Covid-19: Bằng cách nào Iran có thể kiềm chế dịch bệnh lây lan?

Bùng phát dịch bệnh tại Iran

Các nghị sĩ Iran đã xét nghiệm dương tính với Covid-19, trong đó có Phó Tổng thống Iran và Thứ trưởng Y tế nước này trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát.

Ảnh minh họa. Nguồn:SCMP

Theo trang SCMP, khoảng 8% thành viên Quốc hội đã có triệu chứng ốm, quốc gia này đang có nhiều quan chức ốm hơn các nước khác. Hai quan chức Iran tử vong là cố vấn nhà lãnh đạo tối cao Iran 71 tuổi vào ngày 2/3 và một cựu đại sứ Iran tại Vatican – ông Hadi Khosrowshahi đã tử vong từ tuần trước.

Iran có tới 83 triệu người dân đang là tâm điểm của dịch bệnh tại Trung Đông với khoảng 3000 người nhiễm và hơn 90% trường hợp xác nhận đã tử vong. Iran là quốc gia ngoài Trung Quốc đã có tỷ lệ tử vong cao vì Covid-19

Ali Vaez, giám đốc dự án Iran tại Tổ chức Khủng hoảng quốc tế cho biết, mặc dù tỷ lệ lây nhiễm của các quan chức cấp cao cũng ảnh hưởng đến nỗ lực của chính phủ đối phó với dịch bệnh nhưng mức độ bùng phát dịch bệnh ở nước này khiến cho kinh tế khủng hoảng nhiều hơn là các vấn đề chính trị hiện tại.

"Iran hiện đang chịu sức ép căng thẳng từ các trừng phạt của Mỹ và kinh tế nước này trở nên trì trệ bởi sức ép này. Dịch Covid-19 đang khiến cho chính quyền Tổng thống Trump thất bại trong nỗ lực trừng phạt với Tehran", ông Vaez nói thêm.

Mặc dù số ca nhiễm Covid-19 gia tăng chóng mặt trong những ngày này nhưng nhà lãnh đạo Iran vẫn tiếp tục giữ vững mục tiêu phát triển hạt nhân trong thời điểm hiện tại. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử hạt nhân đã báo cáo vào ngày 3/3 rằng Iran đã có đầy đủ nguyên liệu sản xuất bom hạt nhân, trang SCMP dẫn tin.

Giới quan sát cho biết, các trừng phạt của Mỹ cũng tạo nên thách thức vơi Tehran trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát. Sự cô lập kinh tế và chính trị đã khiến nước này phụ thuộc nguồn cung từ Trung Quốc. Các chuyên gia cho rằng, các trừng phạt khiến cho các nguồn cung thiết bị y tế đến nước này là không thể. Việc thiếu các bộ dụng cụ xét nghiệp đã gây khó khăn cho nước này trong việc xác nhận người nhiễm covid-19.

Các quan chức y tế của Iran đã phàn nàn về việc thiếu các thiết bị và hỗ trợ y tế cần thiết trong quá trình xét nghiệm và điều trị bệnh. Nhóm kỹ thuật từ Tổ chức Y tế thế giới đã đến Tehran trong tuần này nhằm giúp đối phó với dịch bệnh.

Các nhà phân tích Henry Rome và Scott Rosenstein tại Eurasia Group đã cảnh báo rằng việc chính phủ Iran không có hành động cấp tốc lúc này dễ khiến cho tình trạng bùng phát dịch bệnh tại đây.

"Chính phủ dường như không thể nắm bắt phạm vi và mức độ nghiêm trọng của đại dịch. Nhà lãnh đạo cấp cao Ali Khamenei và Tổng thống Hassan Rowhani có thể chưa quyết đoán trong nỗ lực đối phó với dịch Covid-19 khiến dân chúng phải chịu nhiều áp lực từ trừng phạt của Mỹ.

Iran chưa đủ sức kiềm chế bùng phát dịch bệnh

Điều này vẫn chưa rõ những nhà lãnh đạo cấp cao nào có tiếp xúc với quan chức bị nhiễm Covid-19 hay không.

Phó Tổng thống Masoumeh Ebtekar đã tham gia cuộc họp với Tổng thống Rowhani và nội các của ông một ngày trước khi xác nhận là dương tính với covid-19.

"Sự thật rằng phần lớn các quan chức cấp cao ở Iran đều đang độ tuổi 70 và 80 – được xem là độ tuổi dễ nhiễm covid-19 nhất", ông Vaez thuộc nhóm Crisis Group cho biết.

Mahmoud Sadeghi, một nghị sĩ Quốc hội Iran đã xác nhận dương tính với Covid-19 và đã gửi tin nhắn kêu gọi người đứng đầu cơ quan tư pháp nên thả tù nhân để ngăn mức độ lây nhiễm diện rộng.

"Tôi gửi tin nhắn trong khi còn chút ít hi vọng được sống trên thế giới này", ông Sadeghi cho biết.

Các chuyên gia cảnh báo rằng chính phủ nước này nên thực hiện các biện pháp cách ly và phong tỏa khu vực nhiễm dịch giống với Trung Quốc từng làm.

Trong bối cảnh lo ngại về virus lây lan, cuộc bỏ phiếu Quốc hội tuần trước cho thấy tỷ lệ cử tri bỏ phiếu thấp nhất kể từ Cách mạng Hồi giao 1979.

Barbara Slavin, Giám đốc sáng kiến Tương lai của Iran thuộc nhóm nghiên cứu Washington tại Hội đồng Đại Tây Dương cho biết, thực tế cuộc bầu cử Quốc hội Iran đã diễn ra mà không phong tỏa thành phố Qom và không công khai số lượng người nhiễm bệnh đã khiến cho tình trạng nhiễm Covid-19 trở nên nghiêm trọng . Các cuộc tập trung đôn người dễ tạo cơ hội cho lây nhiễm covid-19.

"Những ai ra ngoài tập trung đám đông đều dễ nhiễm Covid-19", ông Slavin nói.

Giới quan sát cho biết các trừng phạt của Mỹ đã khiến Iran chưa thể khống chế dịch bệnh bởi thiếu các thiết bị y tế.

Các nhà phân tích nói trên trang SCMP rằng các quan chức tại Iran chưa nghiêm khắc thực hiện triệt để các biện pháp cách ly nghiêm khắc giống như Trung Quốc từng làm bởi lo ngại khủng hoảng kinh tế tại quốc gia này.

"Giống với các quốc gia khác tại Iran, ảnh hưởng của trừng phạt Mỹ đang khiến cho tình hình ở Iran trở nên tồi tệ hơn", ông Vaez nói thêm.

Hồng Nhung