Các ngân hàng trung ương tăng mua vàng trực tiếp từ các mỏ trong nước
Ngày càng có nhiều ngân hàng trung ương trên toàn cầu mua vàng trực tiếp từ các mỏ trong nước. Theo các chuyên gia bên cạnh giá rẻ hơn, việc mua vàng trực tiếp từ các mỏ còn giúp hỗ trợ ngành công nghiệp địa phương và củng cố dự trữ vàng mà không làm ảnh hưởng đến dự trữ ngoại hối (vì không cần dùng ngoại tệ để mua vàng từ thị trường quốc tế).

Một thỏi vàng được sản xuất tại tại một nhà máy tinh luyện vàng ở Accra, Ghana. Hồi tháng Tư, Hội đồng Vàng Ghana đạt được thỏa thuận mua 20% sản lượng vàng của một số công ty khai thác vàng trong nước. Ảnh: Reuters
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), nhiều ngân hàng trung ương có quyền tiếp cận các mỏ vàng trong nước đã bắt đầu, tăng cường hoặc đang xem xét việc mua vàng trực tiếp tại địa phương.
Trong cuộc khảo sát mới nhất của WGC, có 19/36 ngân hàng trung ương được hỏi cho biết đang mua vàng trực tiếp từ những mỏ vàng quy mô nhỏ trong nước bằng đồng nội tệ. Bốn ngân hàng trung ương khác đang cân nhắc làm như vậy. Con số này cao hơn một chút so với cuộc khảo sát năm ngóa, khi có 14/57 ngân hàng trung ương được hỏi cho biết đang mua vàng trực tiếp từ các nguồn trong nước.
“Một xu hướng mà chúng tôi đang thấy là một số ngân hàng trung ương, đặc biệt là ở châu Phi và Mỹ Latin bắt đầu mua vàng trực tiếp từ các mỏ vàng quy mô nhỏ trong nước, vốn đã thực sự phát triển mạnh mẽ nhờ giá vàng cao hơn”, Shaokai Fan, Giám đốc bộ phận ngân hàng trung ương toàn cầu của WGC nói.
Theo WGC, các ngân hàng trung ương của Colombia, Tanzania, Ghana, Zambia, Mông Cổ và Philippines đang dựa vào vàng khai thác trong nước để tích lũy dự trữ.
Hồi tháng Tư, Hội đồng Vàng Ghana, cơ quan nhà nước quản lý hoạt động mua vàng thay mặt cho Ngân hàng trung ương Ghana đạt được thỏa thuận mua 20% sản lượng vàng của một số công ty khai thác vàng trong nước.
Tháng 9-2024, Cơ quan quản lý khai thác mỏ của Tanzania yêu cầu tất cả các nhà xuất khẩu vàng, bao gồm cả công ty khai thác vàng phải dành ít nhất 20% sản lượng để bán cho Ngân hàng trung ương Tanzania.
Shaokai Fan cho biết, nhiều ngân hàng trung ương mua vàng từ các mỏ trong nước với mức giá thấp hơn giá quốc tế.
Theo truyền thống, các ngân hàng trung ương mua vàng trên thị trường OTC toàn cầu, thường tập trung tại London, nơi vàng được giao dịch thông qua các ngân hàng chuyên giao dịch, lưu trữ và quản lý vàng, được định giá bằng đô la Mỹ, euro hoặc bảng Anh.
Những giao dịch này thường liên quan đến các thỏi vàng cỡ lớn đạt chuẩn London Good Delivery (LGD) có độ tinh khiết cao, đáp ứng các tiêu chuẩn giao dịch toàn cầu và được lưu trữ trong các kho vàng hàng đầu như kho vàng của Ngân hàng trung ương Anh.
Do giá vàng tăng vọt và sức hấp dẫn của kim loại quí này với tư cách là công cụ phòng ngừa rủi ro địa chính trị, việc các ngân hàng trung ương ở những nước sản xuất vàng chuyển sang mua sản lượng trong nước là điều tự nhiên, theo Adrian Ash, giám đốc nghiên cứu của công ty đầu tư vàng BullionVault.
Già vàng giao ngay trên thị trường quốc tế đã tăng khoảng 27% từ đầu năm đến nay. Việc mua sản lượng vàng khai thác trong nước giúp các ngân hàng trung ương tiết kiệm phí giao dịch và trung gian, cũng như chi phí vận chuyển.
Tuy nhiên, các ngân hàng trung ương mua vàng từ các mỏ trong nước cần phải trả tiền cho việc xử lý và tinh luyện vàng theo chuẩn LGD. Các quy trình này cần được thực hiện ở nước ngoài nếu các nước đó không có năng lực tinh luyện vàng theo chuẩn LGD.
Những ngân hàng trung ương mua vàng từ các mỏ địa phương và có năng lực tinh luyện vàng theo chuẩn LGD trong nước sẽ tiết kiệm thêm chi phí.
Ví dụ, Kazakhstan có hai nhà máy tinh luyện vàng đạt chuẩn LGD Hiệp hội Thị trường Vàng thỏi London (LBMA) công nhận. Nga có bảy nhà máy tinh luyện chuẩn LGD cho đến khi bị LBMA đình chỉ chứng nhận vào năm 2022 sau khi nước này phát động cuộc chiến tranh ở Ukraine.
Các nước sản xuất vàng khác như Ghana và Zambia có thể cần phải dựa vào các nhà tinh luyện bên ngoài để sản xuất các thỏi vàng chuẩn LGD.
Một động lực hấp dẫn khác thúc đẩy các ngân hàng trung ương mua vàng khai thác trong nước là sự linh hoạt về tiền tệ.
Việc mua vàng thông qua thị trường quốc tế thường đòi hỏi sử dụng một lượng lớn đô la Mỹ, vốn là tài sản dự trữ quan trọng. Điều đó có nghĩa là các ngân hàng trung ương phải đổi một loại dự trữ này lấy một loại dự trữ khác. Nhưng điều đó sẽ không xảy ra nếu các ngân hàng trung ương sử dụng nội tệ để mua vàng trong nước,
“Bạn có thể sử dụng nội tệ để mua vàng trong nước và do đó không phải hy sinh một tài sản dự trữ khác để tăng dự trữ vàng”, Fan của WGC nói.
Mong muốn hỗ trợ ngành khai thác mỏ trong nước cũng thúc đẩy các ngân hàng trung ương mua vàng trực tiếp từ các mỏ địa phương. Nhu cầu vàng ở một số nước thấp hơn nhiều so với sản lượng vàng tạo ra trong nước.
Do vậy, các ngân hàng trung ương được khuyến khích hỗ trợ hoạt động khai thác vàng trong nước, từ đó tạo ra việc làm, theo Nicky Shiels, trưởng bộ phận nghiên cứu và chiến lược kim loại của công ty tinh luyện và kinh doanh vàng MKS PAMP.
Tuy nhiên, Shiels cảnh báo việc mua vàng thông qua các mỏ địa phương đi kèm với rủi ro. Phần lớn vàng được mua trong nước đến từ các hoạt động khai thác vàng thủ công và quy mô nhỏ có thể có dính dáng đến các hành vi lạm dụng lao động và gây thiệt hại môi trường.
Theo CNBC