Chuyện 'sáp nhập, tinh gọn' trên sân khấu cải lương Đồng Nai

Một cảnh trong vở cải lương Cải quốc chấn hưng do Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai biểu diễn nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9.

Mặc dù khai thác đề tài về lịch sử nhưng vở diễn Cải quốc chấn hưng lại đem đến cho người xem góc nhìn mới, phản ánh những vấn đề nóng đang được xã hội quan tâm, trong đó có câu chuyện về sáp nhập, tinh gọn bộ máy.

Góc nhìn mới, phản ánh tiếng nói của thời đại

Vở diễn Cải quốc chấn hưng, tác giả và đạo diễn Nghệ sĩ Nhân dân Quế Anh, chuyển thể cải lương Nguyễn Lưu Thanh, chỉ huy biểu diễn Kiều Thanh Giang. Điều đáng chú ý, tác phẩm không dừng lại ở việc tái hiện bối cảnh lịch sử xưa, mà còn khéo léo lồng ghép những thông điệp mang tính thời sự, nhất là trong bối cảnh đất nước vừa thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, sắp xếp lại hệ thống tổ chức để vận hành hiệu quả hơn.

Vở diễn mở màn bằng câu chuyện Thái tử của vương triều nọ lâm trọng bệnh. Dù các thầy thuốc trong triều dốc hết tài lực, kể cả lương y Bá Ninh (nghệ sĩ Dương Hoàng Linh) - người đứng đầu Thái y viện, cũng đành “lực bất tòng tâm”. Trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, lương y Phạm Đăng (nghệ sĩ Phương Thảo) - học trò xuất sắc của Bá Ninh, đã vận dụng y thuật tinh thông, kịp thời cứu Thái tử thoát khỏi cửa tử.

Sau sự kiện Thái tử được cứu sống, vở diễn tiếp tục hé lộ nhiều vấn đề nóng mang hơi thở đương đại. Trên sân khấu, câu chuyện dịch bệnh bùng phát, lan rộng trong dân gian được tái hiện như một “hiểm họa” lớn. Từ đó, hàng loạt âm mưu mờ ám dần lộ diện: Vương phi Ngọc Lan (nghệ sĩ Thu Huyền) cùng Quốc công (nghệ sĩ Hoài Minh) và một số quan lại câu kết buôn bán thuốc giả, thuốc kém chất lượng để trục lợi. Để đạt mục đích, Vương phi không ngần ngại dùng ngọc ngà, châu báu hối lộ người đứng đầu Thái y viện, trong khi Quốc công thuê kẻ ám hại lương y Bá Ninh. Song, mọi mưu đồ cuối cùng đều thất bại.

Một tuyến diễn biến khác cũng tạo điểm nhấn quan trọng cho vở cải lương. Thái y viện lặng lẽ mở cuộc điều tra nhằm làm rõ nguyên nhân Thái tử lâm trọng bệnh. Với sự tận tâm và nhạy bén, lương y Bá Ninh cùng học trò Phạm Đăng đã vạch trần sự thật, chính Vương phi là kẻ đứng sau âm mưu đầu độc để mưu toan đưa con trai mình lên ngôi. Từ đây, những oan khuất xưa được phơi bày: thân phụ của Phạm Đăng cũng là thầy của Thái tử từng bị triều đình quy tội sau một ca cứu chữa thất bại và đã chọn cái chết để giữ thanh danh. Khi sự thật sáng tỏ, nhà vua khôi phục chức vị và danh dự cho ông, trả lại công bằng cho một bậc lương y tận tụy.

Kết thúc vở diễn, vụ án liên quan đến Vương phi và Quốc công đã được xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Trên triều, Thái tử đề xuất giao lại trọng trách quản lý, phân phối và kiểm soát thuốc men chữa bệnh cứu người cho Thái y viện. Nhà vua nhấn mạnh: Những lương y có tài đức, bất kể xuất thân, đều sẽ được trọng dụng. Song song đó, triều đình tiến hành chấn chỉnh bộ máy: sáp nhập, tinh gọn các đầu mối ở những cơ quan như: Bộ Nha, bộ Lễ, bộ Hộ… nhằm phân công, bố trí lại công việc rõ ràng và hiệu quả hơn. Đặc biệt, nhà vua ban lệnh miễn thuế cho dân trong 2 năm, đồng thời, mở kho lương cứu tế, thể hiện chính sách an dân, chăm lo đời sống nhân dân.

Công diễn, phục vụ nhân dân trong và ngoài tỉnh

Với Cải quốc chấn hưng, Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai đã ứng dụng công nghệ, màn hình Led giúp tác phẩm đẹp hơn, kỳ thú hơn, tạo nhiều cảm quan mới mẻ cũng như sức hấp dẫn cho khán giả. Sự xuất hiện của các nghệ sĩ trẻ như: Phương Thảo, Hoài Minh, Đông Nguyên, Hoàng Việt Trang, Dương Hoàng Linh, Hà Đăng Dương… đã tạo nên cầu nối, vừa giữ được hồn cốt của nghệ thuật truyền thống, vừa mở ra hướng tiếp cận gần gũi, hiện đại hơn.

ThS Phùng Ngọc Long, Hiệu trưởng Trường trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Đồng Nai, thành viên Hội đồng Nghệ thuật Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cho biết: Cải quốc chấn hưng là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa lịch sử và thời sự, mang đến cho khán giả những suy ngẫm sâu sắc về trách nhiệm, đạo đức và cải cách bộ máy để phục vụ nhân dân tốt hơn. Điều đáng quý là vở diễn không chỉ dừng ở giá trị nghệ thuật, mà còn góp phần truyền tải thông điệp giáo dục, định hướng nhận thức, giúp khán giả liên hệ với thực tiễn hôm nay.

Nghệ sĩ Nhân dân Quế Anh, Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai, cho hay: “Để hoàn thành vở diễn, các nghệ sĩ, diễn viên của đơn vị tích cực tập luyện, sáng tạo, hóa thân vào nhân vật, phản ánh hơi thở của đời sống xã hội. Trong thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục công diễn trực tiếp và trực tuyến qua fanpage của nhà hát, phục vụ nhân dân các xã, phường trong và ngoài tỉnh. Đây cũng là cách để nghệ thuật cải lương gắn bó mật thiết hơn với đời sống xã hội, khẳng định vai trò như một người bạn đồng hành của công chúng hiện đại”.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Khắc Vĩnh ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực của tập thể nghệ sĩ, diễn viên Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai trong thực hiện vở cải lương Cải quốc chấn hưng. Vở diễn có nội dung, thông điệp bám sát đời sống thực tế, được đầu tư công phu, từ kịch bản, đạo diễn đến yếu tố âm nhạc, ánh sáng… mang đến nhiều cảm xúc cho người xem. Với những thông điệp và bài học rút ra từ các câu chuyện, Cải quốc chấn hưng hứa hẹn sẽ là vở diễn thu hút khán giả trong và ngoài tỉnh quan tâm, đón nhận.

My Ny