024-2028. Trong danh mục bảo quản, tu bổ, phục hồi 12 di tích cấp quốc gia có di tích lịch sử Địa điểm Chiến thắng La Ngà và nằm trong lộ trình tu bổ vào năm 2025 với tổng kinh phí 10 tỷ đồng từ nguồn ngân sách sự nghiệp huyện Định Quán. Với các nhiệm vụ cụ thể như: tu bổ, tôn tạo cổng chào, mở rộng đường đi vào di tích; trồng cây cảnh, trồng hoa trong khuôn viên khu di tích; lắp ráp hệ thống mái che khu vực khách chờ làm lễ; xây dựng hệ thống ghế ngồi có khả năng phục vụ lượng lớn khách tham quan; xây dựng thêm nhà vệ sinh khu vực trên đồi Chiến thắng; làm lan can các lối đi lên tượng đài…

Chung tay phát huy giá trị di sản

Giám đốc Trung tâm Văn hóa, thông tin và thể thao huyện Định Quán, ông Lê Minh Vân, chia sẻ: “Từ khi di tích được giao về cho trung tâm quản lý, hằng ngày tại di tích, chúng tôi bố trí người trông nom, chăm sóc và quét dọn sạch sẽ; có hướng dẫn viên thuyết minh về di tích. Chúng tôi cũng đã số hóa di tích để quảng bá trên các nền tảng số; kết nối với nhiều cơ quan, công ty du lịch, lữ hành để thu hút du khách tham quan, trải nghiệm, về nguồn”.

Các em học sinh tham quan nhà truyền thống của di tích lịch sử Địa điểm Chiến thắng La Ngà. Ảnh: Mai Lý Hương

Với việc thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu di tích lịch sử cách mạng; cải tiến phương thức hoạt động, cung cách phục vụ, di tích địa điểm Chiến thắng La Ngà nhanh chóng trở thành một địa chỉ đỏ hấp dẫn của tỉnh Đồng Nai. Theo thống kê của Trung tâm Văn hóa, thông tin và thể thao huyện Định Quán, nếu năm 2018 di tích đón khoảng 13.000 lượt khách thì đến năm 2023 lượng khách tham quan di tích tăng lên 39.000 lượt. Và trong năm 2024, di tích đã đón 230 đoàn với 57.700 lượt khách đến tham quan. Điều đó chứng tỏ sức sống và sự lan tỏa mạnh mẽ của di tích, tín hiệu khởi sắc trong phát huy giá trị di sản văn hóa Đồng Nai.

Bên cạnh việc không ngừng cải thiện cơ sở vật chất để phục vụ khách tham quan, bố trí hệ thống ghế đá nghỉ chân, cải thiện hệ thống âm thanh thuyết minh… Trung tâm Văn hóa, thông tin và thể thao huyện Định Quán còn chú trọng tuyên truyền di tích trên báo chí, các trang mạng xã hội… Cùng với đó là tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về di tích cho học sinh, thực hiện gắn mã QR thông tin di tích để khách tham quan thu thập thông tin, gắn số điện thoại của di tích trên phương tiện tìm kiếm Google map để người dân, du khách dễ tiếp cận và liên lạc…

Để di tích phát huy giá trị bền vững và là động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cần thiết phải thực hiện đồng bộ những giải pháp mang tính đột phá. Trong đó có gấp rút xây dựng và ban hành Đề án Quản lý và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch huyện Định Quán giai đoạn 2025-2030 tầm nhìn đến năm 2050, nhằm tích hợp và khơi dậy tiềm năng du lịch từ khu danh thắng đá Chồng, Thác Mai, Thác Mơ, sông La Ngà và Tượng đài chiến thắng La Ngà… Tích cực quảng bá giá trị du lịch bằng công nghệ số, đẩy mạnh thu hút các nguồn lực đầu tư vào địa phương, khuyến khích huy động nguồn vốn xã hội hóa để xây dựng cơ sở hạ tầng du lịch di sản…

Có như vậy, mới góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 12 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng cho phát triển toàn diện và bền vững trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Xuân Nam