Binh lính Ukraine hé lộ thực tế khắc nghiệt: 'Tôi nhận ra mình chỉ là 1 con số'
Sau 3 năm xung đột, Ukraine đang thiếu hụt nghiêm trọng binh lính, đặc biệt là bộ binh. Điều này giúp quân đội Nga dễ dàng tiến công về phía Đông hơn.
“Tôi nhận ra mình chỉ là một con số”
Khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine 3 năm trước, Viktor - một binh lính Ukraine nói rằng anh sẵn sàng hy sinh vì đất nước. Anh tình nguyện bảo vệ Kiev khi xe tăng của đối phương xuất hiện và gia nhập lực lượng vũ trang Ukraine. Vào mùa xuân năm 2023, anh chiến đấu tại làng Tonenke, gần thành phố Avdiivka ở phía Đông.
"Khi đến nơi, tôi vô cùng quyết tâm. Nếu cần tôi sẽ hy sinh mạng sống của mình", Viktor nhớ lại.
Binh lính Ukraine khai hỏa lựu pháo tự hành về phía quân đội Nga trên tiền tuyến ở Chasov Yar. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, dần dần anh trở nên vỡ mộng. Giao tranh diễn ra vô cùng ác liệt.
"Quân đội Nga đánh tan các vị trí của chúng tôi", binh lính này nói. Các chỉ huy cấp cao của Ukraine đã đưa ra những mệnh lệnh không thực tế. Sau đó, khi đang bảo vệ một tòa nhà đổ nát, một tấm ván rơi trúng vai Viktor. Sau khi được tiêm thuốc giảm đau, anh được yêu cầu quay trở lại mặt trận.
"Tôi nhận ra mình chẳng là gì cả. Chỉ là một con số", Viktor nói.
Vào tháng 5/2023, Viktor rời khỏi vị trí của mình để điều trị y tế thêm. Anh đã không quay trở lại và chỉ huy của anh xác nhận anh đào ngũ. Viktor là một trong số hàng nghìn binh lính Ukraine rời bỏ đơn vị của mình. Con số chính xác là bí mật quân sự nhưng các quan chức thừa nhận, đây là một con số lớn. Họ nói rằng điều đó có thể hiểu được khi những người lính mệt mỏi đã phục vụ trong nhiều tháng mà không được nghỉ ngơi hợp lý.
Vấn đề đào ngũ đã trở thành tiêu điểm trên báo chí Ukraine. Tuần trước, chính phủ mở một cuộc điều tra Lữ đoàn Cơ giới 155. 56 binh lính Ukraine đã biến mất trong khi đang được huấn luyện tại Pháp. Hàng trăm người được cho là đã mất tích. Chỉ huy đơn vị - ông Dmytro Riumshyn bị bắt và đối mặt với án tù 10 năm vì không thực hiện các nhiệm vụ chính thức của mình và báo cáo việc vắng mặt trái phép.
Sau 3 năm xung đột, Ukraine đang thiếu hụt nghiêm trọng binh lính, đặc biệt là bộ binh. Điều này giúp quân đội Nga dễ dàng tiến công về phía Đông hơn. Ngoài ra cũng có những vấn đề về tổ chức lực lượng. Các lữ đoàn mới của Ukraine được xây dựng từ đầu và hoạt động kém hiệu quả. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gần đây đã ra lệnh thay đổi chính sách, đưa các tân binh thiếu kinh nghiệm vào các tiểu đoàn hiện có.
Viktor cho biết đã xảy ra tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nhân lực trên tiền tuyến. Vào tháng 2/2023, anh được nghỉ 10 ngày nhưng chỉ sau 1 ngày về nhà đã bị gọi quay trở lại vì Avdiivka bị tấn công. Anh cho biết 2 người trong đơn vị của anh đã tử trận trong khi những người còn lại bị thương.
Một binh lính đào ngũ khác có biệt danh là Oleksii nói rằng anh đã tham gia vào các cuộc tấn công của Ukraine ở các khu vực Mykolaiv và Kherson thuộc phía Nam. Anh mô tả đây là một cuộc giao tranh hỗn loạn. Mùa đông năm 2022, anh đã cãi nhau với chỉ huy mới, nộp đơn xin chuyển đơn vị không thành công và bị thương.
"Mọi thứ đã đạt đến giới hạn của tôi. Vì vậy, tôi quyết định đến nơi không ai có thể tìm thấy mình", Oleksii nói.
Kể từ đó, Oleksii đã lẩn trốn.
"Chúng ta sẽ xem điều gì sẽ xảy ra. Có thể tôi sẽ bị bắt và bị đưa ra tiền tuyến", Oleksii cho hay. Anh nói anh sẽ cầm lại vũ khí nếu quân đội Nga đến thị trấn của mình hoặc quân đội Ukraine trở thành lực lượng kiểu NATO, thực sự được cải tổ với những vị tướng giỏi hơn.
Đằng sau cuộc khủng hoảng nhân lực của Ukraine
Olha Reshetylova, ủy viên Ukraine phụ trách bảo vệ quyền của quân nhân cho biết bà hiểu vì sao một số người lại quyết định đào ngũ.
"Thành thật mà nói, đây là một vấn đề lớn. Điều này là bình thường trong tình huống bạn phải trải qua 3 năm xung đột. Mọi người đều kiệt sức. Họ muốn gặp gia đình. Con cái họ lớn lên mà không có họ. Các mối quan hệ tan vỡ. Những người vợ và người chồng không thể chờ đợi mãi được. Họ cảm thấy cô đơn", bà Olha Reshetylova nhận định.
Theo bà, nhiều quân nhân đã phải chịu đựng các vấn đề về tinh thần. Bà cho biết một cuộc xích mích nhỏ với một sĩ quan cao cấp có thể kích động họ bỏ trốn khỏi đơn vị của mình.
"Đó là một vấn đề phức tạp và rắc rối. Chúng ta không thể giải quyết vấn đề này bằng phạt hình sự. Nếu phải lựa chọn giữa bị giết và vào tù, tất nhiên người ta sẽ chọn phương án thứ hai".
Quốc hội Ukraine đã tranh luận về cách thức tuyển mộ thêm binh lính. Những người đào ngũ phải đối mặt với mức án tù từ 12 - 15 năm. Mùa hè năm ngoái, các nghị sĩ đã bãi bỏ các hình phạt hình sự đối với những người tự nguyện trở về tiểu đoàn cũ của họ và các quyền lợi được khôi phục đầy đủ. Một dự luật cũng đã được thông qua cho phép các quân nhân được chuyển đến các đơn vị khác nhau, giải quyết các xung đột dai dẳng giữa các binh lính và sĩ quan cấp cao hơn.
Andrii Hrebeniuk, trung sĩ của một tiểu đoàn bộ binh chiến đấu tại thị trấn Velyka Novosilka thuộc vùng Donetsk, cho biết các binh lính đào ngũ "khá thường xuyên".
"Một số trở về. Một số thì không. Vấn đề nằm ở tinh thần nhiều hơn là thương tích. Họ cần được điều trị tâm lý, trở về thăm gia đình và quay lại sau vài tháng", ông nói.
Lữ đoàn cơ giới 110 của Hrebeniuk tuần trước tuyên bố rằng họ đang thiếu hụt nghiêm trọng nhân sự. Lữ đoàn có đủ máy bay không người lái và pháo binh nhưng không có bộ binh trong thời điểm Nga tấn công liên tục.
Bà Reshetylova cho biết có hàng trăm nghìn binh lính Ukraine vẫn ở nguyên vị trí và "không đi đâu cả". Bà nói thêm rằng cuộc khủng hoảng tuyển quân có thể được giải quyết nếu các đồng minh của Ukraine điều động quân đội của họ.
"Theo tôi thấy quân đội châu Âu mới là những người vắng mặt không phép. Họ không hiểu, hoặc không muốn hiểu, rằng đây cũng là cuộc xung đột của họ", bà Reshetylova nhận định.
