Còn nhiều lo ngại về hiệu quả đầu tư công và thất thu thuế
Qua phiên chất vấn hai thành viên của Chính phủ là Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng ngày 16-11, nhìn chung, đại biểu Quốc hội và cử tri hài lòng với những thông tin được cung cấp, ghi nhận những thành quả nổi bật trong lĩnh vực tài chính, tiền tệ thời gian qua. Tuy nhiên, nhiều ý kiến còn tỏ ý lo ngại về một số tồn tại như: Hiệu quả đầu tư công còn thấp; việc chống thất thu thuế, chống chuyển giá còn chưa thấy giải pháp đột phá; người nghèo còn khó tiếp cận vốn vay...
Đại biểu Trần Hoàng Ngân, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: Gắn trách nhiệm của người ra chủ trương và thẩm định dự án đầu tư công
Theo tôi, phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nhìn chung đã cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết, những giải pháp sẽ làm trong thời gian tới về nợ công, đầu tư công, thuế, hải quan. Còn những vấn đề như: Kiểm tra chuyên ngành, chống buôn lậu, chống hàng gian, hàng giả đòi hỏi phải có sự phối hợp giữa các ngành, địa phương thì mới tạo ra hiệu quả.

Cũng như vậy, vấn đề hiệu quả đầu tư công không phải chỉ là ở Bộ Tài chính, bởi vì danh mục đầu tư là do Bộ Kế hoạch và Đầu tư, rồi những công trình không thuộc nhóm A thì thuộc hội đồng nhân dân của các địa phương quyết định. Hiệu quả đầu tư công là vấn đề đã được quan tâm từ nhiều năm. Vì lý do đó, chúng ta có Luật Đầu tư công năm 2015, gắn trách nhiệm của những người ra chủ trương đầu tư và các cơ quan thẩm định đối với dự án đầu tư công đó. Nhu cầu đầu tư của Việt Nam còn rất lớn cho nên phải làm sao kiểm soát các khoản chi, hạn chế các khoản chi không cần thiết, từ đó mới có vốn đầu tư, bên cạnh đó thì cần tăng cường giám sát để bảo đảm đầu tư công đạt hiệu quả cao hơn. QUỲNH DƯƠNG (ghi)
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long: Cần giải pháp đột phá để chống thất thu thuế, chống chuyển giá
Đánh giá một cách tổng quát, phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng về cơ bản đáp ứng được những yêu cầu của các đại biểu Quốc hội đưa ra. Bộ trưởng có cung cấp những con số rất cụ thể, tuy nhiên phần lớn vấn đề được Bộ trưởng nêu lên mới ở mức đang thực thi, nặng về thống kê, chưa đáp ứng được kỳ vọng là những giải pháp mang tính đột phá. Ví dụ, về vấn đề chống thất thu thuế, giải pháp của ngành vẫn là đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra. Tôi quan sát thấy vừa qua Bộ Tài chính có xu hướng muốn tăng thuế nên chưa tạo được sự đồng thuận trong xã hội trong khi chống thất thu mới là giải pháp quan trọng để tăng nguồn thu từ thuế. Chúng ta vẫn thường nói về thu đúng, thu đủ thuế, không bỏ sót, tạo sự công bằng nhưng trong từng lĩnh vực cụ thể thực hiện như thế nào, trọng tâm là lĩnh vực nào thì Bộ trưởng chưa nêu ra được.

Trong phần trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nêu một số thông tin về chuyển giá nhưng mới dừng lại ở số liệu, giải pháp vẫn chung chung. Chuyển giá là vấn đề rất khó, phức tạp và ngày càng trở nên phổ biến khi chúng ta hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới. Hiện nay, nói đến chuyển giá, chúng ta mới nhắc đến các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn với doanh nghiệp trong nước có hiện tượng này hay không vẫn chưa đề cập đến, nhất là khi nước ta dự định thành lập các đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt. Bộ trưởng chưa nêu được những nét đặc trưng, tiêu biểu, then chốt của tình trạng chuyển giá trong điều kiện cụ thể của nước ta. Bản thân tôi mong muốn Bộ trưởng với tư cách là "tư lệnh ngành" không chỉ có cái nhìn bao quát mà còn phải nhận diện những hình thức phổ biến, đặc trưng của chuyển giá, lĩnh vực nào đang thất thoát lớn nhất để từ đó có giải pháp đúng trọng tâm. MẠNH HƯNG (ghi)
Cử tri Lê Anh Thương, phường Phù Đổng, TP Plei-cu, tỉnh Gia Lai: Cần tăng cường cho người nghèo vay vốn để loại trừ "tín dụng đen"
Theo dõi phiên chất vấn ngày 16-11, với sự đăng đàn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng, trả lời chất vấn về các nhóm vấn đề như việc điều hành chính sách tiền tệ bảo đảm hỗ trợ sản xuất kinh doanh và tăng trưởng tín dụng hợp lý; hoạt động của các ngân hàng yếu kém đã được xử lý và giải pháp bảo đảm an toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng. Là một cử tri, tôi thấy không khí chất vấn khá sôi nổi, có đến 48 đại biểu đăng ký chất vấn, tranh luận cho thấy sức nóng của các vấn đề thuộc ngành ngân hàng quản lý.

Ngân hàng là lĩnh vực liên quan đến mọi tổ chức, doanh nghiệp và người dân. Trong thời gian qua, việc điều hành chính sách tiền tệ khá tốt, việc cho vay vốn đối với sản xuất kinh doanh cũng đã tốt hơn. Song là một cử tri, tôi nhận thấy còn nhiều vấn đề liên quan đến ngành ngân hàng cần tiếp tục được phối hợp giải quyết. Đặc biệt là vấn đề "tín dụng đen" len lỏi khắp nơi, từ nông thôn đến thành thị, nhiều người dân khi gặp khó khăn về cuộc sống, kinh tế đã vướng vào nó với lãi suất "cắt cổ". Khi chưa kịp trả nợ, bị tổ chức "tín dụng đen" đến đòi, gây sức ép, dẫn đến cùng quẫn, khuynh gia bại sản, gia đình tan nát, thậm chí xảy ra nhiều vụ án, làm mất an ninh, an toàn xã hội. Có một thực tế là người càng nghèo càng khó tiếp cận với các dịch vụ của ngân hàng, nhất là vay vốn để sản xuất, kinh doanh. Trong khi đó, "tín dụng đen" lại đến tận nhà chào mời người dân và chỉ cần có chứng minh nhân dân hoặc giấy phép lái xe, hộ khẩu... là có thể vay được từ 10 triệu đến 100 triệu đồng của các tổ chức "tín dụng đen".
Mặc dù trong thời gian qua, Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam đã rất nỗ lực mở rộng đối tượng người nghèo cho vay vốn, nhưng tôi vẫn mong ngành ngân hàng nên có nhiều gói tín dụng ưu đãi hơn nữa dành cho người nghèo vay vốn sản xuất, kinh doanh với thủ tục đơn giản, thân thiện để từng bước loại trừ "tín dụng đen" ra khỏi đời sống. Có lẽ vấn đề này chỉ một mình ngành ngân hàng cũng khó có thể giải quyết được mà cần sự chung tay của xã hội. NGUYỄN ANH SƠN (ghi)
Cử tri Trần Thị Xuân, tổ dân phố số 7, phường Tự An, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắc Lắc: Tăng cường công tác quản lý nợ công
Theo số liệu Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời chất vấn tại nghị trường, nợ công của nước ta đã có sự thay đổi theo hướng tích cực: Tỷ lệ vay trong nước ngày càng được tăng lên (hơn 60%), tỷ lệ vay ngoài nước đã giảm (còn gần 40%), tức là đã được cải thiện rất nhiều so với trước đây. Tuy nhiên, về tỷ lệ nợ công trên GDP, theo báo cáo của Bộ Tài chính, nếu năm 2001 là 36,5% thì đến năm 2015 là 61,3% GDP và năm 2016 tăng lên 64,73% GDP. Như vậy, tỷ lệ nợ công liên tục tăng.

Đặc biệt, điều mà tôi và nhiều cử tri lo ngại là nợ công lâu nay phần lớn sử dụng vào bù đắp bội chi ngân sách và đầu tư vào những lĩnh vực khó thu hồi vốn. Cụ thể, nợ công giai đoạn 2016-2020 để bù đắp bội chi ngân sách Nhà nước chiếm tới 53%; sử dụng đầu tư các dự án trọng điểm về giao thông, nông nghiệp, y tế, giáo dục và bố trí vốn đối ứng ODA chiếm 17%; còn lại 30% được dùng cho vay lại, tập trung vào các ngành, các lĩnh vực hạ tầng có khả năng thu hồi. Như vậy có thể thấy, hiệu quả sử dụng vốn vay cho đầu tư công còn thấp. Tôi nghĩ đây là vấn đề cần được tập trung giải quyết trong thời gian tới. BÌNH ĐỊNH (ghi)
Cử tri Nguyễn Loan, quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh: Rà soát, chấn chỉnh đầu tư công
Dưới góc độ doanh nghiệp vừa và nhỏ, chúng tôi rất quan tâm đến các chủ trương, giải pháp liên quan đến kinh tế. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Tài chính trước Quốc hội ngày 16-11 đã đề cập nhiều nội dung, vấn đề mà đại biểu Quốc hội cũng như cử tri cả nước quan tâm. Vấn đề đáng quan tâm là việc đầu tư công thời gian qua còn nhiều bất cập, lãng phí. Nhiều dự án quy mô lớn với số vốn đầu tư lên đến hàng nghìn tỷ đồng nhưng vận hành kém hiệu quả, thậm chí có những dự án thua lỗ nặng, phải “đắp chiếu”. Một số dự án giao thông trọng điểm bị chậm tiến độ, đội vốn lớn. Đây là những biểu hiện lãng phí nghiêm trọng, làm thất thoát vốn vay, ảnh hưởng xấu đến cả nền kinh tế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Tái cơ cấu đầu tư công là chủ trương đúng. Chúng tôi cho rằng, Chính phủ nên chỉ đạo, tổ chức rà soát toàn bộ các dự án, quy trình đầu tư công, làm cơ sở điều chỉnh chủ trương, tăng cường giải pháp quản lý nhằm khắc phục những bất cập, lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay, tăng tính trách nhiệm của các địa phương, giảm áp lực cho Chính phủ. THANH KIM TÙNG (ghi).