Bộ KH&CN khai trương Bộ phận Một cửa: Đột phá cải cách hành chính và chuyển đổi số

Bộ phận Một cửa là "điểm chạm số" giữa Bộ Khoa học và Công nghệ với người dân, doanh nghiệp.

Dấu ấn chào mừng Đại hội Đảng

Đây là công trình trọng điểm chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ từ mô hình hành chính truyền thống sang mô hình hiện đại, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh cả nước khi cùng lúc tổ chức lễ khánh thành và khởi công 234 công trình, dự án chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Việc đưa Bộ phận Một cửa vào hoạt động không chỉ thể hiện quyết tâm chính trị cao của Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính mà còn là cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy chuyển đổi số hoạt động quản lý nhà nước về khoa học và công nghệ.

“Đây là bước đi cụ thể nhằm triển khai chủ trương của Đảng và Nhà nước về xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, công khai, minh bạch, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Đây không chỉ là nơi tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính, mà còn là đầu mối thống nhất, góp phần chuẩn hóa quy trình, rút ngắn thời gian xử lý, tăng cường trách nhiệm giải trình của các đơn vị thuộc Bộ ” - Chánh Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ Hà Minh Hiệp cho biết.

Bộ phận Một cửa được kỳ vọng sẽ tạo ra không gian hành chính thân thiện, giảm tối đa các thủ tục trung gian không cần thiết và nâng cao sự hài lòng của người dân”.

Từ "phân tán" sang "tập trung" và "số hóa"

Điểm nhấn quan trọng nhất của Bộ phận Một cửa mới là sự thay đổi về mô hình tổ chức. Thay vì cách tiếp cận phân tán theo từng đơn vị chuyên môn như trước đây, Bộ phận Một cửa được thiết kế theo mô hình "tập trung". Tại đây, toàn bộ quy trình giải quyết thủ tục hành chính được thiết kế thống nhất, liền mạch tại một đầu mối duy nhất, giúp người dân giảm thời gian đi lại và đơn giản hóa thao tác.

Ngoài ra, theo Chánh Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ, điểm khác biệt của Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả Bộ Khoa học và Công nghệ là việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong toàn bộ quy trình tiếp nhận, xử lý và theo dõi hồ sơ.

Bộ Khoa học và Công nghệ xác định, đây không chỉ là nơi tiếp nhận hồ sơ đơn thuần mà là một "điểm chạm số" giữa Bộ với người dân và doanh nghiệp; chất lượng vận hành vì vậy trở thành thước đo trực tiếp phản ánh mức độ cải cách hành chính, mức độ chuyển đổi số và uy tín của Bộ.

Việc tổ chức Bộ phận Một cửa theo mô hình tập trung, hiện đại không dừng ở việc thống nhất đầu mối tiếp nhận, mà hướng tới tái cấu trúc toàn bộ quy trình xử lý hồ sơ theo hướng số hóa, liên thông và minh bạch, lấy môi trường số làm nền tảng. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của Bộ đã được kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Tại khu vực tiếp nhận, các ki-ốt điện tử (kiosk) tự phục vụ được trang bị đồng bộ. Thông qua các thiết bị này, người dân và doanh nghiệp có thể chủ động tra cứu thủ tục, kiểm tra thành phần hồ sơ, số hóa hồ sơ giấy, nộp trực tuyến và theo dõi tiến độ xử lý một cách nhanh chóng. Mỗi hồ sơ đều được gắn mã định danh, quy định rõ thời hạn và trách nhiệm của từng khâu, cho phép người dân giám sát chặt chẽ trạng thái xử lý, từ đó tăng cường tính minh bạch và kỷ luật thực thi công vụ.

Dù đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ vẫn duy trì cách tiếp cận nhân văn và thực tế. Trong giai đoạn hiện nay, mô hình được triển khai kết hợp song song: vừa phục vụ trực tiếp, vừa phục vụ trực tuyến có hỗ trợ.

Đối với những người chưa quen thao tác số hoặc có hồ sơ phức tạp, khu vực hỗ trợ trực tiếp và tư vấn chuyên sâu sẽ hướng dẫn từng bước. Điều này đảm bảo mọi đối tượng đều có thể tiếp cận dịch vụ công thuận lợi, đồng thời từng bước hình thành thói quen sử dụng dịch vụ trực tuyến cho công dân. Đây là sự chuyển dịch quan trọng từ tư duy "cán bộ làm thay" sang "người dân chủ động thực hiện" dưới sự hướng dẫn, kiểm soát của cơ quan nhà nước.

Hợp tác chiến lược nâng cao chất lượng phục vụ

Để đảm bảo tính chuyên nghiệp ngay từ khâu vận hành, Bộ phận Một cửa hoạt động dựa trên sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị chuyên môn của Bộ và Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post).

Với kinh nghiệm triển khai Đề án đổi mới cơ chế một cửa theo Quyết định số 468/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bưu điện Việt Nam sẽ tham gia hỗ trợ các khâu như tiếp nhận, hướng dẫn, số hóa hồ sơ và trả kết quả. Sự hợp tác này nhằm đảm bảo quy trình vận hành thông suốt và hiệu quả ngay từ những ngày đầu hoạt động.

Trong thời gian tới, Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện hạ tầng số, nâng cấp hệ thống và đẩy mạnh chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, địa phương để xây dựng hệ sinh thái dịch vụ công số đồng bộ. Chất lượng vận hành của Bộ phận Một cửa sẽ được xem là thước đo trực tiếp phản ánh mức độ cải cách hành chính và uy tín của Bộ.

Hiền Thảo