Đạo đức công vụ - Bước chuyển của văn hóa công chức
Công cuộc tinh gọn bộ máy đặt ra những yêu cầu mới đối với trình độ chuyên môn và đạo đức công vụ của cán bộ, công chức thực thi nhiệm vụ. Đây được xem là 'liều thuốc' đủ mạnh, nền tảng văn hóa của chính quyền tinh gọn.
Bài cuối: Nền tảng văn hóa của chính quyền tinh gọn
Công chức tận tâm, Nhân Dân đồng lòng
Cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy và xây dựng một nền công vụ trong sạch nhằm phục vụ tốt nhất cho Nhân dân cần có bước đi quyết liệt, khoa học và chặt chẽ; minh bạch trong quy trình công việc; trách nhiệm rõ ràng với tập thể và cá nhân; chấp hành nghiêm các nguyên tắc cơ bản về văn hóa ứng xử, tác phong, đạo đức công vụ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được phân công.

Thượng úy Phan Mạnh Hùng, cán bộ công an xã Bạch Đích tham gia trợ giảng lớp xóa mù chữ vào các buổi tối.
Đồng chí Nguyễn Xuân Triệu, Bí thư Đảng ủy xã Thắng Mố trước đây công tác tại huyện Yên Minh. Chính quyền huyện giải thể, anh Triệu được phân công về làm Bí thư Đảng ủy xã. Sau 1 tháng nhận nhiệm vụ mới, anh bắt đầu quen với nắng gió, đường đất và những cuộc trò chuyện không có trong biên bản. Xã nằm ở vùng đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo gần 70%, có 8 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có 2 dân tộc thiểu số rất ít người là Pu Péo và Cờ Lao. Địa hình chia cắt, dân cư phân tán, khối lượng công việc lớn, lòng dân chưa ổn định. Trong bối cảnh đó, Bí thư Triệu tăng cường lắng nghe, ăn cơm với dân, ngủ tại thôn, học tiếng địa phương để hòa đồng hơn. Cùng với đó, chú trọng hoạt động tiếp dân, giải quyết kịp thời kiến nghị cử tri... Từ chỗ người dân e dè, ngại lên trụ sở, nay đã có những cụ già dân tộc Cờ Lao chủ động đến gặp Bí thư để đề xuất giải quyết vướng mắc.
Thước đo đạo đức công vụ không nằm trong khẩu hiệu mà ở sự tin tưởng, đồng thuận mà người dân dành lại cho cán bộ. Như cách 7 hộ dân ở bản Cháng Lộ đã tự nguyện hiến 1,8 ha đất ủng hộ chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở trên địa bàn sắp tới. Sau những buổi gặp mặt thân tình của cán bộ xã, không bàn đến thành tích, chỉ trò chuyện về con chữ, trường lớp cho trẻ. Sự đồng thuận ấy có được từ người đứng đầu, cán bộ biết lắng nghe, dân vận, đối thoại bằng sự tôn trọng và trách nhiệm.
Ngay sau khi vận hành, Đảng ủy, HĐND, UBND phường Mỹ Lâm - một phường mới thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 xã Kim Phú, Mỹ Lâm của thành phố Tuyên Quang cũ và xã Mỹ Bằng của huyện Yên Sơn cũ. Tại nhiều xã phường, việc sáp nhập các xã cùng một địa bàn đã là khó, Mỹ Lâm lại gộp 3 xã của 2 đơn vị hành chính khác nhau, chỉ gần về mặt địa lý. Diện tích phường mới rộng nhất trong số các xã, phường của tỉnh Tuyên Quang sau khi thành lập, trình độ dân trí không đồng đều… là những khó khăn trong việc quản lý cho đội ngũ cán bộ, công chức mới tại đây.
Ngay đầu tháng 7, Đảng ủy phường Mỹ Lâm đã tổ chức hội nghị cán bộ chủ chốt toàn phường. Tất cả Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn đều được mời tham dự. Từ hội nghị, đã có 11 ý kiến của các đồng chí góp ý, ngay sau hội nghị cán bộ chủ chốt, Mỹ Lâm tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri. Tại hội nghị, 24 ý kiến góp ý của Nhân dân bày tỏ. Từ đó, giúp bộ máy mới nắm bắt được các vấn đề còn tồn đọng tại địa phương.
Sau hội nghị tiếp xúc cử tri, Đảng ủy, UBND phường thành lập Đoàn kiểm tra để có phương án giải quyết. Kết quả, nhiều vụ việc tuy nhỏ, nhưng tồn đọng lâu dài đã được chính quyền mới giải quyết ngay.
Điển hình như tại Tổ dân phố Mỹ Lâm 2, cây cột điện trung thế sau nhiều trận mưa lớn đã xói mòn hết chân cột, vừa mất mỹ quan, vừa không đảm bảo an toàn. Sau buổi kiểm tra, đồng chí Nguyễn Đại Thành, Bí thư Đảng ủy phường Mỹ Lâm trực tiếp trao đổi với Điện lực tỉnh, tình trạng này đã được khắc phục hoàn toàn. Hay như khu vực Tổ dân phố Mỹ Lâm 1, do thi công nhiều công trình lớn trên địa bàn, cộng với mưa nhiều, gây ra tình trạng ngập úng cục bộ. Dân qua lại kêu trời. Nhưng lãnh đạo phường Mỹ Lâm kêu đúng đơn vị thi công, có phương án khơi thông cống, rãnh, giải quyết được ngay tình trạng ngập cục bộ tại khu vực.
Mỹ Lâm cũng là địa phương đầu tiên của tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Nhân dân khi nhiệm vụ này được bàn giao về cấp xã. Bí thư Đảng ủy phường Mỹ Lâm Nguyễn Đại Thành chia sẻ: việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được phường đặt là nhiệm vụ trọng tâm. Ngay sau khi bộ máy mới vận hành tròn 1 tháng, hơn chục “sổ đỏ” đã được giao tận tay Nhân dân. Mục tiêu của phường là hết tháng 8, sẽ cấp trên 30 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Nhân dân.
Theo đồng chí Phạm Kiên Cường, Phó Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy: Trong bối cảnh chính quyền địa phương 2 cấp đã vận hành thông suốt, yêu cầu đặt ra là mỗi cán bộ, đảng viên phải phát huy hơn nữa vai trò tiên phong, gương mẫu, từ đó, củng cố vững chắc vai trò lãnh đạo của Đảng, tăng cường đoàn kết, thống nhất và củng cố, giữ vững mối quan hệ khăng khít giữa Đảng với Nhân dân.
Xây dựng văn hóa công vụ từ trong lòng Dân
Tại xã Bạch Đích, những cán bộ trẻ đang mang “làn gió mới” đến bộ máy chính quyền cơ sở. 3 năm trước, Thượng úy Phan Mạnh Hùng, sinh năm 1991 nhận quyết định tăng cường từ Bộ Công an về xã Na Khê (cũ). Bỏ lại sau lưng danh xưng “cán bộ Hà Nội”, anh chọn cách sống gần dân, hòa nhập với cuộc sống đồng bào, tự học tiếng Mông cơ bản để giao tiếp.
Thượng úy Phan Mạnh Hùng chia sẻ: “Tăng cường về cơ sở là trách nhiệm rất lớn, nên tôi và anh em trong đơn vị thường xuyên bám bản, tuyên truyền pháp luật, vận động bà con nâng cao ý thức cảnh giác. Thay vì ngồi chờ vụ việc xảy ra, chúng tôi chủ động xây dựng các mô hình, tổ chức các buổi nói chuyện pháp luật. Chủ động “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người dân” để kịp thời hoàn thành cấp Căn cước công dân, tài khoản định danh điện tử. Khi tiếp xúc với người dân, việc thực hiện nghiêm đạo đức công vụ và hình ảnh người chiến sĩ Công an nhân dân là ưu tiên hàng đầu”.
Sau thời gian gắn bó, từ một nơi công tác xa lạ đã trở thành quê hương thứ 2 của Thượng úy Hùng. Từ tháng 5 đến nay anh còn tham gia trợ giảng cho 2 lớp xóa mù chữ trên địa bàn xã, anh xem đó là cách để gần dân và nắm bắt dư luận xã hội.
Đồng chí Lưu Đình Phát, nguyên Phó Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy khẳng định: Đạo đức công vụ là chuẩn mực hành xử và hệ giá trị cốt lõi của người cán bộ. Ở thời điểm hiện nay, đạo đức công vụ càng có ý nghĩa cốt lõi để giữ vững niềm tin của Dân với Đảng, với chính quyền, nhất là ở cấp xã. Không chỉ đơn thuần là tuân thủ những chuẩn mực ứng xử trong cơ quan Nhà nước, sâu xa hơn, đó là cách để khơi dậy và gìn giữ giá trị cốt lõi của nền hành chính phục vụ, lấy người dân làm trung tâm.