'Con đường văn sĩ' - kho tư liệu quý để hiểu hơn về thế hệ nhà văn tiền chiến

Quang cảnh buổi giao lưu. Ảnh: Thư Hoàng.

Nguyễn Huy Tưởng là nhà văn, nhà viết kịch nổi tiếng. Ông là tác giả của những tiểu thuyết lịch sử, vở kịch lớn như: "Vũ Như Tô", "Đêm hội Long Trì", "Sống mãi với Thủ đô"...

Ông cũng là tác giả của nhiều tác phẩm được nhiều độc giả nhỏ tuổi nhiều thế hệ, yêu quý, như: Lá cờ thêu sáu chữ vàng, Tìm mẹ, An Tư công chúa, Cô bé gan dạ…

Tham gia sự kiện ra mắt cuốn “Con đường văn sĩ” có nhà nghiên cứu Nguyễn Huy Thắng, Tiến sĩ Văn học Đỗ Thanh Nga, Tiến sĩ Ngôn ngữ Đỗ Anh Vũ.

Cuốn sách “Con đường văn sĩ” gồm 3 phần, phần 1 là những trang nhật ký từ 1938 - 1939 với các nội dung chính: Đời công chức, Mộng văn chương, Em bé Hàng Vôi, Truyền bá quốc ngữ và hôn nhân. Phần 2, nhật ký những năm 1940 - 1943 với các nội dung: Đổi xuống Hải Phòng, Hướng đạo, Tri tân, Đêm hội Long Trì và mẹ mất.

Phần 3 là những trang nhật kí từ 1943 đến trước Cách mạng tháng Tám 1945 bùng nổ với các nội dung chính: Vũ Như Tô, An Tư, Văn hóa Cứu quốc, Tiên Phong. Giữa phần 1 và phần 2 là “Một thiên kí sự” những trang nhật kí về một tháng tân hôn cũng rất đặc sắc của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng.

Cuốn sách "Con đường văn sĩ" dày gần 600 trang, do NXB Kim Đồng ấn hành. Ảnh: Thư Hoàng

Bố cục cuốn sách đã bước đầu cho ta thấy “con đường văn sĩ” của Nguyễn Huy Tưởng với mộng văn chương ở phần 1 khi chàng trai Nguyễn Huy Tưởng luôn bị “con ma văn chương ám ảnh”, cho đến phần 2 là khi ông có tác phẩm đầu tay “Đêm hội Long Trì” được in thành sách và phần 3 khi ông cho ra đời tác phẩm lớn trong sự nghiệp của mình: “Vũ Như Tô”. Bên cạnh “con đường văn sĩ”, với bố cục 3 phần này, độc giả cũng có thể biết được hành trình tham gia các hoạt động xã hội, các hoạt động yêu nước trước cách mạng của ông với phong trào Truyền bá quốc ngữ đến Hướng đạo rồi Văn hóa cứu quốc.

Tiến sĩ Đỗ Thanh Nga cho rằng, đọc nhật ký của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng độc giả sẽ gặp nhiều câu chuyện riêng, chung. Nhưng nổi bật là những câu chuyện liên quan đến giới văn nghệ. “Không chỉ là câu chuyện của cá nhân nhà văn, mà còn thấy bối cảnh xã hội, đời sống văn nghệ trong đó”, Tiến sĩ Đỗ Thanh Nga nói.

Nhà văn Nguyễn Huy Tưởng trong bước đầu đến với văn chương coi viết nhật ký là một cách rèn luyện cách viết văn. Không những vậy, ông quan niệm “Tôi đang chép nhật ký và suy xét mình, và tìm lấy một quan niệm về nhân sinh.”. (Nhật ký ngày 24/11/1938).

Cuốn nhật ký vì vậy hấp dẫn bởi cách viết ngắn gọn nhưng sống động, chi tiết chân thực giàu cảm xúc. Những trang nhật ký riêng tư của Nguyễn Huy Tưởng là những tư liệu quý giá, về đời sống xã hội, đời sống công chức và phần nào phác họa bức tranh văn học Việt Nam trước cách mạng Tháng Tám.

Chia sẻ tại sự kiện, nhà nghiên cứu Nguyễn Huy Thắng - con trai nhà văn Nguyễn Huy Tưởng, xúc động kể nhiều câu chuyện tới người cha của mình. “Đối với cha tôi, dường như không có gì quan trọng hơn viết văn”, ông Thắng nói.

Theo ông Thắng, “nhật ký Nguyễn Huy Tưởng, trong khi ghi lại cuộc đời mình với quá trình trước tác, hoạt động xã hội thì đồng thời, cũng phản ánh chính những sự kiện, phong trào mà ông là người trong cuộc….”, “…với lợi thế của “thể loại” – thuật lại tức thì các sự việc xảy ra, nhật ký Nguyễn Huy Tưởng còn cho thấy sự hình thành nhiều tác phẩm của ông, từ một bài thơ cho đến cả một vở kịch, một cuốn tiểu thuyết…”.

Cuốn nhật ký “Con đường văn sĩ” không chỉ dành cho những ai yêu văn chương nói chung, yêu nhà văn Nguyễn Huy Tưởng nói riêng, đó còn là kho tư liệu quý giá để hiểu về tác giả Nguyễn Huy Tưởng và rộng hơn là thế hệ nhà văn tiền chiến.

Thư Hoàng